Essay on Value of Games and Sports in Hindi, рдЬीрд╡рди рдоें рдЦेрд▓ों рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдиिрдмंрдз 500 рд╢рдм्рджों рдоें рд▓िрдЦिрдП, рдЬीрд╡рди рдоें рдЦेрд▓ों рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдиिрдмंрдз 250 рд╢рдм्рджों рдоें, рдЬीрд╡рди рдоें рдЦेрд▓ों рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдиिрдмंрдз 300 рд╢рдм्рджों рдоें, Importance of Games and Sports essay in Hindi.
Jivan Mein Khelon Ka Mahatva Nibandh
Essay on Importance of Sports in Hindi
рдЬीрд╡рди рдоें рдЦेрд▓-рдХूрдж рдХा рдорд╣рдд्рдд्рд╡
рдХिрд╕ी рдмрдЪ्рдЪे рдпा рдХिрд╢ोрд░-рдХिрд╢ोрд░ी рдХो рдХाрдо рдХрд░рддे рджेрдЦрдХрд░ рдЕрдХ्рд╕рд░ рдХрд╣ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЕрднी рддो рдЗрд╕рдХे рдЦेрд▓рдиे-рдЦाрдиे рдХे рджिрди рд╣ैं। рдпрд╣ рд╡ाрдХ्рдп рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рдмрдЪрдкрди рдФрд░ рдХिрд╢ोрд░ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЦेрд▓ों рдХा рдмрд╣ुрдд рдЕрдзिрдХ рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рд╣ै। рд╕рдЪ рддो рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЦेрд▓-рдХूрдж рдХा рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рдХेрд╡рд▓ рдмрдЪ्рдЪों рдФрд░ рдХिрд╢ोрд░ों рдХे рд▓िрдП рд╣ी рдирд╣ीं, рд╕рднी рдЖрдпु рдХे рд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдП рд╕рдоाрди рд░ूрдк рд╕े рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा рд╣ै। рддрднी рддो рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдЬीрд╡рди рдоें рдЫोрдЯा-рдмрдб़ा рд╣рд░ рдХाрдо рдЦेрд▓-рднाрд╡рдиा рд╕े рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдХ्рдпोंрдХि рдЦेрд▓ рдоें рдПрдХ рдкрдХ्рд╖ рдХी рд╣ाрд░ рдФрд░ рджूрд╕рд░े рдХी рдЬीрдд рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ुрдЖ рдХрд░рддी рд╣ै, рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рдЦेрд▓-рднाрд╡рдиा рд╕े рдХाрдо рдХрд░рдиे рд╕े рд╕рдлрд▓рддा рдХा рдЖрдирди्рдж рддो рд╣ोрддा рд╣ै; рдкрд░ рд╣ाрд░ рдпा рдЕрд╕рдлрд▓рддा рдХा рджुःрдЦ рдЙрддрдиा рдирд╣ीं рд╣ोрддा, рдЬिрддрдиा рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рд╣ाрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХो рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЦेрд▓ рдоें рд╣ाрд░ा рд╣ुрдЖ рд╡्рдпрдХ्рддि рдпा рд╕рдоूрд╣ (рдЯीрдо) рдПрдХ рд╣ाрд░ рдХे рдмाрдж рдЕрдЧрд▓ी рдмाрд░ рдЬीрддрдиे рдХी рдЖрд╢ा рдХрд░рддा рд╣ै, рдЬीрдд рдХे рд▓िрдП рдХोрд╢िрд╢ рдФрд░ рдоेрд╣рдирдд рднी рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрдкрдиी рд╣ाрд░ рдХो рдЬीрдд рдоें рдмрджрд▓ рдкाрдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ो рдЬाрдпा рдХрд░рддा рд╣ै। рд╕ो рдХрд╣рдиे рдХा рдорддрд▓рдм рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЦेрд▓ рдФрд░ рдЦिрд▓ाрдб़ी рдХा рднाрд╡ рдЖрджрдоी рдХे рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рдХो рдХрднी рдЦрдд्рдо рдирд╣ीं рд╣ोрдиे рджेрддा рд╣ै। рд╣рдоेрд╢ा рдЬीрдд рдХी рдЖрд╢ा рдмँрдзाрдпे рд░рдЦрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдЦेрд▓ рдХो рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рднाрд╡рдиा рдХे рд░ूрдк рдоें рд▓ेрдиे рдФрд░ рджेрдЦрдиे рдХा рднी рдмрд╣ुрдд рдЕрдзिрдХ рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рд╣ै। рдлिрд░ рдЬрдм рд╣рдо рд╕рдЪрдоुрдЪ рдХोрдИ рдПрдХ рдЦेрд▓ рдпा рддрд░рд╣-рддрд░рд╣ рдХे рдЦेрд▓ рдЦेрд▓рддे рд╣ैं, рдиिрдпрдордкूрд░्рд╡рдХ рдЙрдирдоें рднाрдЧ рд▓ेрддे рд╣ैं, рддрдм рдЙрдирдХा рд╣рдо рдкрд░ рдХिрддрдиा рдЕрдзिрдХ рдФрд░ рдХрдИ рддрд░рд╣ рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдкрдб़рддा рд╣ोрдЧा। рдпрд╣ рдк्рд░рднाрд╡ рд╣ी рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЦेрд▓ рдХा рдЬीрд╡рди рдоें рдЬो рдЙрдкрдпोрдЧ рдФрд░ рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рд╣ै, рдЙрд╕े рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рддा рд╣ै।
рд╣рдоाрд░े рдЬीрд╡рди рдоें рдЦेрд▓ рдХा рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рдХрдИ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рджेрдЦा рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдХो рд╕्рд╡рд╕्рде, рд╕ुрди्рджрд░, рдЪुрд╕्рдд-рджुрд░ुрд╕्рдд, рдЧрдаीрд▓ा рдФрд░ рдлुрд░्рддीрд▓ा рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдиिрдпрдордкूрд░्рд╡рдХ рдЦेрд▓рдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рддрд░рд╣-рддрд░рд╣ рдХे рдФрд░ рдЖрдпु рддрдеा рдоौрд╕рдо рдХे рдЕрдиुрдХूрд▓ рдЦेрд▓ рдЦेрд▓рдиे рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╢рд░ीрд░ рдХा рд╡िрдХाрд╕ рддो рд╣ोрддा рд╣ी рд╣ै, рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХा рдЙрдЪिрдд рд╡िрдХाрд╕ рднी рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЖрдпु рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЬрди्рдо рд▓ेрдиे рдХे рдмाрдж рдмीрд╕-рдкрдЪ्рдЪीрд╕ рд╡рд░्рд╖ों рдХी рдЖрдпु рддрдХ рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╢рд░ीрд░ рдХे рдЕंрдЧों, рдЙрд╕рдХे рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рддрдеा рдЙрд╕рдХी рдЖрдд्рдоा рдХा рдиिрд░рди्рддрд░ рд╡िрдХाрд╕ рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЬैрд╕े рдЖрдпु рдХे рдпे рд╡рд░्рд╖ рдкрдв़-рд▓िрдЦрдХрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рддैрдпाрд░ी рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं, рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рд╣рдо рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ेंрдЧे рдпा рдЕрд╕्рд╡рд╕्рде, рдЖрд▓рд╕ी рдмрдиेंрдЧे рдпा рдЪुрд╕्рдд, рдХाрдордЪोрд░ рдмрдиेंрдЧे рдпा рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХे рдЗрдЪ्рдЫुрдХ, рджुрд░्рдмрд▓ рдмрдиेंрдЧे рдпा рд╕рдмрд▓, рдЗрди рд╕рдмрдХी рддैрдпाрд░ी рднी рдЗрди्рд╣ीं рд╡рд░्рд╖ों рдоें рдХрд░рдиी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЕрдЪ्рдЫा рдкрд░िрдгाрдо рд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиी рдЗрдЪ्рдЫा рдФрд░ рд╢рдХ्рддि рдХे рдЕрдиुрдХूрд▓ рдЦेрд▓ рдЦेрд▓рдиा рдмрд╣ुрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдЦेрд▓ рдЦेрд▓рдиे рд╕े рд╣рдоाрд░े рддрди-рдорди рдХी рд╢рдХ्рддिрдпाँ рддो рдмрдв़рддी рд╣ी рд╣ैं, рд╣рдоाрд░ा рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рднी рдмрдв़рддा рд╣ै। рддрди-рдорди рд╕े рд╕्рд╡рд╕्рде рдФрд░ рдмрдв़े рд╣ुрдП рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдЬीрд╡рди рдоें рдХुрдЫ рднी рдХрд░ рдкाрдиा рдХрдаिрди рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЬाрддा। рдХрдаिрди рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдоें рдЙрд╕े рд╕рдлрд▓рддा рддो рдоिрд▓ा рд╣ी рдХрд░рддी рд╣ै, рдЖрдд्рдорд╕ुрдЦ рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╕рди्рддोрд╖ рднी рдоिрд▓рддा рд╣ै।
