рд╕рдордХाрд▓ीрди рдорд╣िрд▓ा рдХрдеाрдХाрд░ рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे

Dr. Mulla Adam Ali
0

Contemporary female storyteller Mrinal Pandey

Contemporary female storyteller Mrinal Pandey

рд╕рдордХाрд▓ीрди рдорд╣िрд▓ा рдХрдеाрдХाрд░ рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे

'рдЖрдЬ рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдирдИ рджрд╢ा-рджिрд╢ा, рд╡िрдорд░्рд╢ों рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЪрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै, рдЗрди рд╡िрдорд░्рд╢ों рдоें рд╕्рдд्рд░ी-рд╡िрдорд░्рд╢, рджрд▓िрдд- рд╡िрдорд░्рд╢, рдЖрджिрд╡ाрд╕ी-рд╡िрдорд░्рд╢ рдФрд░ рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ -рд╡िрдорд░्рд╢ рдХे рдЖрди्рджोрд▓рди рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЬोрд░ों рд╕े рдЪрд░्рдЪा рд╣ोрддी рдирдЬрд░ рдЖрддी рд╣ै। рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдирдпे рд╡िрдЪाрд░ों рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕рдоाрдЬ рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдк्рд░рдЧрддि рдХे рд▓िрдП рд╕рджैрд╡ рддрдд्рдкрд░ рд░рд╣рддा рд╣ै рдРрд╕े рд╣ी рдкрд░िрд╡рд░्рддрдиों рдоें рд╕्рдд्рд░ी-рд╡िрдорд░्рд╢ рдиे рдЕрдкрдиी рдЕрд╣рдо рднूрдоिрдХा рдиिрднाрдИ рд╣ै। рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЬрдЧрдд् рдоें рд╕्рдд्рд░ी-рд╡िрдорд░्рд╢ рдПрдХ рдРрд╕ी рд╕ंрдХрд▓्рдкрдиा рд╣ै, рдЬो рдиाрд░ी-рдЬीрд╡рди рдХो рд╕рдордЧ्рд░рддा рд╕े рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖िрдд рдХрд░рддी рд╣ै। рд╕्рдд्рд░ी- рд╡िрдорд░्рд╢ рдпрд╣ рдПрдХ рдк्рд░рдЧрддिрд╢ीрд▓ рд╡िрдЪाрд░ рд╣ै, рдЬो рдПрдХ рд╣ी рд╕рдордп рдоें рд╣рдоाрд░े рджेрд╢, рдХाрд▓ рддрдеा рдкूрд░ी рджुрдиिрдпा рдХे рд╕ाрде рдЬुрдб़ा рд╣ै।

'рд╕рдордХाрд▓ीрди' рд╢рдм्рдж рдХा рд╕ाрдоाрди्рдп рдЕрд░्рде рд╣ै-рдПрдХ рд╕рдордп рдоें рд░рд╣рдиेрд╡ाрд▓े, рдпा рдЕрдкрдиे рд╕рдордп рд╕े рд╕ंрдмрдж्рдзрддा। рд╕рдордХाрд▓ीрдирддा рдоें рд╕рдорд╕ाрдоाрдпिрдХ рдмोрдз, рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рджृрд╖्рдЯि, рд╕рдХ्рд░िрдпрддा, рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ाрдд्рдордХрддा рдЖрджि рддрдд्рд╡ рдоुрдЦ्рдпрддः рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд░рд╣рддे рд╣ैं। рд╕рдордХाрд▓ीрдирддा рджूрд╕рд░ा рддीрд╕рд░ा рдХुрдЫ рдирд╣ीं рддो рд╡рд╣ рдПрдХ рдЬ्рд╡рд▓рди्рдд рд╕рдд्рдп рд╣ै, рд╡рд░्рддрдоाрди рдХा рд╕рдд्рдп рд╣ै। рд╕рдордХाрд▓ीрдирддा рд╣рдоाрд░ी рд╡िрд╡рд╢рддा рд╣ोрддी рд╣ै। рд╕рдордХाрд▓ीрдирддा рдоें рд╡рд░्рддрдоाрди рдХी рдкीрдб़ा рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░ा рдЕрд╡िрд░рд▓ рд╕ाрд╣рдЪाрд░्рдп рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕ी рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╕рдордХाрд▓ीрди рдХрд╣ाрдиी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдкрд░िрд▓рдХ्рд╖िрдд рд╣ोрддी рд╣ै। 'рд╕рдордХाрд▓ीрди' рд╢рдм्рдж 'рд╕рдо' рдЙрдкрд╕рд░्рдЧ рддрдеा 'рдХाрд▓ीрди' рд╡िрд╢ेрд╖рдг рдХे рдпोрдЧ рд╕े рдмрдиा рд╣ै। 'рд╕рдо' рдЙрдкрд╕рд░्рдЧ рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдк्рд░ाрдпः 'рдПрдХ рд╣ी' рдЕрдерд╡ा 'рдПрдХ рд╕ाрде' рдХे рдЕрд░्рде рдоें рд╣ोрддा рд╣ै। 'рдХाрд▓' рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै 'рдХाрд▓ рдоें' рдЕрдерд╡ा 'рд╕рдордп рдоें' рдЕрддः 'рд╕рдордХाрд▓ीрди' рдХा рдЕрд░्рде рд╣ुрдЖ "рдПрдХ рд╣ी рд╕рдордп рдоें рд░рд╣рдиे рдпा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े" рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ोрддा рд╣ै। рд╕рдордп рдЧрддिрд╢ीрд▓ рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ рдЧрддिрд╢ीрд▓ рд╕рдордп рдоें рдоाрдирд╡ рдЬीрд╡рди рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдЕрдкрд░िрд╣ाрд░्рдп рд╣ै। рдЗрд╕ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХे рд╕ाрде рддрдоाрдо рдЬीрд╡рди рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдмрджрд▓ рдЬाрддे рд╣ैं। рдкрд╣рд▓े рдиाрд░ी рдоाрдд्рд░ рдкूрдЬрдиीрдп, рд╢्рд░рдж्рдзा рдХी рдкाрдд्рд░ рдмрдиी рд╣ुрдИ рдеी рдХिंрддु рдЖрдЬ рдЙрд╕рдХा рд░ूрдк рдмрджрд▓рдиे рд▓рдЧा рд╣ै। рдЖрдЬ рдиाрд░ी рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг рдХी рдУрд░ рдЕрдкрдиा рдоोрд░्рдЪा рдмрдв़ाрддी рдирдЬрд░ рдЖрддी рд╣ै।

