рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеा: рд╕ंрдШрд░्рд╖ों рдоें рдЕрд╕्рдоिрддा рдХो рддрд▓ाрд╢рддा рдиाрд░ी рдЪрд░िрдд्рд░

Dr. Mulla Adam Ali
0

рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеा: рд╕ंрдШрд░्рд╖ों рдоें рдЕрд╕्рдоिрддा рдХो рддрд▓ाрд╢рддा рдиाрд░ी рдЪрд░िрдд्рд░

рдмी. рдПрд▓. рдЖрдЪ्рдЫा 

       рдиाрд░ीрдд्рд╡ рдХी рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЖрдЬ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдЙрд╕ рдЖрд╡ाрдЬ рдХी рдЦोрдЬ рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै, рдЬो рдиाрд░ी- рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рдЕрд╕्рдоिрддा рдХी рд╕рдоाрдирддा рдХा рджрд░्рдЬा рджिрд▓рд╡ा рд╕рдХे। рднाрд░рддीрдп рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рд╡ैрджिрдХ рд╡ाрдЪрдХ्рдирд╡ी рдЬैрд╕ी рд╡िрджुрд╖ी рдХी рддрд░्рдХрд╢ीрд▓рддा рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдиाрд░ी рдХो рджैрд╡ीрдп рдкूрдЬ्рдпрддा рдХा рдЖрд╕рди рддो рдоिрд▓ा, рдкрд░ рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЙрд╕рдХी рдЪुрдк्рдкी рдкрд░ рдкिрддृрд╕рдд्рддा рдХा рдкुंрд╕рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рд╣ाрд╡ी рд░рд╣ा рд╣ै। рд╣рдоाрд░े рдпрд╣ाँ рдЬेंрдбрд░ рдХी рд╕рдоाрдирддा рдиाрдЧрд░िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдоें рдЙрддрдиी рдмाрдзрдХ рдирд╣ीं рдмрдиी, рдЬिрддрдиी рдХि рдкрд╢्рдЪिрдо рдоें рдлिрд░ рднी рд╡рд╣ рд╕ोрдЪ рджूрд░рди्рдд рд╕рдоाрдЬ рдоें рдз्рд╡рдиिрдд рд╣ोрддा рд░рд╣ा 'рдЬिрдоि рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд╣ोрдИ рдмिрдЧрд░िрд╣ि рдиाрд░ी। рдЕрд░्рде рдФрд░ - рджेрд╣ рдХा рдиाрд░ीрд╡ाрджी рдкрд░िрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЪрд░िрдд्рд░ рдФрд░ рд╢ोрд╖рдг рдХे рдЙрди рдЖрдпाрдоों рдХो рд░рдЪрддा рд░рд╣ा, рдЬिрд╕рдоें рдоूрд▓्рдпांрдХрдирдХрд░्рддा рдорд░्рджрд╢ैрд▓ी рдоें рдеा।

       рдкрд╢्рдЪिрдо рдоें рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡्рдпाрдХрд░рдг рдоें рдЙрджाрд░рд╡ाрджी рдкूँрдЬीрд╡ाрдж рдиे рдеोрдб़ी рд╕ी рдЬрдЧрд╣ рджी। рдл्рд░ेрдорд╡рд░्рдХ рджрд░рдХा рддो рд╕्рдд्рд░ी рдХी рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдкрдб़рддाрд▓ рдиे рдЙрд╕рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рд░ूрдв़ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ों рдкрд░ рдирдпे рд╡िрдЪाрд░ рд░ोрд╢рди рдХिрдпे। рд╕्рдд्рд░िрдпोрдЪिрддрддा рдХा рдЬैрд╡िрдХ рддрд░्рдХ рдЦंрдбिрдд рд╣ुрдЖ, рдЕрдЪ्рдЫे-рдмुрд░े рдХी рдиिрдпंрдд्рд░рдгрд╡ाрджी рдорд░рджाрдиा рджृрд╖्рдЯि рдк्рд░рд╢्рдиांрдХिрдд рд╣ुрдИ। рдЙрд╕ рдЧुрд▓ाрдоी рдкрд░ рднी рди рдХेрд╡рд▓ рддीрд░ рдЪрд▓ाрдпे рдЧрдпे, рдмрд▓्рдХि рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рдирд░рдоीрд▓ी рд╕рд╣ाрдиुрднूрддि рдХो рднी рдпрдеाрд░्рде рдХा рдЖрдИрдиा рджिрдЦाрдпा рдЧрдпा। рдФрд░ рдпрд╣ рд╕ोрдЪ рдЙрд╕े рдЕрд╕्рдоिрддा, рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा, рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡-рд╕рдо्рдкрди्рдирддा, рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рдХो рд╕рдоाрдирддा рддрдХ рд▓े рдЧрдпा, рдЬो 'рддिрд░िрдпा рдЪрд░िрдд्рддрд░' рдХे рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡्рдпंрдЧ्рдп рдоें, рди рдХेрд╡рд▓ рд▓िंрдЧ рдЖрдзाрд░िрдд рд╡рд░्рдЪрд╕्рд╡ рдоें рд╕рдоाрдирддा рдХो рдз्рд╡рд╕्рдд рдХрд░рддा рдеा, рдмрд▓्рдХि рдШрд░ेрд▓ू рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рддाрдиाрд╢ाрд╣ी рдоें рд╢ोрд╖рдг рдХा рд╣рдеिрдпाрд░ рдмрдиाрддा рдеा। рдиाрд░ी рдХे рдд्рдпाрдЧ, рддрдкрд╕्рдпा, рд╕рдорд░्рдкрдг рдЬैрд╕े рджैрд╡ीрдп рдЧुрдгों рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЙрд╕рдХे рдШрд░ेрд▓ू рд╢्рд░рдо рдХो рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдирд╣ीं рдоिрд▓ी। рдпрд╢ рдФрд░ рдЕрд░्рде рдХे рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ों рд╕े рднी рд╡рд╣ рд╡ंрдЪिрдд рд░рд╣ी। рдиाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рдкाрда рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд▓िрдП рдкाрда-рд╡िрд╣ीрдирддा; рдпрд╣ рд╢рддाрдм्рджिрдпों рдХा рд╕рдЪ рд╣ै।

            рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдд्рд░ीрд╡ाрдж рдФрд░ рдиाрд░ी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдкाрда рдЕрдкрдиे рд╕ाрдоाрдЬिрдХ- рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рднूрдЧोрд▓ рд╕े рдЬुрдб़ा рд╣ै। рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рдЖрджрд░्рд╢ рдоें рдЙрд╕рдХी рдкूрдЬ्рдпрддा рдЖрд╕्рдеा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै, рдкрд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдмाрдпोрд▓ॉрдЬिрдХрд▓ рдЙрд╕рдХी рдкрд╣рдЪाрди рд╕рдорд░्рдкрдг, рджेрд╣ рдХी рдкрд╡िрдд्рд░рддा рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ рдиिрд░्рднрд░рддा рдкрд░ рд╣ै। рд╕ाрд░े рдк्рд░рддीрдХ рд╡ृрдХ्рд╖ рдФрд░ рд▓рддा рдХे рд╣ैं, рдХрднी рд╡े рдмेрд╣рдж рд░ोрдоाрдиी рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдХрд╣ीं рд╕्рдд्рд░ी рдХो рдкुрд░ुрд╖ рдкрд░ рд▓िрдкрдЯी рдЕрдорд░рдмेрд▓ рдмрдиा рджेрддे рд╣ैं। рдРрд╕े рдЕрдиेрдХ рдоुрдж्рджे рд╣ैं, рдЬो рд╕ंрд╕्рдХृрдд рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рднी рд╕्рдд्рд░ी рдХी рдкрд╣рдЪाрди рдХे рддрд░्рдХ рдХो рдоंрдбिрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддे рдФрд░ рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рднी рдиाрд░ी рджेрд╣ рдХो рд╕ौрди्рджрд░्рдп рдФрд░ рд╢ोрд╖рдг рдХा рдк्рд░рддिрдоाрди рдмрдиा рд▓ेрддे рд╣ैं। рдЧोрджाрди рдХी 'рд╕िрд▓िрдпा' рдПрдХ рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै, рддो рдХрдорд▓ेрд╢्рд╡рд░ рдХी 'рдоॉрд╕ рдХी рджрд░िрдпा' рджूрд╕рд░ा рдпрдеाрд░्рде рдФрд░ рдирдпे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдпрд╣ рдЕрд╕्рдоिрддा рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХे рддрд░्рдХ рдХो рдкुрдЦ्рддा рдмрдиाрддी рд╣ैं, рддो рдШрд░ рдХी рджीрд╡ाрд░ें рдЯूрдЯрддी рдирдЬрд░ рдЖрддी рд╣ैं। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рднी рдиाрд░ी- рдЙрдд्рдкीрдб़рди, рджрд╣ेрдЬ-рдк्рд░рдеा, рдШрд░ेрд▓ू рд╣िंрд╕ा, рдЫेрдб़рдЦाрдиी, рдмाрд▓-рд╡िрд╡ाрд╣ рдХрди्рдпा рдн्рд░ूрдг рд╣рдд्рдпा, рдХाрдордХाрдЬी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рдкाрд░िрд╢्рд░рдоिрдХ рдоें рднेрджрднाрд╡, рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рдк्рд░рддि рд╡рд╕्рддुрд╡ाрджी рд╕ोрдЪ, рдордЬрд╣рдмों рдзрд░्рдоों рдоें рдХрд╕рдорд╕ाрддी рдЖрдЬाрджी, рдХाрд░्рдпрдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рдиाрдпрдХрдд्рд╡, рдиाрд░ी рджेрд╣ рдХा рдмाрдЬाрд░рд╡ाрджी рд╡िрдЬ्рдЮाрдкрди, рдЕрдкрд╣рд░рдг рдФрд░ рдЖрддंрдХ рдХी рд╢िрдХाрд░ рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ, рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рднी рддрд░्рдХрд╢ीрд▓ рд╕्рдд्рд░ीрд╡ाрджी рдЖрд╡ाрдЬ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрднрд░рдХрд░ рдЖрдИ рд╣ैं।

       рдкрд░ рдРрд╕ा рднी рдирд╣ीं рдХि 'рд╕्рдд्рд░ी' рдХो рдиिрд░्рджोрд╖ рдоाрдирдХрд░ рдЙрд╕рдХी рд╣ी рд╣िрдоाрдпрдд рдХी рдЧрдпी рд╣ै। рдЬрд╣ाँ рдЙрд╕рдХे рдоाрддृрдд्рд╡ рднाрд╡ рдХो рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдоिрд▓ी рд╣ै, рд╡рд╣ीं рд╕ाрд╕-рд╕рд╕ुрд░ рдХे рдк्рд░рддि рдЙрдкेрдХ्рд╖ाрднाрд╡ рдХो рднी рдк्рд░рд╢्рдиांрдХिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЬрд╣ाँ рджेрд╣ рдХी рдкрд╡िрдд्рд░рддा рдХे рд╕рд╡ाрд▓ рд╕ंрджेрд╣ों рдХे рдоोрдерд░ेрдкрди рдХो рджрд░рдХाрддे рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рдЕрдкрдиे рднोрдЧрд╡ाрдж рдоें рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдХो рдЫिрдЯрдХाрддी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдк्рд░рд╢्рдиांрдХिрдд рд╣ुрдИ рд╣ै। рдЬрд╣ाँ рдХрдордЬोрд░ рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХे рд╢ोрд╖рдг рдкрд░ рддीрд░ рдЪрд▓ाрдпे рдЧрдпे рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рдЙрдирдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХो рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХी рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рдЕрдзिрдХ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдФрд░ рдЕрд╕्рдоिрддाрдкूрд░्рдг рдЪрд░िрдд्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдоिрд▓ी рд╣ै।рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ी рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рд╡े рдЖрдпाрдо рдЙрднрд░ рдЖрдпे рд╣ैं, рдЬो рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рдФрд░ рдкрд░िрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рдоें рдиाрд░ी рдХे рдпрдеाрд░्рде рдХो рд╕ाрдордиे рд▓ाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рд╕े рдЯрдХрд░ाрдХрд░ рдиाрд░ी рдХी рдЖрд╡ाрдЬ рдХो рддрд▓ाрд╢рддे рд╣ी рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЙрд╕े рдоुрдХाрдо рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪाрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд▓ेрдЦрди рдоें рдЬрд╣ाँ рдкुрд░ुрд╖-рд▓ेрдЦрди рднी рдиाрд░ी рдХे рд╕ाрде рд╡िрд╡ेрдХрд╢ीрд▓ рддрд░्рдХ рдХो рдкुрд░рдЬोрд░ рдмрдиाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ीं рдорд╣िрд▓ा рд▓ेрдЦрди рдоें рднी рдЕрд╕्рдордд рдФрд░ рдЕрд╕्рдоिрддा рдХे рд╕ाрд░े рджंрд╢ рдЕрдкрдиे рддेрдЬाрдмीрдкрди рдХे рд╕ाрде рдЙрднрд░े рд╣ैं। рдХрдИ рдмाрд░ рдпрд╣ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдорд╣िрд▓ा рд▓ेрдЦрди рдоें рдкुрд░ुрд╖-рд╡िрд░ोрдзिрддा рдХी рдЧंрдз рдХा рдЕрднाрд╡ рд╣ै, рдордЧрд░ рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрддा рдпрд╣ рд╣ै рдХि 'рддिрд░िрдпा рдЪрд░िрдд्рддрд░' рдХे рдирдпे рд░ूрдкों рдоें рд╕्рдд्рд░ी рдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╕ंрдШрд░्рд╖рд╢ीрд▓, рдЕрд╕्рдоिрддाрдкрд░рдХ рдФрд░ рдЬेрдг्рдбрд░ рд╕рдоाрдирддा рдоें рдкुрдЦ्рддा рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЪाрд╣े рд╡рд╣ рдХрдордЬोрд░ рд╡рд░्рдЧ рдХी рд╕्рдд्рд░ी рд╣ो рдпा рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рдХाрдордХाрдЬी рд╕्рдд्рд░ी।"

        рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рджेрд╡ी' рдоें рдЙрд╕ рд╡िрдзрд╡ा рдХा рдЪрд░िрдд्рд░ рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рдЕрдиाрд╕рдХ्рддि рдХा рдЬीрд╡ंрдд рдк्рд░рддीрдХ рдмрди рдЧрдпा рд╣ै, рдЬो рджрд╕ рд░ुрдкрдП рдХे рд╕рдб़рдХ рдкрд░ рдкрдб़े рдиोрдЯ рдХो рдлрдХीрд░ рдХे рд╣ाрдеों рдоें рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдоुрдЦрд░рддा рдХे рджे рдЖрдИ рд╣ै। рддो рдРрд╕ा рд╣ी рдиाрд░ी рдЪрд░िрдд्рд░ рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдоाрддृрдд्рд╡ рдХी рднाрд╡рд╕ाрдз्рдп рдкाрд╡рдирддा рдоें рдЕрдкрдиी рд╕ुрдЧंрдз рдмिрдЦेрд░рддा рд╣ै। рдпा 'рдоाрддृрдд्рд╡'' рднी рдиाрд░ीрд╡ाрдж рдХी рджृрд╖्рдЯि рдоें рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рд╣ै, рдЬो рдЙрд╕े рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдХрд░рддा рд╣ै। рдкрд░ рд╣िрди्рджी рдХी рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдоाрддृрдд्рд╡ рдХा рдпрд╣ी рдЙрдЬрд▓ा рд░ूрдк рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдХी рдиिрдзि рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдкрдиी рд╣ी рд░ोрд╢рдиी рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЙрдЬрд▓ेрдкрди рдХो рдмрд▓्рдХि рдиाрд░ी рдХी рд╕рдд्рддा рдХो рднी рдЪिрд░-рд╕ंрднрд╡ी рдмрдиा рджेрддा рд╣ै। рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рджूрд╕рд░ा рдЪेрд╣рд░ा' рдоें рдпрд╣ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рднाрд╡ рд╕рд░्рджी рдХे рджिрдиों рдоें рдкिрд▓्рд▓े рдХो рдЕрдкрдиी рд░рдЬाрдИ рдХे рдкाрдпрддाрдиे рдоें рдкिрд▓рдЯा рдХрд░ рднाрд╡-рд╕ंрд╡ेрджी рдмрдиा рджेрддा। рд╣ै, рддो рд╕ूрд░्рдпрдХाрди्рдд рдиाрдЧрд░ рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рдоाँ' рдоें рдмेрдЯों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрд▓рдЧ рдХी рдЧрдпी рдоाँ рдмрд╣ू рдХे рдЧрд░्рдн рдоें рдкрд▓рддे рддीрд╕рд░े рдмрдЪ्рдЪे рдХो рднी рдЬेрд╣рди рдоें рдмрд╕ाрдпे рднाрд╡рдиाрдордп рдЙрд▓्рд▓ाрд╕ рдХे рд╕ाрде рдЦाрдиा рдкрдХी рд░рд╣ी рд╣ै। рдк्рд░рддाрдкрд╕िंрд╣ рд╕ोрдв़ी рдХे рд╕ंрдкाрджрди рдоें 'рдоाँ' рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдХा рд╕рдоूрдЪा рд╕ंрдХрд▓рди рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдкрд╢्рдЪिрдо рдХी рдзाрд░рдгा рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣рдоाрд░े рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ- рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рднूрдЧोрд▓ рдХा рдпрд╣ рдкैрдоाрдиा рд╣ै। рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी 'рдУрдП рдмрдмрд▓ी' рдкाрдиी рдХे рдмाрдЬाрд░рд╡ाрджी рд╡िрдЬ्рдЮाрдкрдиों рдХे рдоोрд╣рдХ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдмीрдЪ рдоाрддृрдд्рд╡ рдХे рдЗрд╕ी рдЧुрдг рдХो рдмेрдЯी рдмрдмрд▓ी рддрдХ рд╡िрд╕्рддाрд░ рджेрддी рд╣ै। рдордзुрджीрдк рдХी 'рдордорддा', рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдХी 'рдоोрд╣' рдЬैрд╕ी рдЕрдиेрдХ рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдЗрд╕ рдЙрдд्рдХрдЯ рднाрд╡ рдХो рдмुрдиाрд╡рдЯ рджेрддी рд╣ैं। рдпрд╣ी рдирд╣ीं, рдирдпे рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ों рдоें рдоाрддृрдд्рд╡ рдХो рд╡िрд╕्рдеाрдкрди, рдХрд▓рд╣ рдФрд░ рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рдоें рдзрдХेрд▓рдиे рд╡ाрд▓े рдкाрдд्рд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдоें рдЦрд▓рдиाрдпрдХ рд╕ा рдЦिрддाрдм рдкाрддे рд░рд╣े рд╣ैं। рдПрдХ рдФрд░ рдкрд░िрджृрд╢्рдп рдЗрди рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдЙрднрд░ рдХрд░ рдЖрдпा рд╣ै, рдЬрд╣ाँ рдирдпे рдЬрдоाрдиे рдоें рд╢िрдХ्рд╖ा рдФрд░ рдХрд░िрдпрд░ рдХी рдЪिंрддा рдоाँ рдХो рдоैрдбрдо рдХे рд╕рдЦ्рдд рдЪेрд╣рд░े рдоें рд░ूрдкांрддрд░िрдд рдХрд░ рджेрддी рд╣ै рдФрд░ рд╡े рдЕрдкрдиे рдмрдЪ्рдЪों рдоें рд╣рд░ рдХрдоी рдХो рджूрд░ рдХрд░рддी рдФрд░ рд╣рд░ рдпोрдЧ्рдпрддा рдХो рд▓ाрджрддी рдирдЬрд░ рдЖрддी рд╣ैं। рдмрд▓рд░ाрдо рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓ рдХी 'рдкीрд▓े рдкंрдЦों рд╡ाрд▓ी рддिрддрд▓िрдпाँ 'рдЬैрд╕ी рдЕрдиेрдХ рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдЗрд╕ рдзुрд░ी рдкрд░ рд░рдЪी рдЧрдИ рд╣ैं, рдЬрд╣ाँ рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдХोрдорд▓ рд╕ंрд╡ेрдЧ рдкрд░ рдоाँ рдХी рдЭрди्рдиाрдЯेрджाрд░ рдердк्рдкрдб़ рдЗрд╕ी рдХी рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рд╣ै। рд╕ंрддोрд╖ рд╕ुрдкेрдХрд░ рдХी 'рдЙрд╕ी рдоाँ рдиे', рд╡ाрдгी рджрд╡े рдХी 'рддेрд░ी рдмрджрд╕ूрд░рдд рдоाँ рдоें рдЬрд╣ाँ рдоाрддृрдд्рд╡ рдХो рдХрд░ुрдгा- рдЬрд▓ рд╕े рдоंрдбिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд╡рд╣ीं рдХोрдорд▓ рд╡ाрдзрд╡ाрдиी 'рдк्рд░ेрд░рдгा' рдХी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рд╡िрдоाрддा-рдмोрдз рдХी рдЪुрднрди рдХो 'рдирдпी рдоाँ' рдХे рдмрдЬाрдп 'рдоाँ' рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕ंрдмोрдзिрдд рд╣ोрддे рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣рддी рд╣ैं।