рдХोрдИ рднी рдЦेрд▓ рдЕрдХेрд▓े рдирд╣ीं рдЦेрд▓ा рдЬा рд╕рдХрддा। рд╣рд░ рдЦेрд▓ рджो рдпा рдЕрдзिрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдоिрд▓рдХрд░ рд╣ी рдЦेрд▓ рдкाрддे рд╣ैं। рдоिрд▓рдХрд░ рдЦेрд▓рдиे рд╕े рд╣рдоाрд░े рдкрд░िрдЪрдп рдХा рд╕ंрд╕ाрд░ рддो рдмрдв़рддा рд╣ी рд╣ै, рд╣рдоें рд╕ाрде рдоिрд▓рдХрд░ рдкрд░िрд╢्рд░рдо рддрдеा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиे рдХी рдЖрджрдд рднी рдкрдб़рддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдоिрд▓рдХрд░ рдЦेрд▓рдиे рд╕े рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ाрд░-рдЬीрдд рдХिрд╕ी рдПрдХ рдХी рди рд░рд╣рдХрд░ рд╕рдмрдХी рд╕ाँрдЭी рдмрди рдЬाрддी рд╣ै। рд╣ाрд░ рдХा рджुःрдЦ рдФрд░ рдЬीрдд рдХा рд╕ुрдЦ рд╕рднी рд╕ाрдеिрдпों рдоें рдмँрдЯ рдЬाрдпा рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╣рдоें рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХे рдЕрди्рдп рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░-рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рднी рдоिрд▓-рдЬुрд▓рдХрд░ рдХाрдо рдХрд░рдиे, рдоिрд▓-рдЬुрд▓рдХрд░ рд░рд╣рдиे, рдоिрд▓-рдЬुрд▓рдХрд░ рд╕ुрдЦ-рджुःрдЦ рд╕рд╣рдиे рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдФрд░ рдк्рд░ेрд░рдгा рдоिрд▓рддी рд╣ै। рд╣рд░ рдЦिрд▓ाрдб़ी рдХ्рдпोंрдХि рдЬीрдд рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдФрд░ рднाрд╡рдиा рд╕े рд╣ी рдЦेрд▓ा рдХрд░рддा рд╣ै, рд╕ो рд╣рд░ рдХाрдо рдоें рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рддो рдмрдиा рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै, рдпрд╣ рднाрд╡-рд╡िрдЪाрд░ рднी рд╡ैрдзрддा рд╣ै рдХि рд╣рдоें рд╕рдлрд▓рддा рдФрд░ рдЬीрдд рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ी рд╣рд░ рдХाрдо рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдХрднी-рдХрднी рд╣ाрд░рдиा рдФрд░ рдЕрд╕рдлрд▓ рднी рд╣ोрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै, рдкрд░ рдЬीрдд рдФрд░ рд╕рдлрд▓рддा рдХे рд▓िрдП рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рдмрдиे рд░рд╣рдиा, рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рддे рд░рд╣рдиा рднी рдХрдо рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдмाрдд рдирд╣ीं। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЦेрд▓ рд╣рдоें рдЯीрдо рднाрд╡рдиा рдФрд░ рд╕рд╣рдХाрд░िрддा рдХी рднाрд╡рдиा рд╕े рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрддे рд╣ैं, рдХिрддрдиी рдмрдб़ी рдФрд░ рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдмाрдд рд╣ै рдпрд╣।
рдЕрдЪ्рдЫे рдЦिрд▓ाрдб़ी рдХो рдЦेрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдХ्рд╕рд░ рдШрд░-рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕े рджूрд░ рджेрд╢-рд╡िрджेрд╢ рдХे рдХрдИ рднाрдЧों рдоें рдЬाрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдЫाрдд्рд░ рдПрдХ рд╕्рдХूрд▓ рд╕े рджूрд╕рд░े рдоें, рдПрдХ рдЬिрд▓े рд╕े рджूрд╕рд░े рдЬिрд▓े рдоें рдЦेрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП рдЬाрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рд╕े рд╣рдоाрд░े рднूрдЧोрд▓ рдФрд░ рдк्рд░рдХृрддि-рдЬ्рдЮाрди рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рддो рд╣ोрддा рд╣ी рд╣ै, рд╣рдоें рджूрд╕рд░ी рд╕рдн्рдпрддा-рд╕ंрд╕्рдХृрддिрдпों, рднाрд╖ाрдУं, рдЦाрди-рдкाрди, рд░рд╣рди-рд╕рд╣рди рдЖрджि рдХो рднी рджेрдЦрдиे-рд╕ुрдирдиे, рд╕рдордЭрдиे рдФрд░ рдкрд░рдЦрдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╣рдоाрд░ी рдЬाрдирдХाрд░िрдпाँ рдмрдв़рддी рд╣ैं। рдордиोрд░ंрдЬрди рднी рд╣ोрддा рд╣ै। рдз्рдпाрди рд░рд╣े, рд▓ोрдЧ рдХेрд╡рд▓ рдордиोрд░ंрдЬрди рдХे рд▓िрдП рднी рдХрдИ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЦेрд▓ рдЦेрд▓ा рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЙрдирд╕े рдЙрдирдХा рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рднी рдЕрдЪ्рдЫा рд░рд╣рддा рд╣ै, рдпрд╣ рдПрдХ рдЕрд▓рдЧ рдмाрдд рд╣ै। рдЗрд╕े рд╣рдо рдПрдХ рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд▓ाрдн рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЦेрд▓ рдЕрдХ्рд╕рд░ рдШрд░ рд╕े рдмाрд╣рд░ рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдЦुрд▓े рдФрд░ рд╕ाрдл-рд╕ुрдерд░े рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоें рдЦेрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं। рдЗрд╕рдоें рд╣рдо рдЕрдкрдиे-рдЖрдкрдХो рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдиिрдХрдЯ рдмрдиाрдП рд░рдЦ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЦुрд▓ी рд╣рд╡ा рдФрд░ рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдХा рдЖрдирди्рдж рднी рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рд░ूрдкों рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдЙрдирдХी рдЬाँрдЪ-рдкрд░рдЦ рднी рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рддрд░рд╣-рддрд░рд╣ рдХी рдмीрдоाрд░िрдпों рд╕े рдмрдЪрдХрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рд╕ुрдЦी рдмрдиे рд░рд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЗрд╕рд╕े рдмрдв़рдХрд░ рдЦेрд▓ों рдХा рдФрд░ рдХ्рдпा рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै?
рд╕्рдеाрди рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЦेрд▓ों рдХे рдоुрдЦ्рдп рджो рд╣ी рднेрдж рдпा рд░ूрдк рд╣ोрддे рд╣ैं। рдПрдХ рдРрд╕े рдЦेрд▓, рдЬो рдШрд░ рдпा рдХिрд╕ी рднी рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╕्рдеाрди рдХे рднीрддрд░ (Indoor) рдЦेрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं, рджूрд╕рд░े рд╡े рдЬो рдШрд░ рдпा рдмрди्рдж рдХрдорд░ों рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЦुрд▓े рдоैрджाрдиों рдоें (Out door) рдоें рдЬाрдХрд░ рдЦेрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं। рддाрд╢, рд╢рддрд░ंрдЬ рдХैрд░рдо, рд▓ूрдбो рдЖрджि рдЦेрд▓ рдкрд╣рд▓ी рд╢्рд░ेрдгी рдоें рдЖрддे рд╣ैं। рд╕рднी рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рдЗрди рдЦेрд▓ों рдХो рдЦेрд▓рдиे рд╕े рдорди-рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдХा рд╡्рдпाрдпाрдо рдЪाрд╣े рд╣ो рдЬाрдП, рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдЕрди्рдп рдЕंрдЧों рдХा рд╡्рдпाрдпाрдо рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрддा। рдЗрди рдЦेрд▓ों рдХो рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдХेрд╡рд▓ рдордиोрд░ंрдЬрди рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╕рдордп