рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा : рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╡ीрднрдд्рд╕рддा рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░

Dr. Mulla Adam Ali
0

рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा : рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╡ीрднрдд्рд╕рддा рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░

рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा

рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╡ीрднрдд्рд╕рддा рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░

(рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рднूрдоिрдХा рд╕े)

 рдордиुрд╖्рдп рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдЬрди्рдоा рд╣ोрдиे рдкрд░ рднी рджрдпा рдоैрдд्рд░ी рдХрд░ुрдгा рд╕рдж्рднाрд╡ рдЖрджि рдоाрдирд╡ीрдп рдЧुрдгों рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдиेрдХ рдмंрдзрдиों рдоें рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рдХृрддि рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рджाрдпिрдд्рд╡ों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕े рд╕рдоाрдЬ рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै।

 рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░рддा рдЬिрддрдиी рдмреЭрддी рдЪрд▓ी рдЬाрддी рд╣ै рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдЬीрд╡рди рдЙрддрдиा рд╣ी рдЬрдЯिрд▓ рд╣ोрддा рдЪрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╢्рд░рдо рд╡िрднाрдЬрди рд╣ोрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЕрдзिрдХ рд╕ुрдЦрдордп рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рдХी рд▓ाрд▓рд╕ा рджूрд╕рд░ों рдХे рд╢्рд░рдо рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХी рд╕ोрдЪ рдХो рдЬрди्рдо рджेрддी рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╡рд░्рдЧ рднेрдж рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै рдлрд▓рддः рдордиुрд╖्рдп рд╕्рд╡ाрд░्рдеी, рд▓ाрд▓рдЪी, рдЕрд╣ंрдХाрд░ी рд╣ोрддा рдЪрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै। рдХрд╣ा рднी рдЧрдпा рд╣ै-

 рд▓ोрднः рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдкाрдкрд╕्рдп рдк्рд░рд╕ूрддिрд░्рд▓ोрдн рдПрд╡ рдЪ ।

 рдж्рд╡ेрд╖рдХ्рд░ोрдзाрджिрдЬрдирдХो рд▓ोрднः рдкाрдкрд╕्рдп рдХाрд░рдгрдо् ।।

рд▓ोрдн рдкाрдк рдХा рдЖрдзाрд░ рдФрд░ рд▓ोрдн рд╣ी рдкाрдк рдХो рдЬрди्рдо рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рд▓ोрдн- рдИрд╖्рдпा, рдХ्рд░ोрдз рдЖрджि рдХा рдЬрди्рдорджाрддा рд╣ै।

 рдпрд╣ीं рд╕े рдЕрд▓рдЧाрд╡ рдХी рдиींрд╡ рдкрдб़рддी рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ рдЕрд▓рдЧाрд╡ рдХी рдЕрдиेрдХाрдиेрдХ рджुрд╖्рдкрд░िрдгाрдо рд╣рдоें рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддे рд╣ैं। рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╣ै рдХि рдЗрд╕рдХी рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рдХ्рд╖рддि рд╣рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд░ूрдк рдоें рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ी। рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╕्рд╡ाрд░्рдеी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рд╕рдд्рддा рд▓ोрд▓ुрдкрддा рдХे рдХाрд░рдг рдЬो рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдЦेрд▓ рд╣ुрдЖ рд╡рд╣ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд░ूрдк рдоें рд╣рдоाрд░े рд╕ाрдордиे рдЖрдпा। рджрд░рдЕрд╕рд▓ рдпрд╣ рд╡िрднाрдЬрди рдПрдХ рджुрд░्рдШрдЯрдиा рдирд╣ीं рдеा рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдоाрдирд╡ीрдп рдд्рд░ाрд╕рджी рдеी рдЬिрд╕рдиे рд▓ाрдЦों рд▓ोрдЧों рдХो рднाрд╡рдиाрдУं рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рдзрд░ाрддрд▓ рдкрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рдЖрдд्рдоिрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рднी рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा। рдпрд╣ рдШрдЯрдиा рдпा рдХрд╣ा рдЬाрдП рджुрд░्рдШрдЯрдиा рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдпा рдХिрд╕ी рд╡рд░्рдЧ рд╡िрд╢ेрд╖ рддрдХ рд╣ी рд╕ीрдоिрдд рдирд╣ीं рд░рд╣ी рд▓ाрдЦों-рдХрд░ोрдб़ों рд▓ोрдЧों рдХी рдЬिंрджрдЧी рдЙрдирдХी рд╕рдн्рдпрддा рдФрд░ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдЙрдирдХे рд╡рд░्рддрдоाрди рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рд╕े рдЬुрдб़ рдЧрдИ। рдпрд╣ рдд्рд░ाрд╕рджी рдЖрдЬ рднी рдоाрдирд╡ рдХो рдЕंрджрд░ рддрдХ рдЭрдХрдЭोрд░ рдХрд░ рд░рдЦ рджेрддी рд╣ै рдпा рдпूँ рдХрд╣ा рдЬाрдП рдХि рд╣िंрджुрд╕्рддाрди рдХे рдоाрдирд╕ рдоें рд╡िрднाрдЬрди рдЖрдЬ рднी рдЬीрд╡ंрдд рддौрд░ рдкрд░ рдоौрдЬूрдж рд╣ै рдЬो рдХि рдирдИ-рдирдИ рд╢рдХ्рд▓ों рдХे рд░ूрдк рдоें рдШрдЯिрдд рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ैं।

 15 рдЕрдЧрд╕्рдд, 1947 рдХो рджेрд╢ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рддो рд╣ो рдЧрдпा рд▓ेрдХिрди рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХी рдиीрддि рдлूрдЯ рдбाрд▓ो рд╢ाрд╕рди рдХрд░ो рдЖрдЬ рднी рд╣рдоाрд░ा рдкीрдЫा рдЫोрдб़рдиे рдХो рддैрдпाрд░ рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рджूрд╖िрдд рдоाрдирд╕िрдХрддा рд╡ाрд▓े рд▓ोрдЧ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдиाрдо рдкрд░ рд╡ैрдордирд╕्рдп рдХा рднाрд╡ рдлैрд▓ाрдХрд░ рдЕрдкрдиी рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд░ोрдЯिрдпाँ рд╕ेрдХрдиे рдоें рдЖрдЬ рднी рдХाрдордпाрдм рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं। рдРрд╕ा рдХрд░рддे рд╕рдордп рдЙрди рджुрд░ाрдЪाрд░िрдпों рдХो рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдЖрдЧ рдоें рдЬрд▓рддा рд╣ुрдЖ рдоाрдирд╡ рдирдЬрд░ рд╣ी рдирд╣ीं рдЖрддा рдЬिрд╕рдиे рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдХा рдмрдб़ा рдоोрд▓ рд▓ूрдЯрдкाрдЯ, рдмрд▓ाрдд्рдХाрд░, рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ी, рд╢ोрд╖рдг, рдкुрдирд░्рд╡ाрд╕ рдХी рд╕рдорд╕्рдпा, рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рд╕рдорд╕्рдпा, рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рд╡िрдШрдЯрди, рдЧрд░ीрдмी, рдЖрд░्рдеिрдХ рдЕрд╕рдоाрдирддा рдХे рд░ूрдк рдоें рдЪुрдХाрдпा। рдпрд╣ рдд्рд░ाрд╕рджी рдпрджि рдпрд╣ीं рд░ुрдХ рдЬाрддी рддो рднी рдХрдо рд╣ोрддा рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕ рдд्рд░ाрд╕рджी рдоें рд▓ोрдЧों рдХो рдЕрдкрдиी рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рдзрд░ोрд╣рд░ рдЕрдкрдиी рд╕рдн्рдпрддा рдЕрдкрдиी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рд╕े рднी рд╣ाрде рдзोрдиा рдкрдб़ा।

рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХो рд╕рдоाрдЬ рдХा рджрд░्рдкрдг рдФрд░ рдкрде рдк्рд░рджрд░्рд╢рдХ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рджрд░्рд╢ाрдиे рд╡ाрд▓ी рдЕрдиेрдХ рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддी рд╣ैं рдЬो рд╡िрднाрдЬрди рдХी рд╡ीрднрдд्рд╕рддा рд╕े рд╣рдоाрд░ा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░ाрддी рд╣ैं।

рд╡िрднाрдЬрди рдХे рджौрд░ рдХो рд╕्рд╡рдпं рдпрд╢рдкाрд▓ рдЬी рдиे рдЕрдкрдиी рдЖँрдЦों рдХे рдЖрдЧे рдШрдЯिрдд рд╣ोрддे рджेрдЦा рдФрд░ рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдЙрд╕े рдЕрдкрдиे рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рд╡िрд╖рдп рдмрдиाрдпा। рдпрд╢рдкाрд▓ рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ 'рдЭूрдаा рд╕рдЪ' рдПрдХ рд╡िрд╕्рддृрдд рдлрд▓рдХ рдкрд░ рд▓िрдЦा рдЧрдпा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ । рдЗрд╕рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЪिрдд्рд░рдг рдмрдб़े рд╡िрд╕्рддृрдд рдФрд░ рдпрдеाрд░्рде рдвंрдЧ рд╕े рдХрд░рдиे рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдЙрд╕рдХे рдХाрд░рдгों рдХी рдкрдб़рддाрд▓ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдпрд╢рдкाрд▓ рдиे рджेрд╢-рд╡िрднाрдЬрди рдХो рдЙрд╕рдХा рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ рдоाрдиा рд╣ै рдФрд░ рдкूँрдЬीрдкрддिрдпों рддрдеा рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдкрд░ рдЗрд╕ рд╕рдорд╕्рдпा рдХो рдЬрди्рдо рджेрдиे рдХा рдЖрд░ोрдк рд▓рдЧाрдпा рд╣ै।

рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╡ाрд▓े рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдЬी рдЧрд╣рди рдоाрдирд╡ीрдп рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдХे рд╕рд╢рдХ्рдд рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдеे। рднीрд╖्рдо рдЬी рдиे рднाрд░рдд рдХे рд╕ाрдоाрдЬिрдХ, рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдФрд░ рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдпрдеाрд░्рде рдХा рдЪिрдд्рд░рдг рдЕрдкрдиे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा। рднीрд╖्рдо рдЬी рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдоें рдШрдЯिрдд рдШрдЯрдиाрдУं, рд╕ंрдШрд░्рд╖ों рдХा рдпрдеाрд░्рде рдЪिрдд्рд░ рдЕрдкрдиी рд░рдЪрдиाрдУं рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा। ‘рдмрд╕ंрддी', 'рдЭрд░ोрдЦे', 'рддрдорд╕' рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡िрд╖рдорддा рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рджुрдЦрдж рдкрд░िрдгाрдоों рдХो рдмрдб़ी рдоाрд░्рдоिрдХрддा рд╡्рдпрдХ्рдд рдХिрдпा рд╣ै।

'рдЕрдоृрддрд╕рд░ рдЖ рдЧрдпा' рднी рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦिрдд рдРрд╕ी рд╣ी рдХрд╣ाрдиी рд╣ै। рдЬिрд╕рдоें рднाрд░рдд рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд░िрджृрд╢्рдп рдХो рдЪिрдд्рд░िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдХрд╣ाрдиी рдХा рдоूрд▓ рд╕्рд╡рд░ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рджौрд░ाрди рд╡िрдХрд╕िрдд рд╣ुрдП рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рддрдиाрд╡ рдХो рдЙрдж्рдШाрдЯिрдд рдХрд░рдиा рд╣ै। рдЧाрдб़ी рдЭेрд▓рдо рд╕्рдЯेрд╢рди рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдЕрдоृрддрд╕рд░ рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдоें рд╣ुрдИ рдЫोрдЯी-рдЫोрдЯी рдФрд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдШрдЯрдиाрдПँ рдХрд╣ाрдиी рдХे рдХेंрдж्рд░ рдоें рд╣ै।

рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬा рдиे 'рдЖрдзा рдЧाँрд╡', 'рджिрд▓ рдПрдХ рд╕ाрджा рдХाрдЧрдЬ', 'рдУрд╕ рдХी рдмूँрдж' рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд▓िрдЦे। 'рдУрд╕ рдХी рдмूँрдж' рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рдЙрди рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХी рдордиोрджрд╢ा рдХा рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै рдЬो рдЕрдкрдиे рд╣ी рджेрд╢ рдоें рдмेрдЧाрдиिрдпрдд рдХा рд╢िрдХाрд░ рдмрди рдЧрдП। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд▓ेрдЦрдХ рдиे рд╕рди् 1932 рдХे рдмाрдж рдХे рдЧाрдЬीрдкुрд░ рдЧाँрд╡ рдХो рдХрдеा рдХे рдХेंрдж्рд░ рдоें рд░рдЦा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХे рдоुрдЦ्рдп рдкाрдд्рд░ 'рд╡рдЬीрд░ рд╣рд╕рди' рдФрд░ 'рд╣рдпाрддुрд▓्рд▓ा рдЕंрд╕ाрд░ी' рд╣ैं। рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдЗрдирдХा рдмрд╣ुрдд рдпोрдЧрджाрди рд╣ै। рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдмрди рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдпे рдкाрдд्рд░ рд╕ोрдЪрддे рд╣ैं рдХि рдкाрдХिрд╕्рддाрди рддो рдмрд╣ुрдд рджूрд░ рд╣ै рдЙрди्рд╣ें рддो рдиेрд╣рд░ू рдХे рднाрд░рдд рдоें рд░рд╣рдиा рд╣ै, рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рдмрд╣ुрдд рд▓ोрдЧ рдХांрдЧ्рд░ेрд╕ рд╕े рдЬुрдб़ рдЬाрддे рд╣ैं।

рджूрд╕рд░े рдкाрдд्рд░ рд╡рдЬीрд░ рд╣рд╕рди рдХो рднी рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдмрди рдЬाрдиे рдХा рдмрд╣ुрдд рджुрдЦ рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕рдХा рдмेрдЯा рдЕрд▓ी рдмाрдХрд░ рд╣ै рдЬो рдЕрдкрдиी рдкрдд्рдиी рдФрд░ рдкुрдд्рд░ी рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рдирдП рдоुрд▓्рдХ рдоें рдЪрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рдЬीрд░ рд╣рд╕рди рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдирд╣ीं рдЬाрддा, рд╡рд╣ рдоाрдирддा рд╣ै рдХि рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдмрдирд╡ाрдиा рдЙрд╕рдХी рдЧрд▓рддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХी рдХрдеा рд╣िंрджू-рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рд░рдЪी рдЧрдИ рд╣ै।

рд╡िрднूрддि рдиाрд░ाрдпрдг рд░ाрдп рд╕ुрдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдХрдеाрдХाрд░ рд╣ैं। рдЗрдирдХे рд╕рднी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдПрдХ рджूрд╕рд░े рд╕े рдмिрд▓्рдХुрд▓ рднिрди्рди рд╣ैं। 'рдШрд░' рдоें рд╕ंрдмंрдзों рдХे рд╡िрдЦंрдбрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рд╣ै рддो рдХिрд╕्рд╕ा рд▓ोрдХрддंрдд्рд░' рд░ाрдЬрдиीрддि рдоें рдЕрдкрд░ाрдз рдХा рдШाрд▓рдоेрд▓ рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХрд░рддा рд╣ै। 'рд╢рд╣рд░ рдоें рдХрд░्рдл्рдпू' рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЧंрднीрд░ рд╡िрдорд░्рд╢ рдЦрдб़ा рдХрд░рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рдЖрдЬाрджी рдоिрд▓рдиे рдХे рд╕ाрде рд╣ी рдЬो рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рджंрдЧे рднрдб़рдХे рд╡рд╣ рддрдм рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЖрдЬ рдкूрд░े рд╕рдоाрдЬ рдоें рдлैрд▓े рд╣ुрдП рд╣ैं। рд╣िंрд╕ा рдХा рд╡рд╣ рджौрд░ рдЕрднी рднी рдЦрдд्рдо рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ। рд╡िрднाрдЬрди рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рд╣ी рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХा рдоूрд▓ рдХрде्рдп рд╣ै। рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рдЬाрддिрд╡ाрдж, рдЖрддंрдХрд╡ाрдж рдФрд░ рдЕрд▓рдЧाрд╡рд╡ाрдж рдЬैрд╕ी рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ 'рдХिрддрдиे рдкाрдХिрд╕्рддाрди' рдХे рдХрдеाрдирдХ рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдЖрдзाрд░ рдмрдирдХрд░ рдЙрднрд░ी рд╣ैं।

рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдкрд░ рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдХा рд▓िрдЦा рд╣ुрдЖ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ 'рдЧुрдЬрд░ाрдд рдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╕े рдЧुрдЬрд░ाрдд рд╣िंрджुрд╕्рддाрди' рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдЬी рдХे рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрднрд╡ рджрд░्рдЬ рд╣ैं। рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рджो рд▓рдХ्рд╖्рдпों рдоें рд╕े рд╣ोрддी рд╣ै рдЬो рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдкрд╣рд▓े рдФрд░ рдмाрдж рдХे рд╣िंрджुрд╕्рддाрди рдХो рджिрдЦाрддे рд╣ैं। рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рдЕрдкрдиे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд▓ाрдЦों рд▓ोрдЧों рдХी рдЙрд╕ рдкीрдб़ा рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддी рд╣ैं рдЬो рдПрдХ рдЖрдЬाрдж рджेрд╢ рдмрдирдиे рдХी рдЦुрд╢ी рдоें рдЕрдкрдиा рдШрд░, рдЕрдкрдиी рд╡िрд░ाрд╕рдд, рдЕрдкрдиी рдЬрдоीрди, рдЕрдкрдиी рдЬिंрджрдЧी, рдЕрдкрдиा рдоाрди, рдЕрдкрдиा рд╕рдо्рдоाрди рдЦोрдиे рдкрд░ рдоिрд▓ी рд╣ै।

рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╕рдмрд╕े рдЪрд░्рдЪिрдд рдПрд╡ं рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै 'рд╕िрдХ्рдХा рдмрджрд▓ рдЧрдпा। рдЗрд╕ рдХрд╣ाрдиी рдоें рд╡िрднाрдЬрди рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рджाрд░ुрдг рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рд╕ाрде рдоाрдирд╡ीрдп рд╕ंрдмंрдзों рдФрд░ рдоूрд▓्рдпों рдоें рдЖрдП рд╡िрдШрдЯрди рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै। 'рдорд▓рдмे рдХा рдоाрд▓िрдХ' рдоोрд╣рди рд░ाрдХेрд╢ рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдпी рдХрд╣ाрдиी рд╣ै। рдЗрд╕ рдХрд╣ाрдиी рдХा рдХрдеाрдирдХ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд╕ाрдв़े рд╕ाрдд рд╕ाрд▓ рдмाрдж рдХे рдХाрд▓рдЦंрдб рдХो рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै। рдоोрд╣рди рд░ाрдХेрд╢ рдиे рд╡िрднाрдЬрди-рдХाрд▓ीрди рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рд╡рд░्рдгрди рдирд╣ीं рдХिрдпा рдмрд▓्рдХि рд╕ंрдХेрддों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдХрде्рдп рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै। рдХрд╣ाрдиी рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд╡िрднाрдЬрди рдХे рджूрд░рдЧाрдоी рдкрд░िрдгाрдо рдХो рджрд░्рд╢ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдлैрд╕рд▓े рдХे рдХाрд░рдг рди рдЪाрд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдордЬрдмूрд░ी рдоें рд╣िрди्рджू рддрдеा рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХो рдШрд░-рдмाрд░ рдЫोрдб़рдХрд░ рдЬाрдиा рдкрдб़ा рдеा, рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рджेрд╢, рдШрд░, рдЧрд▓ी, рдоुрд╣рд▓्рд▓े рдХी рдпाрдж рдЖрддी рдеी। рдЙрди्рд╣ें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдеा рдХि рдЙрдирдХे рдШрд░ рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рдЖрдЬ рднी рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╣ोंрдЧे, рд▓ोрдЧों рдоें рдЖрдЬ рднी рд╡рд╣ी рдЖрдд्рдоीрдпрддा рд╣ोрдЧी। 'рдорд▓рд╡े рдХा рдоाрд▓िрдХ' рдХрд╣ाрдиी рдЗрди्рд╣ीं рд╕ंрдмंрдзों рдХा рддाрдиा-рдмाрдиा рд╣ै।

 рдиाрд╕िрд░ा рд╢рд░्рдоा рдЬी рдХा рдХрд╣ाрдиी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ 'рд╕рдмीрдиा рдХे рдЪाрд▓ीрд╕ рдЪोрд░' рднाрд░рдд рдоें рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХे рдмाрдж рдЬो рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ुрдЖ рд╣ै рдЙрд╕рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ै। рдпрд╣ рдХрд╣ाрдиी рд╕рдордХाрд▓ीрди рд╕ाрдоाрдЬिрдХ, рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ, рд╢ैрдХ्рд╖िрдХ рдПрд╡ं рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд░िрд╡ेрд╢ рдХो рдмрдб़ी рд╕рдн्рдпрддा рдХे рд╕ाрде рд╡्рдпंрдЬिрдд рдХрд░рддी рд╣ै।

 рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдЬी рдХी рд╢рд░рдгрджाрддा, рдоुрд╕्рд▓िрдо-рдоुрд╕्рд▓िрдо рднाрдИ-рднाрдИ, рд▓ेрдЯрд░ рдмॉрдХ्рд╕, рд╡िрд╖्рдгु рдк्рд░рднाрдХрд░ рдЬी рдХी рдоेрд░ा рдмेрдЯा, рдЕрдЧрдо рдЕрдеाрд╣, рдЕрд╕рдЧрд░ рд╡рдЬाрд╣рдд рдЬी рдХी рдоुрдХ्рддि, рдЧुрд░ु-рдЪेрд▓ा рд╕ंрд╡ाрдж, рдорд╣ीрдк рд╕िंрд╣ рдЬी рдХी рдкाрдиी рдФрд░ рдкुрд▓, рд╕्рд╡рдпं рдк्рд░рдХाрд╢ рдЬी рдХी рдкाрд░्рдЯिрд╢рди рдФрд░ рдЪिрдд्рд░ा рдоुрджрдЧрд▓ рдЬी рдХी рд▓рдкेрдЯें... рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдХो рдХेंрдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░ рд▓िрдЦी рдЧрдИ рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рд╣ैं।

 рд╡िрднाрдЬрди рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рд╣рдоाрд░े рдЬीрд╡рди рдоें рд▓ंрдмे рд╕рдордп рд╕े рдЖрдЬ рддрдХ рдЬрд╣рд░ рдШोрд▓рдиे рдХा рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै। рд╣ाрд▓ांрдХि рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ों рдиे рд▓ेрдЦрдиी рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╕рдЪेрдд рдХрд░рдиे рдХा рднрд░рд╕рдХ рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рддрдеाрдкि рд╕рдд्рддा рд▓ोрд▓ुрдк рд▓ोрдЧों рдХे рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╕рдорд╕्рдпा рд╣рдоाрд░ा рдЖрдЬ рднी рдкीрдЫा рдирд╣ीं рдЫोрдб़ рд░рд╣ी рд╣ै।

рдбॉ. рдоुрд▓्рд▓ा рдЖрджрдо рдЕрд▓ी рдиे рдЗрд╕ рд╡िрд╖рдп рдХो рдЕрдкрдиे рд╢ोрдз рдХा рд╡िрд╖рдп рдмрдиाрдпा рд╡рд╣ рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдХे рдкाрдд्рд░ рд╣ैं। рдЗрд╕рдХी рдПрдХ рдЕрд╣рдо рд╡рдЬрд╣ рдпрд╣ рднी рд╣ै рдХि рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рдкрди्рдиों рд╕े рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕рдордп рддрдХ рдпрд╣ рд╕рдорд╕्рдпा рдЬрд╕ рдХी рддрд╕ рдмрд░рдХрд░ाрд░ рд╣ै рдлिрд░ рднी рд╢ोрдзрдХрд░्рдд्рддाрдУं рдХा рдЗрд╕ рдУрд░ рдз्рдпाрди рд╣ी рдирд╣ीं рдЧрдпा। рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡ाрд░्рде рд╕िрдж्рдзि рдХे рд▓िрдП рдкрд╣рд▓े рднी рдЬрдирддा рдХो рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рдЕрдЧ्рдиि рдоें рдЭोंрдХ рджिрдпा рдЬाрддा рдеा рдФрд░ рдЖрдЬ рднी рд╕्рдеिрддिрдпों рдоें рдХोрдИ рдЦाрд╕ рдмрджрд▓ाрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЖрд╢ा рдХी рдЬाрдиी рдЪाрд╣िрдП рдХि рдРрд╕े рд╡िрд╖рдо рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоें рдЙрдирдХा рдпрд╣ рд╢ोрдз рдЧ्рд░ंрде рд╕рдоाрдЬ рдХो рдПрдХ рдирдИ рджिрд╢ा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ो рдФрд░ рджेрд╢ рдХी рдЖрдо рдЬрдирддा рдЗрд╕ рдЖрдЧ рдоें рдЭुрд▓рд╕рдиे рд╕े рдмрдЪ рд╕рдХे।

рдбॉ. рдк्рд░ीрддि рдХौрд╢िрдХ
рд╡िрднाрдЧाрдз्рдпрдХ्рд╖ рд╣िрди्рджी,
рдХे.рдПрдо. рдЬी. рдбिрдЧ्рд░ी рдХॉрд▓ेрдЬ,
рдкिрд▓рдЦुрдЖ, рдЧाрдЬ़िрдпाрдмाрдж

рдпे рднी рдкрдв़ें;

рд╣िрди्рджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा: рдбॉ. рдоुрд▓्рд▓ा рдЖрджрдо рдЕрд▓ी

рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдЖрдИрдиे рдоें ‘рдЭूрдаा рд╕рдЪ’

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдФрд░ рд╣िंрджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें

0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें (0)
To Top