     рдиाрд░ी рдЪрд░िрдд्рд░ рдХा рдЕрд╕्рдоिрддाрдкूрд░्рдг рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеा рдоें рддेрдЬрд╕्рд╡ी рдмрдиा рд╣ै। рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдмाрдд рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЙрдирдоें рдиिрдо्рди рдФрд░ рдХрдордЬोрд░ рдмрд░्рдЧ рдХी рд╕्рдд्рд░िрдпों рдХी рдЬрдмाрдиें рдФрд░ рд╕्рд╡ेрдЪ्рдЫा рдХा рдХрд░्рдорддंрдд्рд░ рдЭрд▓рдХрддा рд╣ै। рдХрдорд▓ рдЪोрдкрдб़ा рдХी 'рдХैрдж рдмाрдоुрд╢рдХ्рдХрдд' рдоें рдкрдд्рдиी рдФрд░ рдХाрдорд╡ाрд▓ी рдХे рдмीрдЪ рдмेрдмाрдХ рдЖрдЬाрдж рдиाрд░ी рдХे рддेрдЬрд╕ рдФрд░ рдЕрд╕्рдоिрддाрдкूрд░्рдг рд░ूрдк рдХी рдЭрд▓рдХ рджेрддी рд╣ै- 'рдУ рдоाрд▓िрдХ! рдпे рдЪिрдХрдЪिрдХ рдоुрдЭे рдкрд╕ंрдж рдирд╣ीं। рдоैं рддेрд░ी рдмीрд╡ी рдирд╣ीं рд╣ूँ, рдЬी рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдЧाрд▓ी- рдЧрд▓ौрдЪ рд╕े рдмाрдд рдХрд░ेрдЧा। рдШрд░ рдХी рдмрд╣ू рдирд╣ीं, рдЬो рдердк्рдкрдб़-рд▓ाрдд рдЦा рдХे рдкрдб़ी рд░рд╣ूँрдЧी।' рдПрдХ рддрд░рд╣ рд╕े рдпрд╣ рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдоें рдЬрдб़ рд╣ोрддी рд╣ुрдИ рдФрд░рдд рдХी рдк्рд░рддिрдоा рдкрд░ рдЪोрдЯ рд╣ै рдФрд░ рдЪुрдиौрддी рдХा рд╕्рд╡рд░ рднी । 'рдмрджрд▓ा' рд▓рдШुрдХрдеा рдоें рдмेрдЯी рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХे рдк्рд░рд▓ोрднрди рдХो рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рд▓ाрд▓ рдЖँрдЦें рджिрдЦाрддी рд╣ै। 'рдЙрд╕рдХा рдПрдХ 'рд╣ोрдиा' рдоें рдаाрдХुрд░ рдХो рд╡्рдпंрдЧ्рдпाрдд्рдордХ рд░ूрдк рд╕े рдХрд╣рддी рд╣ै- “рдаाрдХुрд░ рд╕ाрд╣рдм, рдПрдХ рдЖрдкрдХे рд╣ोрдиे рдХी рд╣ी рддो рдЪिрди्рддा рд╣ै।" рдордзुрдХाрди्рдд рдХी 'рдмोрдз' рдФрд░ 'рд╢ुрд░ुрдЖрдд' рд▓рдШुрдХрдеा рд╕рддेрдЬ рд╣ोрддी рдФрд░рдд рдХा рдк्рд░рддिрдоाрди рдмрди рдЬाрддी рд╣ै। рдиाрд░ी рдиिрдХेрддрди рдкрд╣ुँрдЪा рдХрд░ рдоुрдХ्рддि рджिрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓े рдЦрдж्рджрд░рдзाрд░ी рд╕े рдХрд╣рддी рд╣ै, 'рд╡рд╣ीं рд╕े рддो рдзрди्рдзा рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ рд╣ै।' рдЪिрдд्рд░ा рдоुрдж्рдЧрд▓ рдХी 'рдмрдпाрди' - рд▓рдШुрдХрдеा рдХा рдпрд╣ рдоाрд░рдХ, рд╕ंрд╡ाрдж рдкुрд▓िрд╕िрдпा рдЪрд░िрдд्рд░ рдХो рдЫिрддрд░ा рдХрд░ рд░рдЦ рджेрддा рд╣ै -"рди, рд╡ो рдоेрд░ी рдмेрдЯी рд╣ै....рдоेрд░ी рдмेрдЯी рдХी рдЪрд▓рддी рдлिрд░рддी рд▓ाрд╢। рдШрд░ рдЖрдЗрдП рджрд░ोрдЧा рд╕ाрд╣рдм рдФрд░ рдЙрд╕ рдмрдЪ्рдЪी рдХो рдЧौрд░ рд╕े рджेрдЦिрдП । рдоेрд░ी рдмेрдЯी рдмрд░ाрдордж рд╣ो рдЬाрдПрдЧी।' рд╡िрдХ्рд░рдо рд╕ोрдиी рдХी 'рдоीрд▓ों рд▓ंрдмे рдкेंрдЪ', рдЪिрдд्рд░ा рдоुрдж्рдЧрд▓ рдХी 'рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХрддा', рдЬрдЧрджीрд╢ рдХрд╢्рдпрдк рдХी 'рдЧृрд╣рд╕्рдеी' рдиाрд░ी рдЕрд╕्рдоिрддा рдХे рд╡िрд╡िрдз рдкाрд░्рд╢्рд╡ों рдХो рдмुрдирддी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рд╣ैं। рдкрд░рди्рддु рднрдЧीрд░рде рдХी 'рдлूрд▓ी' рдЕрдкрдиे рдкрддि рднाрдиिрдпा рдХो рдХрд╣рддी рд╣ै- "рд╕ुрдмрд╣ рдкैрд▓ी рдХाрдо рддेрд░ा рд╡ीрд░рдЬी рдХрд░ेрдЧा, рдмрддा। рдЖрдЬ рддो рд╡ीрд░рдЬी рдХो рднрдЧा рдХे рд╣ी рдоाрдиूँрдЧी।" рдФрд░ рднाрдиिрдпा рдХे рдбीрд▓ (рд╢рд░ीрд░) рдоें рдЙрддрд░ा рдпрд╣ рджेрд╡рддा-рдк्рд░ेрдд рднाрд╡ рдЪुрдкрдЪाрдк рдХाрдо рдоें рд▓рдЧा рджेрддा рд╣ै।