рдкрд╣ाрдб़ी рдЬрдирдЬीрд╡рди рдХो рдЕрдд्рдпंрдд рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓рддा рдХे рд╕ाрде рдЙрдаाрдиेрд╡ाрд▓ी рд╕्рдд्рд░ी рд▓ेрдЦिрдХा рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे рд╕рдордХाрд▓ीрди - рд╣िрди्рджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдЪрд░्рдЪिрдд рдиाрдо рд╣ै। рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдХा рдЬрди्рдо 1946 рдХो рдкрд╣ाрдб़ी рдЖंрдЪрд▓ 'рдЯिрдХрдордЧрдв़' рдоें рд╣ुрдЖ। рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдХा рдШрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕рднी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╕рдо्рдкрди्рди рддрдеा рдЙрдЪ्рдЪ рд╡िрдж्рдпा рд╡िрднूрд╖िрдд рдеा। рдоाрддा рдЬी рд╢िрд╡ाрдиी рдЬो рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЬрдЧрдд् рдХी рдЬाрдиी рдоाрдиी рд╣рд╕्рддी рд░рд╣ी рд╣ैं। рдкिрддा рд╢्рд░ी рд╕ुрдХрджेрд╡ рдкंрдд рдЙрдЪ्рдЪ рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡िрднाрдЧ рдоें рдЙрдЪ्рдЪ рдкрдж рдкрд░ рд╕्рдеाрдиाрдкрди्рди рдеे। рд╢िрд╡ाрдиी рдХो рдЪाрд░ рд╕ंрддाрдиें рдеी рдоृрдгाрд▓ рдкрд╣рд▓ी рд╕ंрддाрди рд░рд╣ी рдЗрд╕рд▓िрдП рд▓ाрдб़-рдк्рдпाрд░ рдХी рдмрд░рд╕ाрдд рд╣ोрддी рд░рд╣ी। рдоाрддा рд╕े рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕ंрд╕्рдХाрд░, рдкिрддा рд╕े рдЬ्рдЮाрди рдХा рдШूंрдЯ, рдиाрдиा рдиाрдиी рдХा рд▓ाрдб़ рдк्рдпाрд░ рдоृрдгाрд▓ рдХो рд╕рд╣рдЬрддा рд╕े рдоिрд▓рддा рдЧрдпा। рдоृрдгाрд▓ рдХा рдмрдЪрдкрди рдиाрдиा-рдиाрдиी рддрдеा рдоाрддा-рдкिрддा рдХी рдЧोрдж рдоें рд╕ुрдЦрдж рд╕्рдеिрддिрдпों рдоें рдмीрддा рд╣ै।

