рдХрдл़рди (Kafan) by Munshi Premchand
Kafan Kahani in Hindi : рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдХी рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्рда рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╕े рдПрдХ рдХрд╣ाрдиी 'рдХрдл़рди' рд╣ै, рдпे рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдд्рд░ाрд╕рджी рдХी рдХрд╣ाрдиी рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рд╣рдоाрд░ी рд╕рдоाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдЦोрдЦрд▓ेрдкрди рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╣ै। рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡ैрд╖рдо्рдп рд╕े рдЬुрдб़ी рдпे рдХрд╣ाрдиी рдЖрдкрдХो рдкрдв़рддे рд╕рдордп рдкाрдардХ рдЬрд░ूрд░ рдЖंрд╕ू рдмрд╣ाрдпेрдЧा, рдЗрд╕ рдХрд╣ाрдиी рдХे рдкाрдд्рд░, рдЪрд░िрдд्рд░ рдиिрд░्рдоाрдг, рд╢ैрд▓ी рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╕ुंрджрд░ рдвंрдЧ рд╕े рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдХрдл़рди рд╣िрди्рджी рдХी рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдФрд░ рдоाрд░्рдоिрдХ рдХрд╣ाрдиी рд╣ै, рддो рдЪрд▓िрдП рдкрдв़рддे рд╣ै рдХрдл़рди рдХрд╣ाрдиी рдХी рд╕рдоीрдХ्рд╖ा।
рдоुंрд╢ी рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдХी рдХрд╣ाрдиी: рдХрдл़рди' рдХी рд╕ोрдЪ рдоें
рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдж्рд╡ाрд░ा 'рдХрдл़рди' рдХी рд░рдЪрдиा рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдЙрд╕рдиे рдХрдеा рд╡िрд╢ेрд╖ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдЕрд╕्рддिрдд्рдд्рд╡ рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд▓िрдпा рд╣ै। рд╣рд░ рджрд╢рдХ рдоें рдЙрд╕ рдкрд░ рдирдпी рд╕ोрдЪों рдХो рд▓ाрджा рдЧрдпा, рдХрдеा-рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рдиींрд╡ рдоें рдЧрдв़ी рджेрд╣ рдоाрдирдХрд░ рдЙрд╕рдХे рдЕрд╕्рддрд░-рдкंрдЬрд░ों рдХी рд╢िрдиाрдЦ्рдд рд╣ुрдИ, рдпрдеाрд░्рде- рдЖрджрд░्рд╢ рдвाँрдЪे рдХो рдЪрд░рдорд░ाрддी рджुрдиिрдпा рдмрддाрдХрд░ рдпрд╣ рдХрд╣ा-рдоाрдиा рдЬाрдиे рд▓рдЧा рдХि рдЙрд╕рдоें рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд▓ेрдЦрди рдХा рдж्рд╡िрдд्рд╡ рдХा рд╕ंрд╡ेрдЧ рд╣ै। рд╕рдЪ्рдЪाрдИ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХी 'рдХрдл़рди' рдХрд╣ाрдиी рдЕрдкрдиे рд╕ीрдзेрдкрди рдХे рдмрд▓рдмूрддे рдкрд░ рдЖрдЬ рднी рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЖрдд्рдо-рдЪेрддрди рдХे рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЖрд╕рди рдкрд░ рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рд░рд╣ी рд╣ै। рдмाрд░- рдмाрд░ рдХрд╣ाрдиी рдоें рдРрд╕े рд╕ंрдХेрдд рдоिрд▓рддे рд╣ी рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдЬैрд╕ा рдЖрдд्рдо-рдЪेрддрди рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕्рд╡рдпं рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдХे 'рдЖрдд्рдоा' рдоें рдк्рд░рдХृрддि рдХी рд╕ंрдЪрд░िрдд рдЪेрддрдиा рд╕े рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдХрд░рддा рд░рд╣ा рд╣ै।
