рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдЙрдж्рднрд╡ рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕ : рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХी рд╡िрдХाрд╕ рдпाрдд्рд░ा

Dr. Mulla Adam Ali
0

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдЙрдж्рднрд╡ рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕ : рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдЕрдиुрджाрди рдЖрдпोрдЧ (рдпूрдЬीрд╕ी) рдиेрдЯ рдкेрдкрд░ 2 рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдмंрдзिрдд рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдк्рд░рд╢्рди рдкूрдЫे рдЬाрдПंрдЧे, рддो рдЖрдЬ рд╣рдо рдЗрд╕ рдЖрд░्рдЯिрдХрд▓ рдоें рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХी рд╡िрдХाрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ंрдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдЬाрдирдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ेंрдЧे, рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдЙрдж्рднрд╡, рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рд╡िрдХाрд╕рдХ्рд░рдо, рдХाрд▓ рд╡िрднाрдЬрди, рд╣िंрджी рдХे рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░, рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиिрдпां, рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдкूрд░्рд╡ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी, рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдпुрдЧीрди рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी, рдк्рд░ेрдордЪंрджोрдд्рддрд░ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी, рдирдИ рдХрд╣ाрдиी рдЖрджि рд╕рднी рдЬाрдирдХाрд░ी рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рдоें рдЕрдкрдХो рдоिрд▓ेрдЧी। рддो рдЪрд▓िрдП рд╢ुрд░ू рдХрд░рддे рд╣ैं Hindi Kahani : Udbhav Evam Vikas. 

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХे рдмाрд░े рдкрдв़рдХрд░ рдЖрдк –

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдЙрдж्рднрд╡ рдХो рд╕рдордЭ рд╕рдХेंрдЧे।

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рд╡िрдХाрд╕рдХ्рд░рдо рдХो рд╕рдордЭ рд╕рдХेंрдЧे।

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХे рдХाрд▓ рд╡िрднाрдЬрди рдХो рдЬाрди рд╕рдХेंрдЧे।

The development journey of Hindi story

Origin and Development of Hindi Story

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХी рд╡िрдХाрд╕ рдпाрдд्рд░ा : рдЖрдзुрдиिрдХ рд╣िंрджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдЬрди्рдо рд╕рд░рд╕्рд╡рддी рдкрдд्рд░िрдХा рд╕े рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдЗрд╕рдХा рдорддрд▓рдм рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рдЙрдж्рднрд╡ рдЖрдзुрдиिрдХ рдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рд╣ै, рд╕िрд░्рдл рдХрд╣ाрдиी рд╣ी рдирд╣ीं рд╣िрди्рджी рдЕрди्рдп рдЧрдж्рдп рд╡िрдзाрдУं рдХा рднी рдЗрд╕ी рдХाрд▓ рдоें рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ुрдИ рд╣ै। рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рд╡िрдзा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рдоुрдЦ्рдп рд╡िрдзा рд╣ै рдФрд░ рдоुрдЦ्рдп рд╡िрдзा рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдоें рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдоुंрд╢ी рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдХा рдмрд╣ुрдд рдмрдб़ा рдпोрдЧрджाрди рд╣ै рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рд▓ेрдЦрдиी рд╕े рдХрд╣ाрдиी рд╢िрдЦрд░ рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪाрдпा рд╣ै। рд╣िрди्рджी рдХी рдЖрд░ंрднिрдХ рдХрд╣ाрдиिрдпों рдХा рд╡िрд╡рд░рдг рдЖрдЪाрд░्рдп рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рдиे рдХुрдЫ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рджिрдпा рд╣ै -

1. рдЗंрджुрдорддी (рдХрд╣ाрдиी) - рдХिрд╢ोрд░ी рд▓ाрд▓ рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी (рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░) - 1900 рдИ. (рд░рдЪрдиाрдХाрд▓)

2. рдЧुрд▓ाрдмрд╣ाрд░ (рдХрд╣ाрдиी) - рдХिрд╢ोрд░ी рд▓ाрд▓ рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी (рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░) - 1902 рдИ. (рд░рдЪрдиाрдХाрд▓)

3. рдк्рд▓ेрдЧ рдХी рдЪुрдб़ैрд▓ (рдХрд╣ाрдиी) - рдоाрд╕्рдЯрд░ рднрдЧрд╡ाрди рджाрд╕ (рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░) - 1903 рдИ. (рд░рдЪрдиाрдХाрд▓)

4. рдЧ्рдпाрд░рд╣ рд╡рд░्рд╖ рдХा рд╕рдордп (рдХрд╣ाрдиी) - рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ (рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░) - 1903 рдИ. (рд░рдЪрдиाрдХाрд▓)

5. рдкрдг्рдбिрдд рдФрд░ рдкрдг्рдбिрддाрдиी (рдХрд╣ाрдиी) - рдЧिрд░िрдЬाрджрдд्рдд рдмाрдЬрдкेрдпी (рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░) - 1903 рдИ. (рд░рдЪрдиाрдХाрд▓)

6. рджुрд▓ाрдИрд╡ाрд▓ी (рдХрд╣ाрдиी) - рдмंрдЧ рдорд╣िрд▓ा (рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░ рдмाрд▓ा рдШोрд╖) (рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░) - 1900 рдИ. (рд░рдЪрдиाрдХाрд▓)

рдЖрдЪाрд░्рдп рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рдХे рдЗрд╕ рд╡िрд╡рд░рдг рд╕े рдпрд╣ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ै рдХि рд╣िрди्рджी рдХी рдк्рд░рдердо рдХрд╣ाрдиी 'рдЗрди्рджुрдорддी' рд╣ै рдФрд░ рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░ рдХिрд╢ोрд░ीрд▓ाрд▓ рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी।

рд╣िंрджी рдХрд╣ाрдиी рдХा рд╡िрдХाрд╕ :

рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рд╡िрдзा рдХो рдЪाрд░ рдЪрд░рдгों рдоें рд╡िрднрдХ्рдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдоुंрд╢ी рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдХो рдХेंрдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░। рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХे рд╡िрдХाрд╕рдХ्рд░рдо рдоें рдЗрдирдХा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдпोрдЧрджाрди рд╣ै।

1. рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдпुрдЧीрди рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी (1900 рдИ. - 1910 рдИ.)
2. рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдпुрдЧीрди рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी (1910 рдИ. - 1936 рдИ.)
3. рдк्рд░ेрдордЪрди्рджोрдд्рддрд░ рдпुрдЧीрди рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी (1936 рдИ. - 1950 рдИ.)
4. рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ोрдд्рддрд░ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी (1950 рдИ. - рдХे рдмाрдж)

рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдкूрд░्рд╡ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी : рдЖрдЪाрд░्рдп рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рдиे 'рдЗрди्рджुрдорддी' рдХो рд╣िрди्рджी рдХी рдкрд╣рд▓ी рдХрд╣ाрдиी рдоाрдиा рд╣ै। рдХрд╣ाрдиी рд╡िрдХाрд╕ рдХे рдЗрд╕ рдк्рд░рдердо рдЪрд░рдг рдоें рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдШुрдЯрдиों рдХे рдмрд▓ рдкрд░ рдЪрд▓рдиा рд╕ीрдЦ рд░рд╣ी рдеी рдпाрдиी рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд░рд╣ी рдеीं। рдЗрд╕ рдХाрд▓ рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпां рдЖрджрд░्рд╢рд╡ाрджी рдеी, рдЗрдирдоें рднाрд╡ुрдХрддा рдФрд░ рд╕ंрдпोрдЧ рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рд░рд╣рддी рдеीं। рдХрд╣ाрдиी рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоें рд╕рд░рд╕्рд╡рддी рдФрд░ рдЗрди्рджु рдкрдд्рд░िрдХाрдУं рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рдпोрдЧрджाрди рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ рдХाрд▓ рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╡िрджेрд╢ी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рджिрдЦाрдИ рджेрддा рдеा, рдХुрдЫ рдЕрдиुрд╡ाрдж рдХрд╣ाрдиिрдпां рднी рд╣рдоें рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддे рд╣ैं рдФрд░ рдХрд╣ाрдиिрдпां рдмрд╣ुрдд рд╕ी рд▓ंрдмी рд▓िрдЦी рдЬाрддी рдеीं। рдЗрд╕ рдпुрдЧ рдХी рдоौрд▓िрдХ рдФрд░ рд╕рд░ाрд╢्рд░ेрд╖्рда рдХрд╣ाрдиी рдЪंрдж्рд░рдзрд░ рд╢рд░्рдоा рдЧुрд▓ेрд░ी рдХी рдХрд╣ाрдиी 'рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा рдеा' рдФрд░ рдЗрдирдХी рдЕрди्рдп рджो рдХрд╣ाрдиिрдпां рд╣ैं рд╕ुрдЦрдордп рдЬीрд╡рди', 'рдмुрдж्рдз рдХा рдХांрдЯा', 'рдЙрд╕рдиे рдХрд╣ा рдеा' рдХрд╣ाрдиी рдХा рдк्рд░рдХाрд╢рди 1915 рдоें рд╕рд░рд╕्рд╡рддी рдкрдд्рд░िрдХा рдоें рд╣ुрдЖ рдеा, рдпрд╣ рдХрд╣ाрдиी рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рдмрд▓िрджाрди рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░рддी рд╣ै।

рдк्рд░ेрдордЪрди्рджрдпुрдЧीрди рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी : рдк्рд░ेрдордЪंрджрдпुрдЧीрди  рдХрд╣ाрдиिрдХाрд░ों рдоें рд╕्рд╡рдпं рдк्рд░ेрдордЪंрдж рд╢ीрд░्рд╖ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ рдХाрд▓ рдХो рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी рдХाрд▓ рдХा рдЙрдд्рдХрд░्рд╖ рдпुрдЧ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдХाрд▓ рдоें рд╕рдоाрдЬ рдХी рд╡िрд╡िрдз рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдкрд░ рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд╢ोрд╖рдг рдХी рд╕рдорд╕्рдпा, рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдмुрд░ाрдЗрдпों, рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдФрд░ рдЕंрдзрд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ों рдкрд░ рдпрдеाрд░्рде рдЪिрдд्рд░рдг рдЗрд╕ рдХाрд▓ рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддी рд╣ै। рдк्рд░ेрдордЪंрдж рд╣िрди्рджी рдФрд░ рдЙрд░्рджू рджोрдиों рднाрд╖ाрдУं рдоें рд▓िрдЦрддे рдеे, рдЗрдирдХी рдХрд╣ाрдиिрдпां 300 рд╕े рдЕрдзिрдХ 'рдоाрдирд╕рд░ोрд╡рд░' рдиाрдо рд╕े рдЖрда рдЦंрдбों рдоें рд╕ंрдХрд▓िрдд рд╣ैं। 1907 рдоें рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рднाрд╡рдиा рд╕े рдУрддрдк्рд░ेрдд рдЙрд░्рджू рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ 'рд╕ोрдЬे рд╡рддрди' рдХो рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЬрдм्рдд рдХрд░ рд▓िрдпा рдеा। рдКрд░्рджू рдоें рдпрд╣ рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдирд╡ाрдмрд░ाрдп рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдиे рдЫрдкрд╡ाрдпा рдеा। рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдпुрдЧ рдХे рдЕрди्рдп рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░ рд╡िрд╢्рд╡ंрднрд░рдиाрде рд╢рд░्рдоा рдХौрд╢िрдХ, рдЪрддुрд░рд╕ेрди рд╢ाрд╕्рдд्рд░ी, рд░ाрдпрдХृрд╖्рдг рджाрд╕, рдЬрдпрд╢ंрдХрд░ рдк्рд░рд╕ाрдж, рднрдЧрд╡рддी рдк्рд░рд╕ाрдж рд╡ाрдЬрдкेрдИ, рдкांрдбेрдп рдмेрдЪрди рд╢рд░्рдоा 'рдЙрдЧ्рд░', рд░ाрд╣ुрд▓ рд╕ांрдХृрдд्рдпाрдпрди рдЖрджि।

рдк्рд░ेрдордЪрди्рджोрдд्рддрд░ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी : рдк्рд░рдордЪंрджोрдд्рддрд░ рдпुрдЧ рдХрд╣ाрдиिрдХाрд░ों рдоें рдк्рд░рдоुрдЦ рд╣ै рдпрд╢рдкाрд▓, рдЕрдЬ्рдЮेрдп, рдЬैрдиेंрдж्рд░, рдЗрд▓ाрдЪंрдж्рд░ рдЬोрд╢ी, рд░ांрдЧेрдп рд░ाрдШрд╡, рдиाрдЧाрд░्рдЬुрди, рдЕрдоृрддрд░ाрдп, рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдгрджрд╕ рдк्рд░рднृрддि, рдЪंрдж्рд░рдЧुрдк्рдд рд╡िрдж्рдпाрд▓ंрдХाрд░ рдЖрджि। рдпрд╢рдкाрд▓ рдиे рд╕рдоाрдЬрд╡ाрджी рдФрд░ рд╕ाрдо्рдпрд╡ाрджी рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд╕े рдЕрдкрдиी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╕рдоाрдЬ рдХी рд╡िрд╖рдорддाрдУं рдХो рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХिрдпा рд╣ै, рдЬैрдиेंрдж्рд░, рдЕрдЬ्рдЮेрдп, рдЗрд▓ाрдЪंрдж्рд░ рдЬोрд╢ी, рднрдЧрд╡рддी рдЪрд░рдг рд╡рд░्рдоा рдиे рдордиोрд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдгрд╡ाрджी рдкрд░ंрдкрд░ा рдХो рдЕрдкрдиे рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╕्рдеाрди рджिрдпा рд╣ै। рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХा рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдЪंрдж्рд░рдЧुрдк्рдд рд╡िрдж्рдпाрд▓ंрдХाрд░ рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рджिрдЦाрдИ рдкрдб़рддा рд╣ै।

рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ोрдд्рддрд░ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиी : 1947 рднाрд░рдд рдЖрдЬाрджी рдХे рдмाрдж рдЕрдиेрдХ рдХрд╣ाрдиी рдЖंрджोрд▓рди рд╕ाрдордиे рдЖрдП рд╣ैं рдЬैрд╕े 1. рдирдИ рдХрд╣ाрдиी 2. рд╕рдоांрддрд░ рдХрд╣ाрдиी 3. рд╕рдордХाрд▓ीрди рдХрд╣ाрдиी 4. рдЕрдХрд╣ाрдиी 5. рд╕рдоांрддрд░ рдХрд╣ाрдиी। рдирдИ рдХрд╣ाрдиी рдХे рдк्рд░рд╡рд░्рддрдХ рдоोрд╣рди рд░ाрдХेрд╢, рдХрдорд▓ेрд╢्рд╡рд░, рд░ाрдЬेंрдж्рд░ рдпाрджрд╡ рд╣ै рддो рд╕рдЪेрддрди рдХрд╣ाрдиी рдХे рдк्рд░рд╡рд░्рддрдХ рдорд╣ीрдк рд╕िंрд╣, рд╕рдордХाрд▓ीрди рдХрд╣ाрдиी рдХे рдк्рд░рд╡рд░्рддрдХ рдЧंрдЧा рдк्рд░рд╕ाрдж рд╡िрдорд▓, рдЕрдХрд╣ाрдиी рдХे рдк्рд░рд╡рд░्рддрдХ рдиिрд░्рдорд▓ рд╡рд░्рдоा, рд╕рдоांрддрд░ рдХрд╣ाрдиी рдХे рдк्рд░рд╡рд░्рддрдХ рдХрдорд▓ेрд╢्рд╡рд░ рд╣ै।

рдпे рднी рдкрдв़ें; рд╣िंрджी рдХрд╣ाрдиी : рдХрд╣ाрдиी рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं | рдХрд╣ाрдиी рдХे рдк्рд░рдХाрд░ | 50+ рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиिрдпां

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें

0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें (0)
To Top