рдоृрдгाрд▓ рдХा рдкैрдд्рд░िрдХ рдЧाँрд╡ рдкрд╣ाрдб़ी рд╕े рд▓рджा рдЯिрдХрдордЧрдв़ рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЬिрдХ्рд░ рдоृрдгाрд▓ рдиे рдЕрдкрдиी рд░рдЪрдиाрдУं рдоें рдХिрдпा рд╣ै। рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдХी рдк्рд░ाрд░ंрднिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЧाँрд╡ рдоें рд╣ी рд╣ुрдИ। рд╕рди् 1966 рдоें рдоृрдгाрд▓ рдиे рдЗрд▓ाрд╣ाрдмाрдж рд╡िрд╢्рд╡-рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рд╕े рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рд╕्рдиाрддрдХोрдд्рддрд░ рдХी рдЙрдкाрдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рддрдеा рд╕рди् 1979 рдоें рдЧंрдзрд░्рд╡ рдорд╣ाрд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рд╕े рд╕्рдиाрддрдХ рдХे рд╕рдордХрдХ्рд╖ 'рд╕ंрдЧीрдд рд╡िрд╢ाрд░рдж' рдХी рдЙрдкाрдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी। рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдиे рдЗрд▓ाрд╣ाрдмाрдж, рджिрд▓्рд▓ी рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рддрдеा рднोрдкाрд▓ рдХे рдоौрд▓ाрдиा рдЖрдЬाрдж рдХॉрд▓ेрдЬ рдСрдл рдЯेрдХрдиाрд▓ॉрдЬी рдЬैрд╕े рд╡िрд╡िрдз рдЬрдЧрд╣ों рдкрд░ рдЕрдз्рдпрдпрди-рдЕрдз्рдпाрдкрди рдХा рдХाрд░्рдп рдХिрдпा рд╣ै। рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдиे рд╕рдордпाрдиुрдХूрд▓ рдЕрдкрдиे рдХाрдоों рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХрд░рддी рд░рд╣ी। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рд╡े рдк्рд░рд╕ाрд░ рдоाрдз्рдпрдоों рд╕े рдПрдХ рд╕ंрд╡ाрджрджाрддा рдХे рд░ुрдк рдоें рдЬुрдб़ рдЧрдпी। рдЯाрдИрдо्рд╕ рдСрдл рдЗंрдбिрдпा рдоें рд╕ंрдкाрджрдХीрдп рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпाँ рдиिрднाрдИ। рдкिрдЫрд▓े рдХрдИ рд╡рд░्рд╖ों рд╕े рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдиे рдк्рд░рд╕ाрд░ рдоाрдз्рдпрдоों рдоें рдЕрд▓рдЧ рдкрд╣рдЪाрди рдмрдиाрдИ рд╣ै। рдк्рд░рд╕ाрд░ рдоाрдз्рдпрдоों рд╕े рдЬुрдб़рдиे рдХे рдмाрдж рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдХाрдлी рд╡्рдпрд╕्рдд рд░рд╣рдиे рд▓рдЧीं рдкрд░ंрддु рдЗрд╕рдХा рдЕрд╕рд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЙрдирдХे рд╕ृрдЬрдиाрдд्рдордХ рд▓ेрдЦрди рдкрд░ рд╣ोрдиे рдирд╣ीं рджिрдпा।

рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे рдкрд░ рдк्рд░ीрддрдордЧрдв़ рддрдеा рдЕрд▓рдоोрдб़ा рд╢рд╣рд░ рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдЧрд╣рд░े рд░ुрдк рдоें рдеा। рдЙрдирдХे рд╡िрд╡िрдзोрди्рдоुрдЦी рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдоाрддा-рдкिрддा рдХे рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдФрд░ рдЕрд▓्рдоोрдб़ा рдХी рдЦुрд╢рд╣ाрд▓рддा рдФрд░ рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд╕ौंрджрд░्рдп рдХी рдЕрд╣ं рднूрдоिрдХा рд░рд╣ी। рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рд╕्рд╡рдпं рд▓ेрдЦिрдХा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддी рд╣ै, "рдоेрд░ी рдмрд╣ु рдиिंрджीрдд рд╕्рдкрд╖्рдЯрд╡ाрджिрддा, рдоेрд░े рд╕ोрдЪрдиे рдХा рдвंрдЧ, рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпाрдПँ рдпрд╣ाँ рддрдХ рдХि рдпрд╣ рдХрддрдИ рдЧैрд░ рджुрдиिрдпाрджाрд░ी рдЕрдХрдб़ рднी рдоुрдЭрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЗрд╕ рд╢рд╣рд░ рдХी рд╣ै।" рдоृрдгाрд▓ рдХे рд▓ेрдЦрди рдоें рдЬो рд╕्рдкрд╖्рдЯрд╡ाрджिрддा рд╕ोрдЪрдиे рдХा рдвंрдЧ рд╣ै рд╡рд╣ рдЬाрд╣िрд░ рд╣ै рдХि рд▓ेрдЦिрдХा рдЗрд╕े рдЕрд▓्рдоोрдб़ा рд╢рд╣рд░ рдХी рджेрди рдоाрдирддी рд╣ै। рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпाрдПँ, рд╕्рдкрд╖्рдЯрд╡ाрджिрддा рдФрд░ рднी рдЖрдпी, рдк्рд░рд╕ाрд░ рдоाрдз्рдпрдоों рд╕े рдЬुрдб़рдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдоृрдгाрд▓ рдХो рдоाрддृрднूрдоि рдХे рдк्рд░рддि рдЧрд╣рд░ा рд▓рдЧाрд╡ рддрдеा рд╕рд╣ाрдиुрднूрддि рд╣ै।

рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे рдХा рдХृрддिрдд्рд╡ :

рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे рдПрдХ рд╕ुрдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╢िрд▓्рдкी рддрдеा рдХрд▓ाрд╢िрд▓्рдкी рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиी рдЬाрддी рд╣ै। рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдиे рдЙрдкрди्рдпाрд╕, рдХрд╣ाрдиी, рд╕ंрдкाрджрди рддрдеा рдиाрдЯрдХ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╕рдХ्рд╖рдорддा рд╕े рд▓ेрдЦрди рдХिрдпा рд╣ै। рдоृрдгाрд▓ рдиे рд╣िрди्рджी рддрдеा рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рджोрдиों рднाрд╖ाрдУं рдоें рдпोрдЧрджाрди рджिрдпा рд╣ै।

рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ :

рджрд░рдо्рдпाрди -1977, рд╢рдм्рджрд╡ेрдзी - 1980, рдПрдХ рдиीрдЪ рдЯ्рд░ेрдЬिрдбी - 1981, рдпाрдиि рдХी рдПрдХ рдмाрдд рдеी - 1990, рдмрдЪुрд▓ी рдЪौрдХीрджाрд░िрди рдХी рдХрдв़ी - 1990, рдЪाрд░ рджिрди рдХी рдЬрд╡ाрдиी рддेрд░ी - 1995, рдПрдХ рд╕्рдд्рд░ी рдХा рд╡िрджा рдЧीрдд - 2003, рдзрд░्рдордХ्рд╖ेрдд्рд░े- рдХुрд░ूрдХ्рд╖ेрдд्рд░े - 1982.

рд╣िрди्рджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╕ाрд╣िрдд्рдп :

рд╡िрд░ुрдж्рдз-1977, рдкрдЯрд░ंрдЧрдкुрд░ рдкुрд░ाрдг-1983, рджेрд╡ी-1999, рд░ाрд╕्рддे рдкрд░ рднрдЯрдХрддे рд╣ुрдП- 2000, рд╣рдо рдХा рджिрдпो рдкрд░рджेрд╕-2001, рдЕрдкрдиी рдЧрд╡ाрд╣ी- 2002

рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ :

рдбॉрдЯрд░्рд╕ рдбॉрдЯрд░ -1996, рдЫेрд╡ी - 1996, рдоाрдп рдУрди рд╡िрдЯрдиेрд╕ - 2000

рдиाрдЯрдХ :

рдоौрдЬूрджा рд╣ाрд▓ाрдд рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП -1981, рдЬो рд░ाрдо рд░рдЪि рд░ाрдЦा 1983, рдЖрджрдоी рдЬो рдордЫुрдЖрд░ा рдирд╣ीं рдеा 1985, рдЪोрд░ рдиिрдХрд▓рдХे рднाрдЧा - 1995, рдоुрдХ्рддिрдХрдеा।

рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे рдиे рдк्рд░рд╕ाрд░ рдоाрдз्рдпрдоों рдоें рдХाрд░्рдп рдХिрдпा рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡ाрд░рджाрддें рдШрдЯрдиाрдУं рдХे рдЕрдиुрднрд╡ों рдХा рдЦрдЬाрдиा рдЗрдирдХे рдкाрд╕ рд╣ै। рдк्рд░рд╕ाрд░ рдоाрдз्рдпрдоों рдХे рдЬрд░िрдП рддрдеा рд╡िрд╡िрдз рдмрд╣рд╕ों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдоृрдгाрд▓ рдЬी рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХे рд╕ाрде рд╕ीрдзे рдЬुрдб़ рдЪुрдХी рд╣ै। рд╕्рдд्рд░ी рдорди рдХी рдЧрд╣рд░ाрдИ рдХो рдЕрдд्рдпंрдд рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓рддा рд╕े рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдЙрддाрд░рддी рд╣ै।