'рдХрдл़рди' рдЬैрд╕ी рдХрд╣ाрдиी рдЖрдд्рдо-рдмोрдз рдХे рд░ाрд╕्рддे рдоें рдмुрдж्рдзि рдХी рднूрдоिрдХा рдХो рдирдХाрд░ рдирд╣ीं рд░рд╣ी рдеी рд╡рд░рди् рдЙрд╕рдХी рдкрд░िрдзि рдХो рдк्рд░рд╢рд╕्рдд рдмрдиा рд░рд╣ी рдеी। рдШीрд╕ू-рдоाрдзрд╡ рдХी рдЕрдХрд░्рдордг्рдпрддा рдЬрдоींрджाрд░- рдХिрд╕ाрди рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХी рд╕ीрдоाрдУं рдХा рдкрд░िрдкाрдХ рд╣ै, рдШीрд╕ू-рдоाрдзрд╡ рдХा рдЧैрд░рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ाрдиा, рдмेрдЦौрдл рдФрд░ рдЕрд▓рдЧाрд╡-рд╕ा рдЬीрд╡рди рдоाрдирд╡-рд╕ंрдмंрдзों рдкрд░ рдХ्рд░рдоाрдЧрдд рд░ूрдк рд╕े рд▓ाрджा рдЧрдпा рд╣ाрдб़-рдоांрд╕ рдХी рд╕рдн्рдпрддा рдХा рдкрд░िрдкाрдХ рд╣ै, рдЬो рднрдХ्рдд рдХी рдиिрд░ाрдЧрд╕-рдиिрд░ाрд╕рдХ्рдд рдк्рд░ेрдо рдХी рд▓рдЧрди рдХो рджैрд╣िрдХ рдирд╢े рдХा рдиाрдо рджेрдХрд░ рд▓рд▓рдХाрд░рддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХा рдЬрд╡ाрдм 'рд╣ाँ' рдоें рдирд╣ीं, 'рдиा' рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рд╢рд░ाрдм рдХा рдирд╢ा рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рд░рд╣рдХрд░ рд▓ौрдХिрдХ рдФрд░ рджिрд╡्рдп рдЖрдпाрдоों рдоें рд╕рднी рдЬрдЧрд╣ рдиिрд░्рдмाрдз рдЦुрд▓ेрдкрди рдЖрдХांрдХ्рд╖ा рд▓िрдП рд╣ुрдП рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рд╕рд░्рд╡ांрдЧीрдг рдЬीрд╡рди рдЕрдиुрднрд╡ рд╕े рдк्рд░рдХृрддि рдХी рдкрд░рдо рд╕рдд्рддा рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиे рд╕ंрдмंрдз рдзीрд░े-рдзीрд░े рджृрдв़рд╡рдд рдХрд░рддा рд╣ै।
рд╕ंрд╕्рдХृрддि рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрдардХрд░ рдоाрдирд╡-рдЪेрддрдиा рдХे рд╕ंрдХрдЯ рдХी рдЕрдиुрднूрддि рдФрд░ рдЙрд╕рд╕े рдоुрдХ्рддि рдХा рдоाрд░्рдЧ рд╕ुрдЭाрдиे рдХा рдХाрд░्рдп 'рдХрдл़рди' рдХे рдШीрд╕ू рдФрд░ рдоाрдзрд╡ рдиे рдЕрдХрд░्рдордг्рдп рдмрдирдХрд░ рд╕ुрдЭाрдпा рд╣ै। рдпрд╣ाँ рд╕рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि-рд╕ंрдмंрдз рди рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рд╣। рдШीрд╕ू-рдоाрдзрд╡ рдХो рдмुрдзिрдпा рдХी рдк्рд░рд╕рд╡- рд╡ेрджрдиा рдпा рдоृрдд्рдпु рд╕े рдХुрдЫ рд▓ेрдиा-рджेрдиा рдирд╣ीं рд╣। рдоाрдзрд╡ рдХो рднूрдиे рдЖрд▓ू рдЦाрдиे рдХी рдШрдЯрдиा рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рдЕрдкрдиे рдмाрдк рдШीрд╕ू рдкрд░ рднрд░ोрд╕ा рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬрдоींрджाрд░ 'рдХрдл़рди' рдХे рд▓िрдП рдкैрд╕ा рдЦुрд╢ी рд╕े рди рджेрдХрд░ рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдХे рдиाрдо рдкрд░ рджे рд░рд╣ा рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдоाрдирд╡-рд╕ंрдмंрдз