рдмिрддाрдиे рд╡ाрд▓ा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╣ॉрдХी, рдлुрдЯрдмॉрд▓, рд╡ॉрд▓ीрдмाрд▓, рд╡ाрд╕्рдХिрдЯрдмॉрд▓, рд▓ॉрди-рдЯैрдиिрд╕, рдХ्рд░िрдХेрдЯ, рдХрдмрдб्рдбी, рдЦो-рдЦो, рдХुрд╢्рддी, рд╕ाрдЗрдХिрд▓ рдЖрджि рд╕рднी рдЦेрд▓ рдШрд░ों рдЖрджि рд╕े рджूрд░, рдмाрд╣рд░ рдЦुрд▓े рд╕्рдеाрдиों рдФрд░ рдоैрджाрдиों рдоें рдЦेрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं। рдЗрдирдоें рд╕े рдХोрдИ рднी рдЦेрд▓ рдЦेрд▓рдиे рд╕े рдорди-рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╣рд░ рдЕंрдЧ рдХा рдЕрдЪ्рдЫा рд╡्рдпाрдпाрдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рднाрдЧрдиा, рд▓рдо्рдмी-рдКँрдЪी рдХूрдж рдХूрджрдиा рдЬैрд╕े рдЦेрд▓ рднी рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╢्рд░рдо рдоाँрдЧрддे рд╣ैं। рдпों рдпोрдЧाрд╕рдиों рдХो рднी рдЗрди्рд╣ीं рд╕рдмрдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд░рдЦा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЬрдм рдХрд╣ीं рдЦेрд▓-рдХूрдж рдХे рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рдХी рдмाрдд рдХी рдПрд╡ं рдХрд╣ी рдЬाрддी рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЦेрд▓ों рд╕े рд╣ी рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा рд╣ै, рдоाрдд्рд░ рдордиोрд░ंрдЬрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдШрд░ेрд▓ू рдЦेрд▓ों рд╕े рдирд╣ीं।
рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рд╣рд░ рдордиुрд╖्рдп рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣рдХрд░ рд▓рдо्рдмा рдФрд░ рд╕ुрдЦी рдЬीрд╡рди рдЬीрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЖрдпु, рдЕрд╡рд╕्рдеा рдФрд░ рд╢рдХ्рддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдХिрд╕ी-рди-рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЦेрд▓-рдХूрдж рдХी рдЖрджрдд рдбाрд▓рдиा, рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдмрдЪ्рдЪों рдХे рдЦेрд▓ рдЕрд▓рдЧ рддрд░рд╣ рдХे рд╣ोрддे рд╣ैं, рдХिрд╢ोрд░ों рдФрд░ рдпुрд╡рдХों рдХे рдЕрд▓рдЧ। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░ौрдв़ों рдФрд░ рд╡ृрдж्рдзों рдХे рднी рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं, рдкрд░ рдХोрдИ-рди-рдХोрдИ рдЦेрд▓ рдЦेрд▓рдиा рд╕рднी рдХो рдЪाрд╣िрдП, рдпрд╣ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдЕрдЪ्рдЫा рддो рдпрд╣ी рд╣ै рдХि рдмрдЪрдкрди рд╕े рд╣ी рд╣рдо рдЕрдкрдиी рд░ुрдЪि рдХा рдХोрдИ рдЦेрд▓ рдЕрдкрдиा рд▓ें। рдлिрд░ рд╢рдХ्рддि-рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЬीрд╡рди-рднрд░ рдпा рдЬрдм рддрдХ рдЖрдпु рдФрд░ рд╢рд░ीрд░ рд╕ाрде рджे, рд╡рд╣ी рдЦेрд▓рддे рд░рд╣ें। рдЗрд╕рд╕े рдЬीрд╡рди рдиिрдпрдоिрдд рддो рд░рд╣ेрдЧा рд╣ी, рд╕्рд╡рд╕्рде рдФрд░ рдк्рд░рд╕рди्рди рднी рд░рд╣ेрдЧा। рдордиुрд╖्рдп рд╕्рд╡рд╕्рде, рд╕ुрди्рджрд░, рдк्рд░рд╕рди्рди рдФрд░ рд╕рдХ्рд░िрдп рд░рд╣ рд╕рдХे, рдРрд╕ा рдХрд░рдиा рд╣ी рдЦेрд▓ों рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ुрдЖ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЙрдирдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рднी рдЗрд╕ी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЬाрдиा-рд╕рдордЭा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।
Related; рд╕рдордп рдХा рд╕рджुрдкрдпोрдЧ рдкрд░ рдиिрдмंрдз | Samay Ka Sadupyog Nibandh