   рдФрд░рддों рдФрд░ рдорд░्рдж рдХे рд╡िрднेрдж рдкрд░ рдЯिрдХा рдкिрддृрд╕рдд्рддाрдд्рдордХ рд╕ोрдЪ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХा рдвाँрдЪा рдХेрд╡рд▓ рдКрдкрд░ी рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдФрд░рдд рдХी। рдЫाрддिрдпों рддрдХ рд╕ांрд╕्рдХाрд░िрдХ рдЬрдб़рддा рдХे рд░ूрдк рдоें рд░рдЪा-рдмрд╕ा рд╣ै। рдЗрд╕ рдоाрдпрдиे рдоें рдЪिрдд्рд░ा рдоुрдж्рдЧрд▓ рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рджूрдз' рдоें рдоाँ рдХे рдорд░्рджрд╡ाрджी рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдкрд░ рдмेрдЯी рд╣ी рддीрдЦा рдк्рд░рд╣ाрд░ рдХрд░рддी рд╣ै- 'рддो рдоेрд░े рд╣िрд╕्рд╕े рдХा рдЫाрддिрдпों рдХा рджूрдз рднी рдХ्рдпा рддुрдордиे рдШрд░ рдХे рдорд░्рджों рдХो рдкिрд▓ा рджिрдпा рдеा? рдпрд╣ рд╕ोрдЪ рдиाрд░ी рдХो рднी рдкुрд░ुрд╖ рдХे рдкрдХ्рд╖ рдоें рдЦрдб़ा рдХрд░ рджेрддी рд╣ै, рдЬो рдмेрдЯे-рдмेрдЯी рдХे рдлрд░्рдХ рд╕े рдЧुрдЬрд░рддे рд╣ुрдП рдХрди्рдпा рдн्рд░ूрдг рд╣рдд्рдпा рддрдХ рдЭाрдб़ी рдоें рдлिंрдХ рдЬाрддे рд╣ैं। рд▓рдб़рдХाрд╡ाрджी рдмीрдЬ рдпрджि рдиाрд░ी рджेрд╣ рдоें рдирд╣ीं рдЙрдЧ рдкाрддे рддो рд╕ाрд░ा рджोрд╖ рд╕्рдд्рд░ी рдХा рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ी рд╕्рдд्рд░ी рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рддрд░्рдХ рдХे рд╕ाрде рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рднीрддрд░ рдХा рд╕рдЪ' рдоें рдЖँрдЦ рдоिрд▓ाрддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддी рд╣ै- 'рдФрд░рдд рдХे рдкाрд╕ рддो рд╕िрд░्рдл рдПрдХ्рд╕ рдЧुрдг рд╣ोрддे рд╣ैं, рдорд░्рдж рдХे рдкाрд╕ рдПрдХ्рд╕ рдФрд░ рд╡ाрдИ, рджोрдиों। рдЕрдЧрд░ рдоैं рдХрд╣ूँ рдХि рдЖрдкрд╕े рд╕िрд░्рдл рдПрдХ्рд╕ рдЧुрдг рд╣ी рдЖрдП рддो.......।' рд╢्рдпाрдо рд╕ुрди्рджрд░ рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓ рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рдЖрджрдо рдЬाрдд рдХा рдпрд╣ рд╕ंрд╡ाрдж 'рдРрд╕ी рд╣ाрд▓рдд рдоें рдЕрдЧрд░ рдкрдд्рдиी рдкрд░ рд╣ाрд╡ी рд░рд╣ो рддो рд╢рд░्рддिрдпा рд▓рдб़рдХा рдкैрджा рд╣ोрддा рд╣ै। рдмрд╕...'" рдордзुрджीрдк рдХी рд▓рдШुрдХрдеा рд╢ाрд╕рди рдоें рддो рдкрддिрдд्рд╡ рдХी рдЕрдХрдб़ рдмीрдоाрд░ рдкрдд्рдиी рдХे рд▓िрдП рдЪाрдп рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рднी рдирд░рдоीрд▓ी рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрддी। 'рдорд░्рдж' рдХी рдкाрд░िрднाрд╖िрдХрддा рдХो рдоुрдЦрд░ рдХрд░рдиे। рдоें рдФрд░рдд рдХा рдпрд╣ рд╕ंрд╕्рдеाрдЧрдд рд░ूрдк рднी рдХाрд░рдХ рд╣ै, рдЬो рд╕ाрд╕ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬрдоा рд╣ुрдЖ рд╣ै। рд╕ाрд╕-рдмрд╣ू рдХे рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ рдоें рдЕрдиेрдХ рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдЯрдХрд░ाрддी рдирдЬрд░ рдЖрддी рд╣ै। рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдХी 'рд╢्рд░ाрдж्рдз' рдФрд░ 'рдмрд░ाрдмрд░ी', рдордзुрджीрдк рдХी 'рдЕрдкрдиी рдЕрдкрдиी рдЬिрди्рджрдЧी", рдмрд▓рд░ाрдо рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рдмрд╣ू рдХा рд╕рд╡ाрд▓' рдЗрд╕ рд╡िрдорд░्рд╢ рдХे рдХрдИ рдХोрдг рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХрд░рддी рд╣ैं। рдкрд░рди्рддु рд░ाрдоेрд╢्рд╡рд░ рдХांрдмोрдЬ рд╣िрдоांрд╢ु рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рдирд╡ рдЬрди्рдоा' рдХा рдЬिрд▓ेрд╕िंрд╣ рд▓рдб़рдХी рдкैрджा рд╣ोрдиे рдкрд░ рдШрд░ рдоें рдЫाрдпे рдЕрд╡рд╕ाрдж рдХो рдвोрд▓ рдХे 'рддिреЬрдХ-рддिрдб़- -рддिрдб़рдХ рдШुрдо्рдо, рддिреЬрдХ рдШुрдо्рдо' рдХे рдЬोрд╢ рдоें рдмрджрд▓ рджेрддा рд╣ै। рдХрди्рдпा рдн्рд░ूрдг рдХे рдк्рд░рддि рдмрджрд▓рддी рдоाрдирд╕िрдХрддा рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдпрдеाрд░्рде рдХे рднрдпाрд╡рд╣ рдкрд░िрджृрд╢्рдпों рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдЭंрдбा рдЬрд░ूрд░ рдлрд╣рд░ाрддी рд╣ै। рдЕрди्рддрд░ा рдХрд░рд╡рдб़े рдХी 'рдордорддा' рд▓рдШुрдХрдеा рдоें рднी рдмेрдЯी рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдмेрдЯों рдХे рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдкрд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдЦрдб़ाрдХрд░ рдмेрдЯी рдХे рд╕рдорд░्рдкрдг рдХो рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХрд░рддा рд╣ै।

           рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдХे рд╕ाрд╣рдЪрд░्рдпрдкूрд░्рдг рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдоें рд╕ौрд╣ाрд░्рдж рдФрд░ рдЦрдЯाрд╕ рдХे рдХрдеाрдирдХों рдоें рднी рдиाрд░ी рдХा рд╕рдорд░्рдкрдг рдЙрд╕рдХी рдЕрд╣ंрддा рдХो рдЦंрдбिрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддा। рднाрдЧीрд░рде рдХी 'рд╕ोрддे рд╡рдХ्рдд', рд░ाрдоेрд╢्рд╡рд░ рдХाрдо्рдмोрдЬ 'рд╣िрдоांрд╢ु' рдХी 'рдЙрдЬाрд▓ा', рд╕ंрддोрд╖ рд╕ुрдкेрдХрд░ рдХी 'рдЙрд╕рдХा рдоैрди्рдпू', рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░ рдкाрдг्рдбेрдп рдХी 'рд▓ंрдЧрдб़ा', рд╢्рдпाрдорд╕ुрди्рджрд░ рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓ рдХी 'рдШрд░' рдФрд░ 'рдЯूрдЯी рд╣ु рдЯ्рд░े', рд╡ीрд░ेрди्рдж्рд░рдХुрдоाрд░ рднाрд░рдж्рд╡ाрдЬ рдХी 'рдк्рдпाрд░', рд╢рдХुंрддрд▓ा рдХिрд░рдг рдХी 'рд╕ुрд╣ाрдЧ рд╡्рд░рдд' рдЬैрд╕ी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рджाрдо्рдкрдд्рдп рдХी рд╕ाрд░ी рдЦрдЯрдкрдЯ рдоें 'рдЕрднाрд╡ों рдЙрд▓ाрд╣рдиों рдоें рднी рд╕ांрд╕्рдХाрд░िрдХ рдЧрдардмंрдзрди рдХो рдЯूрдЯрдиे рдирд╣ीं рджेрддी рдпрд╣ рдЕрд▓рдЧ рдмाрдд рд╣ै рдХि рдпрдеाрд░्рде рдХे рдЦुрд░рджुрд░े рдЕрдХ्рд╖ों рд╡ाрд▓ी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдЗ рджрд░рдХрддे рд╣ुрдП рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЬीрд╡рди рдХो рд╕рдЪ्рдЪाрдЗрдпों рддрдХ рд▓े рдЬाрддी рд╣ैं। рдлिрд░ рдЕрдзिрдХрддрд░ рд▓рдШुрдХрдеाрдХाрд░ рдЗрд╕ рднाрд╡рдиाрдордп рд╕ांрд╕्рдХाрд░िрдХрддा рдХे рдЕंрджрд░ूрдиी рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рд╕े рдХрдеाрдХ्рд░рдо рдХा 'рдж рдПрдг्рдб' рдХрд░рддे рд╣ैं। рдмрд▓рд░ाрдо рдЬ्рдпोрддि рдЬैрди, рдоीрд░ा рдЬैрди, рд╕ंрддोрд╖ рд╕ुрдкेрдХрд░, рд╕ूрд░्рдпрдХांрдд рдиाрдЧрд░, рдпोрдЧेрди्рдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рдЖрджि рд╡ рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдпрд╣ рднाрд╡-рддрдд्рд╡ рдоुрдЦрд░ рд╣ैं।

        рдпों рддो рднाрд░рддीрдп рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╡ाрдгी рдХा рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдЕрд╕рд▓िрдпрдд рдХे рдоुрд╣ाрд╡рд░ों -рдХрд╣ाрд╡рддों рдоें рдоुрдЦрд░ рд░рд╣ा рд╣ै। 'рдШрд░ рдХी рдоुрд░्рдЧी рджाрд▓ рдмрд░ाрдмрд░ рдЗрд╕ी рд╡्рдпंрдЬрдиा рдХो рдиाрд░ी рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрддा рд╣ै। 'рдорд░рдж' рдХे рд╢्рд░рдо рдХो рдШी-рджूрдз рдоिрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рд╡ंрд╢ рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдЪрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓ी 'рдФрд░рдд' рдХो рдмрдЪा- рдЦुрдЪा। рдШрд░ेрд▓ू рд╢्рд░рдо рдХी рдкрд╣рдЪाрди рдХो рджрд░рдХिрдиाрд░ рдХрд░рдиा рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдЕрдиुрдЧूंрдЬ рдмрдиा рд╣ै। рдХрдорд▓ рдЪोрдкрдб़ा рдХी рд▓рдШुрдХрдеा ‘рдФрд░ рдКँрдЪा рдкрдж' рдоें рдХंрдЯ्рд░ाрд╕्рдЯ рдоुрдЦрд░ рд╣ै - 'рдоैрдбрдо' рдХाрдо рд╕े рд▓рджी рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ 'рдХाрдорд╡ाрд▓ी рдмाрдИ' рдкрддि рдХे рдХрд╣рдиे рдкрд░ рдХाрдо рдЫोрдб़рдХрд░ рдЦुрд╢ी рдХा рдЗрдЬрд╣ाрд░ рдХрд░рддी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЕрд╢ोрдХ рднाрдЯिрдпा рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рд╕्рдд्рд░ी рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдХрд░рддी' рдоें рддो рдмिрди рд╕ाँрд╕ рд▓िрдП рдШрд░ рдХे рд▓िрдП рдЕрдирд╡рд░рдд рдЦрдЯрдиे рд╡ाрд▓ी рдФрд░рдд рддो рдорд╢ीрдиी рдпंрдд्рд░ рд╣ै, рд░ाрдд рджेрд░ рд╕े рд╕ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕ुрдмрд╣ рд╕рд╡ेрд░े рдЬрд▓्рджी рдЙрдардиे рд╡ाрд▓ी। рдлिрд░ рднी рдЙрд╕рдХा рд╡рдЬूрдж рд╕िрдлрд░ рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдоाрдзрд╡ рдиाрдЧрджा рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рд╕ृрдЬрди' рдоें рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдХे рд╢्рд░рдо рдХी рд╕рдоाрди рдкрд╣рдЪाрди рдк्рд░рд╢рд╕्рддि рдкाрддी рд╣ै। рдХрдорд▓ рдЪोрдкрдб़ा рдХी 'рд╡ेрд▓्рдпू' рдоें рдЫोрд░िрдпों рдХी рд╡ेрд▓्рдпू рдХो рдк्рд░рд╢्рдиांрдХिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

             рдиाрд░ी рдХे рд╕्рдкрд░्рд╢ рдХे рдмिрдиा рдзрд░рддी рдХी рдХोрдИ рдЪीрдЬ рдордиोрд╣ाрд░ी рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдЗрд╕ рдЖрдк्рдд рд╡ाрдХ्рдп рдХी рдЙрдЬ्рдЬ्рд╡рд▓рддा рдЬिрддрдиी рд╕ैрдж्рдзाрди्рддिрдХ рд╣ै, рдЙрддрдиी рд╣ी рдзुँрдзрд▓ी рднी। рдиाрд░ी рджेрд╣ рдХा рднोрдЧ्рдпा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕рджैрд╡ рд╣ी рдЧрд░्рд╣िрдд рд░рд╣ा рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рд╡рд╣ी рд╢ोрд╖рдг рдХा рдпрдеाрд░्рде рднी рд╣ै। рдпрд╣ी рдирд╣ीं, рдЬेрдг्рдбрд░ рдХी рд╡िрд╖рдорддा рдХा рдкुंрд╕рдд्рд╡рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рдЗрд╕ рд╢ोрд╖рдг рдоें рд╣ी рдорд░्рджाрдиाрдкрди рдкाрддा рд╣ै। 'рдорд░्рдж' рдХे рдв़ाрдИ рдЕрдХ्рд╖рд░ рд╢ोрд╖рдг рдоें 'рдорд░рдж' рдХे рддीрди рдЕрдХ्рд╖рд░ों рдоें рд▓ंрдмाрдпрдоाрди рд╣ुрдП рд╣ैं। рджेрд╣ рдФрд░ рдХाрдо рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдиाрд░ी рдХा рдкрдХ्рд╖-рдкोрд╖рдг рдирд╣ीं рдХрд░рддी। рдЙрд╕рдХे рдЪрд░िрдд्рд░ рдХी рдХрд╕ौрдЯी рднी рдкुрд░ुрд╖ рдХा рдирдЬрд░िрдпा рд╣ै। рдРрд╕ा рдирд╣ीं рдХि рдиाрд░ी рдЪрд░िрдд्рд░ рдХी рд╕ाрдд्рд╡िрдХ рдк्рд░рддिрднा рдХा рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдЕрднाрд╡ рд╣ै, рдкрд░ рджेрд╣-рд╢ोрд╖рдг рдХे рдЕंрдзेрд░े рдкрдХ्рд╖ рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рдмрдиे рд╣ैं। рдЕрд╢ोрдХ рд╢рд░्рдоा рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рд╕ंрд╕्рдХाрд░' рдФрд░ 'рд╕рдордЭ', рдХрдорд▓ рдЪोрдкрдб़ा рдХी 'рдПрдХ рдЙрд╕рдХा рд╣ोрдиा', рдХुрдоाрд░ рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдХी рдЫोрдЯे рдмрдб़े рд╣рд░े рдЯुрдХрдб़े, рдк्рд░рдмोрдз рдЧोрд╡िрд▓ рдХी 'рд╢िрдиाрдЦ्рдд', рд╕рддीрд╢ рд░ाрдаी рдХी 'рдЖрдЯा рдФрд░ рдЬिрд╕्рдо', рдЪिрдд्рд░ा рдоुрдж्рдЧрд▓ рдХी 'рдорд░्рдж', рдпुрдЧрд▓ рдХी 'рдФрд░рдд', рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी 'рдирдкुंрд╕рдХ', рдк्рд░рдмोрдз рдЧोрд╡िрд▓ рдХी 'рд╢िрдиाрдЦ्рдд', рдк्рд░िрдпंрдХा рдЧुрдк्рддा рдХी 'рднेрдб़िрдпा', 'рд╕рдд्рдпा рд╢рд░्рдоा 'рдХीрд░्рддि' рдХी 'рдлрдЯी рдЪुрди्рдиी' рдФрд░ 'рд▓ौрдЯ рдЖрдУ рдоाрдИ', рд╕ीрдоा рд╕िंрд╣ рдХी 'рдЕंрдзрдХाрд░', рдкाрд░рд╕ рджाрд╕ोрдд рдХी 'рдХाрдорд╡ाрд▓ी рдмाрдИ' рдорд░्рджाрдирдЧी рдФрд░ 'рд╕िрди्рджूрд░ рдХी рд░ेрдЦा', рд╢्рдпाрдорд╕ुрди्рджрд░ рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓ рдХी 'рдЯूрдЯा рд╣ुрдЖ рдХाँрдЪ', рдЬैрд╕ी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдиाрд░ी рдХे рджेрд╣ рд╢ोрд╖рдг, рд╡्рдпрднिрдЪाрд░ рдФрд░ рдШрд░-рд╕рдоाрдЬ рдоें рднрдп рдХे рдкрд░िрджृрд╢्рдпों рдХो рдоुрдЦрд░ рдХрд░рддी рд╣ै।рд▓ेрдХिрди рдЗрди्рд╣ीं рджेрд╣рд▓ोрднी рдкрд░िрджृрд╢्рдпों рдоें рд░ूрдк рджेрд╡рдЧुрдг рдХी рд▓рдШुрдХрдеा рдЬрдЧрдордЧाрд╣рдЯ рд╕ंрджेрд╣ों рдХे рдмीрдЪ рдЪाрд░िрдд्рд░िрдХ рдЖрд╢्рд╡рд╕्рддि рдХी рдХिрд░рдгें рдлेंрдХрддी рд╣ै।

           рдиाрд░ी рдХे рдЖрдзुрдиिрдХ рд░ूрдк рдХो рджेрд╣ рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХे рд╕्рддрд░ рднी рдХрдИ рдХрдеाрдирдХ рдоिрд▓े рд╣ैं। рдЙрдирдоें рдоांрд╕рд▓рддा рдХे рд╕ाрде рд╕рдЬा-рд╕ंрд╡рд░ा рдЖрдХрд░्рд╖рдг рд╣ै рдФрд░ рджेрд╣ рдХी рдЬैрд╡िрдХ рдоांрдЧ рднी। рдмрд▓рд░ाрдо рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓ рдХी рд▓рдШुрдХрдеा' рд▓рдЧाрд╡' рдФрд░ рд╕ुрднाрд╖ рдиीрд░рд╡ рдХी 'рдЬрдпंрддी' ,рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी 'рдлाрд▓्рдЯ' рдЬैрд╕ी рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдкрддि-рдкрдд्рдиी рдХे рд░िрд╢्рддों-рдмाрддों рдоें рдЧрд░рдо- рдаंрдбी рд╕рд╣рдЬрддा рд╣ै। рдкрд░ рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी рд╣ी рд▓рдШु рдХрдеा 'рдЖрдзी рджुрдиिрдпा' рдоें рдЖрдзुрдиिрдХ рдпुрд╡ा рдХा рдлिрд▓्рдоी рд╕рдкрдиा рд╣ै рдкрдд्рдиी рдХे рдмाрд░े рдоें। рдпрд╣ рд▓рдШुрдХрдеा рдирдпे рд╢िрд▓्рдк рдоें рдкрдд्рдиी рдХो рдЗрддрдиा рдЖрдХ्рд░ांрдд рдХрд░рддी рд╣ै рдХि рдкुрд░ाрдиे рдФрд░ рдирдпे рд╕ाрд░े рдмंрдз рдФрд░ рд░ूреЭ рд╕ाрдоाрдЬिрдХрддा рдпुрд╡ा рд╕ोрдЪ рдоें рдЕрддिрдХ्рд░ाрдордХ рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрдж рдХा рдоुрд╣ाрд╡рд░ा рдмрди рдЬाрддे рд╣ैं। рднрдЧीрд░рде рдХी 'рдЪेрд╣рд░ा' рдЖрдзुрдиिрдХ рд╕ोрдЪ рдХा рдПрдХ рдкрд░िрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рд╣ै, рддो рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी 'рдХрд╕ौрдЯी' рдоें рдмрд╣ुрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдХंрдкрдиिрдпों рдХा рдиाрд░ी рдХे рджेрд╣ाрдХрд░्рд╖рдг рд╕े рдмाрдЬाрд░рд╡ाрджी рд╕ोрдЪ рдХे рдЦुрд▓ेрдкрди рдХा рд╡्рдпाрдкाрд░ । рдб्рд░िंрдХ, рдбेрдЯ, рдоेрд▓ рдл्рд░ेंрдб्рд╕, рдмेрдбрд░ूрдо рд╢ेрдпрд░, рдХिрд╕िंрдЧ, рдиेрдЯ рд╕рд░्рдлिंрдЧ, рдкोрд░्рди рд╕ाрдЗрдЯ्рд╕, рдЪैрдЯिंрдЧ, рдПрдбрд▓्рдЯ рд╣ॉрдЯ рд░ूрдо्рд╕, рд╕ाрдЗрдмрд░ рдл्рд░ेрдг्рдб्рд╕, рд╕ीрдХ्рд░ेрдЯ рдлाрдЗрд▓्рд╕, рд╡ेрдм рдХैрдорд░े рдЙрд╕े рдЖрдзुрдиिрдХрддा рдХी рдЦुрд▓ी рднाрд╖ा рджेрддे рд╣ैं рднूрдордг्рдбрд▓ीрдХрд░рдг рдХी рдмाрдЬाрд░рд╡ाрджी рд╕рддрд╣ рдкрд░। рдпों рдЕрд╢ोрдХ рд╢рд░्рдоा рдХी 'рд╕рдордЭ' рдФрд░ 'рд╕ंрд╕्рдХाрд░' рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рджेрд╣ рдХी рдоाँрдЧ, рдоांрд╕рд▓рддा рдХो рд╕рд╣рдЬ рдмрдиाрддी рд╣ुрдИ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдХो рдоूрд▓्рдп рджेрддी рд╣ैं। рдкрд░ рд╕ुрднाрд╖ рдиीрд░рд╡ рдХी рд▓рдШुрдХрдеा рдЬाрдирд╡рд░ рдоें рдпुрд╡рддी рджेрд╣ рдХे рдЖрдХрд░्рд╖рдг рдоें рдпुрд╡ा рдХे рднीрддрд░ рдЙрдЧे рдЬाрдирд╡рд░ рдХो рднी рдкрд╣рдЪाрди рдХрд░ рдЫिрдЯрдХ рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдкрд░िрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рдоें рднрдЧीрд░рде рдХी 'рдХрди्рд╡िрди्рд╕ рдХрд░рдиे рдХी рдмाрдд', рд░ाрдоेрд╢्рд╡рд░ рдХंрдмोрдЬ рдХी ‘рд╕्рдХ्рд░ीрди рдЯेрд╕्рдЯ' рдФрд░ 'рдЕрд╢्рд▓ीрд▓рддा' рдк्рд░рднाрд╡ी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рд╣ै। рд╕ुрдХेрд╢ рд╕ाрд╣рдиी рдХी 'рд╡ाрдпрд░рд╕' рд▓рдШुрдХрдеा рдЗрд╕ рд╕ंрдХ्рд░рдоिрдд рд░ोрдЧ рдХे рдШрд░ों-рдмрдЪ्рдЪों рддрдХ рдЕрддिрдХ्рд░рдоिрдд рд╣ोрддे рдЬाрдиे рдХा рд╕ंрдХेрдд рджेрддी рд╣ै।

       рдпों рддो рдиाрд░ी рдХे рд╡िрд╡िрдз рдЖрдпाрдоी рд░ूрдкों, рдХрдордЬोрд░िрдпों рдХो рд╢рдХ्рддि рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓े рддेрдЬрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡, рджрд╣ेрдЬ рдЬैрд╕ी рджाрдирд╡ी рдоाрдпा рдФрд░ рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рд╕рдоाрдЬрд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХे рд░ूрдЦेрдкрди рдоें рд╕ंрдШрд░्рд╖рдордп рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХो рд░ोрдкрдиे рдХी рддाрдХрдд, рдд्рдпाрдЧ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рд╕िंрдЪिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдоोрдз рд╢рдХ्рддि, рджेрд╣ рдоाँрд╕ рдХे рднुрдХ्рдХрдб़ рдЧिрдж्рдзों рдХो рдЪुрдиौрддी рджेрдиे рдХी рдмुрдж्рдзि рдФрд░ рд╢рдХ्рддि, рдХाрдордХाрдЬी рдЬिрди्рджрдЧी рдоें рдЕрдкрдиे рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХो рдЕрдХ्рд╖рдд рд░рдЦрдиे рдХी рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░-рдХрд▓ा, рдиेрддृрдд्рд╡ рдХी рдХाрдордпाрдмी рдЬैрд╕े рдЕрдиेрдХ рдкрдХ्рд╖ рд╣ैं, рдЬो рд▓рдШुрдХрдеाрдУं рдоें рдЙрднрд░ рдХрд░ рдЖрдпे рд╣ैं। рдкрд░ рдЙрдирдХे рднीрддрд░ рднाрд╡рдиाрдУं рдХे рд░рд╕ाрдпрди рдЕрдзिрдХ рд╕ंрдЬीрджा рд╣ै рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХी рд╕рдордЭ рднी рдХाрд░рдЧрд░। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЕрд╢ोрдХ рд╢рд░्рдоा рдХी рд▓рдШुрдХрдеा 'рдХाрдордзेрдиु' рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиे рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХी рд╕ाрд░्рдердХрддा рдХो рдЬिрддрдиा рд╕рдордЭрддी рд╣ै, рдЙрддрдиा рд╣ी рд╢ोрд╖рдг рдХी рддрдоाрдо рд╢рдХ्рддिрдпों рд╕े рдоुрдарднेрдб़ рдХрд░рддी рд╣ुрдИ рдЕрдкрдиी рдЕрд╕्рдоिрддा рдФрд░ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХी рд▓рдб़ाрдИ рдЙрд╕ рдкुрд░ुрд╖рд╡ाрджी рджुрдиिрдпा рд╕े рд▓рдб़рддी рд╣ै, рдЪाрд╣े рднाрд╡рдиाрдУं рдХे рдк्рд░рдЧाрдв़ рд░рд╕ рд╕े рдпा рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХी рддेрдЬोрдордп рд╢рдХ्рддि рд╕े। рд╣िрди्рджी рд▓рдШुрдХрдеाрдПँ рдкрд╢्рдЪिрдо рдХे рд╕्рдд्рд░ीрд╡ाрдж рд╕े рдкृрдердХ् рдЕрдкрдиे рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕рдоाрдЬрд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдФрд░ рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рднूрдЧोрд▓ рдХे рдХेрдирд╡ाрд╕ рдкрд░ рд░рдЪी рдЧрдИ рд╣ैं।

рдмी. рдПрд▓. рдЖрдЪ्рдЫा

рдиॉрд░्рдердЯाрдКрди рдЕрдкाрд░्рдЯрдоेंрдЯ
рдл्рд▓ैрдЯрдиं-701рдЯॉрд╡рд░-27
рд╕्рдЯीрдлेंрд╢рди рд░ोрдб(рдмिрди्рдиी рдоिрд▓्рд╕)
рдкेрд░ंрдмूрд░, рдЪेрди्рдирдИ (рддрдоिрд▓рдиाрдбु)
рдкिрди-600012
рдоो-9425083335

рдпे рднी рдкрдв़ें; рд╕ृрдЬрди рднूрдоि рдФрд░ рд╕рдоाрд▓ोрдЪрдиा - рдмी.рдПрд▓. рдЖрдЪ्рдЫा

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें

0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें (0)
To Top