рдиिрднाрдиे рдХा рдкाрдЦрдг्рдб-рдоाрдд्рд░ рд╣ै। рдИрдоाрдирджाрд░ рдХिрд╕ाрди-рдордЬрджूрд░ों рдХे рдмीрдЪ рдмैрдардХрд░ рд╢рд░ाрдм рдкीрдиे рдХा, рдЬрдоींрджाрд░ рдХा рд╕ाрд╣рд╕ рдпा рджाрд╡ा рднी рдЙрддрдиा рд╣ी рдкोрд▓ा рд╣ै рдЬिрддрдиा рдХि рдПрдХ рдЕрдХрд░्рдордг्рдп рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЬीрд╡рди рдПрдХ рддрд░рд╣ рдХी рдкंрдЧु рдФрд░ рдХрдЯ्рдЯрд░ рдХिрд╕्рдо рдХी рдПрдХांрдЧिрддा рдХो рдЬрди्рдо рджेрддी рд╣ै।
рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдиे рдХрдмीрд░ рдХी рдЙрд▓рдЯрдмांрд╕िрдпों рдХी рддрд░рд╣ рд╣ी рдЬीрд╡рди рдХा рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдЪिрдд्рд░рдг рджेрдХрд░ рдЙрд╕ рдкрд░ рдЗрддрдиा рдХрд░ाрд░ा рд╡्рдпंрдЧ्рдп рджे рдоाрд░ा рд╣ै рдХि рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХी рд╡िрдЪाрд░рдзाрд░ा рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЪрд▓рдиे рд╡ाрд▓े рднी рдпрд╣ рдЬाрди рдирд╣ीं рдкाрдпे рдеे рдХि рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдмेрд╣рдж рд╕рд░рд▓ рдФрд░ рдмोрд▓рдЪाрд▓ рдХे рд▓рд╣рдЬे рдоें рд▓िрдЦी рдХрд╣ाрдиी рдмेрд╣рдж рдЬрдЯिрд▓ рдЬीрд╡рди-рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХा рд░ेрд╢ा рд░ेрд╢ा рд╕рд░рд▓рддрдо рджुрдиिрдпा рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рдЙрдШाрдб़ рджेрддी рд╣ै। рдЖрд╕ाрди-рд╕ा, рд╕рд░рд▓-рд╕ा рд▓рдЧрддा рдпрд╣ рднाрд╡-рдмोрдз, рд╕ीрдзे-рд╕ीрдзे рдоुрдж्рджों рдкрд░ рдЖрдХрд░ рдХрд╣ाрдиी рдХा рд▓िрдЦ рдЬाрдиा рд▓ेрдЦрдХ рдХी рдмाрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдпрд╢рдкाрд▓ рдЬैрд╕ा рд▓ेрдЦрдХ 'рд╡ाрдж' рдХी рдорджрдж рд╕े рдоाрдирд╡-рд╕ंрдмंрдзों рдХो рдЙрдШाрдб़рддा рд╣ै рддो рдЕрдоृрддрд▓ाрд▓ рдиाрдЧрд░ рдЬैрд╕े рд▓ेрдЦрдХ рд▓рдЦрдирдК рдХे рдЧрд▓ी-рдоुрд╣рд░्рддा, рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рд╕ंрдмंрдзों рдХी рдЦोрдЬ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХी рдХाрдо рд╕े рдХाрдо рд░рдЦрдиेрд╡ाрд▓ी рд╡ृрдд्рддि рдиे 'рдХрдл़рди' рдХрд╣ाрдиी рдХो рд╡्рдпрдХ्рддि рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा, рдЙрд╕рдХी рдЪेрддрдиा, рдиैрддिрдХрддा рдХी рдмेрд╣рдж рд╕рд░рд▓ рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдмрдиा рджी рд╣ै।
рдпрджि 'рдХрдл़рди' рд╕рдоाрдЬ рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рдоाрдирд╡ीрдп рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддрдУं рдХी рдкूрд░्рддि рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рднाрд╡рдиा рд╣ै, рдЬो рдЬрдоींрджाрд░ рдХी рдмाрд░ाрдд рдоें рдШीрд╕ू рдХा рднोрдЬрди рдЦाрдиा рдпा рдоाрдзрд╡ рдж्рд╡ाрд░ा рдХрдл़рди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рднрд░рдкेрдЯ рдкूрдб़िрдпाँ рдЦाрдХрд░ рдмрдЪी рд╣ुрдИ рдкूрдб़िрдпों рдХो рдПрдХ рднिрдЦाрд░ी рдХो рджेрдиा