рдоृрдгाрд▓ рдЬी рдХा рдкрд╣рд▓ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ 'рд╡िрд░ुрдж्рдз' рд╕рди 1977 рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдЖ। рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдоिрд▓ी рд╕рди 1983 рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд 'рдкрдЯрд░ंрдЧрдкुрд░ рдкुрд░ाрдг' рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╕े рдЬिрд╕рдоें рдЖрда рдкीрдв़िрдпों рдоें рдХुрдоाрдпूँ-рдЧрдв़рд╡ाрд▓ рдХे рдкрд╣ाрдб़ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЖрдпे рдмрджрд▓ाрд╡ рдХा рдоाрдирд╡ीрдп рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХे рдмрд╣ाрдиे рдкрдЯрд░ंрдЧрдкुрд░ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХो рдЕрдд्рдпंрдд рд╕ृрдЬрдиाрдд्рдордХ рдвंрдЧ рд╕े рдкाрдардХों рдХे рд╕ाрдордиे рд░рдЦा। 'рд░ाрд╕्рддों рдкрд░ рднрдЯрдХрддे рд╣ुрдП' рдЙрдирдХा рдПрдХ рдФрд░ рдЪрд░्рдЪिрдд рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рдЙрдкрднोрдХ्рддाрд╡ाрджी рд╕рдоाрдЬ рдХे рдШिрдиौрдиे рд░ुрдк рдХा рдпрдеाрд░्рде рдЪिрдд्рд░ांрдХрдг рдХिрдпा рд╣ै। рдЖрдЬ рдХे рдпुрдЧ рдоें рдоाрдирд╡ीрдп рд╕ंрдмंрдзों рдХी рд╣рдд्рдпा, рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░, рдзрди рдФрд░ рд╕рдд्рддा рдХी рджौрдб़ рдоें рдоाрдирд╡ीрдп рдоूрд▓्рдпों рдХो рдкैрд░ों рддрд▓े рд░ौंрдж рдХрд░ рдХ्рд░ूрд░ рд░ाрдХ्рд╖рд╕ी рдЬीрд╡рди рдЬीрдиेрд╡ाрд▓े рдбॉрдХ्рдЯрд░ों, рдЙрдж्рдпोрдЧрдкрддिрдпों, рд░ाрдЬрдиेрддाрдУं рдФрд░ рдкрдд्рд░рдХाрд░ों рдХा рдЕрд╕рд▓ी рдЪेрд╣рд░ा рд▓ेрдЦिрдХा рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕рдо्рдоुрдЦ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рдХрд░рддी рд╣ै। рдоृрдгाрд▓ рдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдХी рдПрдХ рдУрд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рдкрд░िрдиिрд╖्рдЯिрдд рд╣िрди्рджी рдоें рдкрд╣ाрдб़ी рд╢рдм्рджों рдФрд░ рд▓рд╣рдЬों рдХा рд╕ुंрджрд░ рдоिрд╢्рд░рдг рд╣ुрдЖ рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдЙрдирдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рд╕ंрдЬीрджрдЧी рдЖрдИ рд╣ै।

рд╕рди्рджрд░्рдн рд╕ंрдХेрдд :

1. рджेрд╣рд░ि рднрдИ рд╡िрджेрд╕, рд╕ंрдкाрджрдХ рд░ाрдЬेंрдж्рд░ рдпाрджрд╡ ।

2. рд╣िрди्рджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕, рдк्рд░ो. рдЧोрдкाрд▓рд░ाрдп।

3. рдПрдХ рд╕्рдд्рд░ी рдХा рд╡िрджा рдЧीрдд, рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे।

4. рдЖрдзुрдиिрдХ рд╣िрди्рджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рднाрдЧ-2 рд╕ंрдкा. рдиाрдорд╡рд░ рд╕िंрд╣ - рдЕрдиाрд░ो : рд╣рдоाрд░े рд╕рдордп рдХी рдЧाрдеा, рдоृрдгाрд▓ рдкाрдг्рдбे

- рдк्рд░ा. рдк्рд░рдХाрд╢ рднрдЧрд╡рдирд░ाрд╡ рд╢िंрджे

рдпे рднी рдкрдв़ें; рд╕ंрдЬीрд╡ рдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рдЪिрдд्рд░िрдд рдЖрджिрд╡ाрд╕ी рдЬрдирдЬीрд╡рди

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें

0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें (0)
To Top