рдЖрджि рдХ्рд░िрдпा- рдХрд▓ाрдкों рдоें рдиिрд╣िрдд рд╣ै। рд╡े рдЕрдкрдиी рд╣ी рд╕ोрдЪ рд╕े рдШिрд░े рд╣ैं рдкрд░ рджेрдиे рдХे рдЖрдиंрдж рдФрд░ рдЙрд▓्рд▓ाрд╕ рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдХो рдШीрд╕ू рдХी рдЕрдЧрд▓ी рдкीрдв़ी, рдоाрдзрд╡ рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдХे рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдиे рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдоुрдХ्рддि рдХा рдПрдХ рдирди्рд╣ा-рд╕ा рд╕ंрдХेрдд рджे рдбाрд▓ा рд╣ै। рдФрд░ рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХी рд╕ोрдЪ рдЙрд╕ рдПрдХांрдЧी рдЪिंрддрди рд╕े рдмрдЪ рдЬाрддी рд╣ै рдЬिрд╕े рдШीрд╕ू рдЬैрд╕ी рдкीрдв़ी рд╡िрдиाрд╢ рдХी рдУрд░ рдзрдХेрд▓ рд░рд╣ी рдеी। рдШीрд╕ू рдХी рд╕ोрдЪ рд╕рд░्рд╡рдеा рдЙрд╕рдХे рдЕрдкрдиे рдкрд░ рд╣ी рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд╣ै। 'рд╕ाрда рд╕ाрд▓ рдШाрд╕ рдирд╣ीं рдЦोрджी рд╣ै' рдпा 'рд░ोрдпें рд░ोрдпें рд╕े рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рджो, рдмрдб़ी рдЧाрдб़ी рдХрдоाрдИ рдХे рдкैрд╕े рд╣ैं' рдЬैрд╕ी рдШीрд╕ू рдХी рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ рдпा рдмुрдзिрдпा рдХे рд╡ैрдХुрдг्рда рдЬाрдиे рдХा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиा, рдиिрддांрдд рд╕्рд╡ाрд░्рдеी рдмрдирдХрд░ рдЕрдкрдиे рд╡िрдиाрд╢ рдХी рдУрд░ рдЬाрдиेрд╡ाрд▓ी рдиिрддांрдд рддрдеाрдХрдеिрдд рдмुрдж्рдзिрд╡ाрджिрдпों рдХी рдЬрдоाрдд рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рддी рд╣ै। рдШीрд╕ू рдФрд░ рдоाрдзрд╡ рдРрд╕े рдЖрджिрдо рдФрд░ рдЕрдирдЧрдв़ рдкाрдд्рд░ рд╣ैं рдЬो рдордиुрд╖्рдпрддा рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рд╣ै, рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╕्рдеाрдкिрдд рдоाрдирджрдг्рдбों рдХी рдкрд░рдзि рдоें рдХैрдж рд╣ैं, рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╕рдордпाрдиुрдХूрд▓ рд╣ोрдиेрд╡ाрд▓े рдмрджрд▓ाрд╡ рд╕े рдЕрдЫूрддे рд╣ैं рдкрд░ंрддु рдЬीрд╡рди рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдХे рдХрдЧाрд░ рдкрд░ рдЦрдб़े рд╣ोрдХрд░ рдЙрдирдХी рдмंрдж рдЖँрдЦें рдмुрдзिрдпा рдХी рдк्рд░рд╕рд╡ рд╡ेрджрдиा рдХी рдХрд░ाрд╣ рдХो рджेрдЦ-рд╕ुрди рдкाрддी рд╣ै рдХिрди्рддु рдирд░ рд╣ोрдиे рдХे рдиाрддे рдиाрд░ी рдХी рдорджрдж рдХрд░рдиे рдоें рд╕ंрдХोрдЪ рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рдЙрдирдХे рд▓िрдП рд╡рд░рджाрди рд╕ाрдмिрдд рд╣ो рдЙрдарддी рд╣ै। рдШीрд╕ू- рдоाрдзрд╡ рдЕрдкрдиी рдЕрдХрд░्рдордг्рдпрддा-рдмрджрдиाрдоी рдХा рд╕ाрдордиा рд╡े рджोрдиों 'рджिрди-рд░ाрдд рдоेрд╣рдирдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХिрд╕ाрдиों рд╕े рджूрд░' рдЬрдоींрджाрд░ों рдХी рдмैрдардХों рдФрд░ рдмाрд░ाрдд рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ोрдХрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЕрдкрдиी рд╢рдХ्рддिрд╣ीрдирддा рдХा рд╡ैрдХрд▓्рдкिрдХ рдЪुрдиाрд╡ рдЙрди्рд╣ें рдиिрди्рджा рдХा рдкाрдд्рд░ рдЕрд╡рд╢्рдп рдмрдиा рджेрддा рд╣ै рдкрд░ рдпрд╣ рдЙрдирдХे рддрд╕्рд╡ीрд░ рдХा рджूрд╕рд░ा рд░ूрдЦ рд╣ै рдФрд░ рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдЙрд╕ рдирдИ рдиैрддिрдХрддा рдХी рдУрд░ рд╕ंрдХेрдд рдХрд░рддे рд╣ैं рдЬрд╣ाँ рдирдХाрд░рдиे рдХी рдХुрдд्рд╕िрдд рд╕ोрдЪ рднी рд╢ाрди рдФрд░ рддाрд░ीрдл рдХी рдмाрдд рдмрди рдЬाрддी рд╣ै। рд╡े рдЕрдкрдиे рдиिрди्рджा рди рдЕрд╡рдоाрдирдиा рдХे рдХाрд▓ेрдкрди рд╕े рдЕрдкрд░िрдЪिрдд рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЙрдирдоें рдХोрдИ рд╣ीрди рднाрд╡рдиा, рдкрд╢्рдЪाрдд्рддाрдк, рдЧ्рд▓ाрдиि, рдЕрдкрд░ाрдз-рдмोрдз рдХुрдЫ рднी рдирд╣ीं рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЬीрд╡рди-рд╕ंрдЧ्рд░ाрдо рдХी рд╢рдХ्рддि рдХा рд░ाрдЬ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рджीрдирддा рднी рдвाрд▓ рдФрд░ рддрд▓рд╡ाрд░ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै।
рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХे рдШीрд╕ू рдФрд░ рдоाрдзрд╡ рдоें рд╕ाрди्рдиिрдз्рдп рдХा рд╕्рдиेрд╣ рд╣ै рддो рджूрд░ी рдХी рдиिрд╕्рд╕ंрдЧрддा рднी। рдкрд░ंрддु рдпрд╣ рд╕्рдиेрд╣ рди рддो рдк्рд░рдХृрддि рдХा рдЖрдд्рдордмोрдз рд╣ै рди рд╣ी рдЖрдд्рдоा рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрдардиे рдХी рдиिрд╕्рд╕ंрдЧрддा। рд╕ंрдмंрдз рд╣ोрдиे рдХा рдпрд╣ рдвंрдЧ рдоूрд▓рдЧाрдоी рд╣ै। рдЕрддः рдЗрд╕рдХा рдЬрди्рдо рдоृрдд्рдпु рдФрд░ 'рдХрдл़рди' рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рд╣ै। рдЬрди्рдо рдШीрд╕ू рдоाрдзрд╡ рдХी рдЙрд╕ рд╢рдХ्рддि рдХा рд╣ै рдЬो рдоाрдд्рд░ рдмुрдж्рдзि рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд╣ै, рд╡िрдиाрд╢рдХाрд░ी рд╣ै рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рднी рдЙрд╕ рдИрдоाрди рдФрд░ рдХुрдл्рд░ рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рд╣ै рдЬрд╣ाँ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╣ी рд╕ंрд╢рдп рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦрддी рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдХрдл़рди рдХे рдкैрд╕ों рд╕े рд╢рд░ाрдм рдЙрдб़ाрддे рд╣ुрдП рдШीрд╕ू-рдоाрдзрд╡ рдЙрди्рд╣ीं рдоूрд▓्рдпों рдХा рд╕्рдорд░рдг рдХрд░рддे рд╣ैं рдЬिрдирдХा рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдПрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рдХिрдпा рд╣ै। рдпрд╣ी рддो рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХे рдкाрдд्рд░ों рдоें рдврд▓ी рдЪीрдЬ़ рд╣ै, рдЬो рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рджोрдиों рдХा рд╣ी рдЖрдд्рдоाрдиुрднрд╡ рд╣ै।
- рдбॉ. рд╡िрдЬрдпा
рдпे рднी рдкрдв़ें; рдИрджрдЧाрд╣ : рдПрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг