рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ – рднाрд░рдд рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕рдо्рдоाрди

Dr. Mulla Adam Ali
0

Gyanpeeth Puraskar Kya Hai? India's highest literary honour Jnanpith Award History, Selection process, committees, and rules in Hindi, List of Jnanpith Award (1965 to 2025)

Jnanpith Award

jnanpith award history in hindi

рдЖрдк рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рдЬрд░िрдП рдкрдв़िрдП рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХ्рдпा рд╣ै, рдЗрд╕рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХрдм рд╣ुрдИ, рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп, рдкрд╣рд▓ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╡िрдЬेрддा рдФрд░ рднाрд░рдд рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕рдо्рдоाрди рдХी рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХ्рдпा рд╣ै।

рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ | рд╣िंрджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕рдо्рдоाрди

рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд░рдЪрдиे рд╡ाрд▓े рд▓ेрдЦрдХों рдХो рджिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рднाрд░рдд рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕рдо्рдоाрди рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╣ै। рдЖрдЬ рд╣рдо рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рдоें рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдЬैрд╕े рдЗрд╕рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕, рдЙрдж्рджेрд╢्рдп, рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдкрд╣рд▓े рд╡िрдЬेрддा рдЖрджि рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдиेंрдЧे।

рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХ्рдпा рд╣ै?

рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдпा рдЙрдЪ्рдЪрд╕्рддрд░ीрдп рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд▓ेрдЦрди рдХे рд▓िрдП рджिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рднाрд░рдд рдХा рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╣ै। рдЗрд╕ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рджेрдиे рддрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯрддा рдХो рдкрд╣рдЪाрди рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рдХी рдЧрдИ рд╣ै।


рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХрдм рд╣ुрдИ?

рднाрд░рддीрдп рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдЯ्рд░рд╕्рдЯ рдж्рд╡ाрд░ा 1961 рдоें рднाрд░рддीрдп рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рд╣ुрдИ, рд╕ाрд╣ू рд╢ांрддि рдк्рд░рд╕ाрдж рдЬैрди рдФрд░ рдЙрдирдХी рдкрдд्рдиी рд░ाрдоाрдк्рдпाрд░ी рдЬैрди рдиे рдЗрд╕рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдеी। рдЗрд╕ рдЯ्рд░рд╕्рдЯ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдХे рд╕рдоृрдж्рдз рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХो рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдоाрди्рдпрддा рджिрд▓ाрдиा рдеा।


рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп

  • рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рд░рдЪिрдд рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХो рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдХрд░рдиा
  • рд▓ेрдЦрдХों рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рджेрдиा
  • рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдХी рд╡िрд╡िрдзрддा рдФрд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдкрд░ंрдкрд░ा рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрдиा
  • рдпрд╣ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╣िंрджी, рдЙрд░्рджू, рдмंрдЧाрд▓ी, рдХрди्рдирдб़, рддрдоिрд▓, рдорд▓рдпाрд▓рдо, рдорд░ाрдаी, рдУрдб़िрдпा рдЖрджि рднाрд╖ाрдУं рдоें рд▓िрдЦрдиे рд╡ाрд▓े рд▓ेрдЦрдХों рдХो рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।


рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдкрд╣рд▓ा рд╡िрдЬेрддा рдХौрди рдеा?

  1. рдорд▓рдпाрд▓рдо рдХे рдХрд╡ि рдЬी. рд╢ंрдХрд░ рдХुрд░ुрдк рдХो рд╡рд░्рд╖ 1965 рдоें рдкрд╣рд▓ा рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоिрд▓ा
  2. рд╕ुрдоिрдд्рд░ाрдиंрджрди рдкंрдд рд╣िंрджी рднाрд╖ा рдХे рдкрд╣рд▓े рд╡िрдЬेрддा рдеे – рдЬिрди्рд╣ें рдпрд╣ рд╕рдо्рдоाрди 1968 рдоें рдоिрд▓ा।

рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдоाрдирджंрдб

  • рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рд╕рдоिрддि рдж्рд╡ाрд░ा рд▓ेрдЦрдХ рдХे рд╕рдордЧ्рд░ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдпोрдЧрджाрди рдХा рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
  • рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХेрд╡рд▓ рднाрд░рддीрдп рдиाрдЧрд░िрдХ рдФрд░ рдЬीрд╡िрдд рд▓ेрдЦрдХ рдХो рд╣ी рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
  • рд╡िрднिрди्рди рднाрд╖ाрдУं рдХे рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮों рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдиिрд░्рдгрдп рд▓िрдпा рдЬाрддा рд╣ै।


рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоें рдХ्рдпा рдоिрд▓рддा рд╣ै?

  1. рдПрдХ рдк्рд░рд╢рд╕्рддि рдкрдд्рд░
  2. рдПрдХ рд╕्рдоृрддि рдЪिрди्рд╣
  3. рдПрдХ рдирдХрдж рд░ाрд╢ि (рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें ₹11 рд▓ाрдЦ рд╕े рдЕрдзिрдХ)


рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдорд╣рдд्рд╡

  • рдпрд╣ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рднाрд░рддीрдп рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рдЙрдЪ्рдЪрддрдо рдЙрдкрд▓рдм्рдзि рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ै।
  • рдпрд╣ рд╣िंрджी рд╕рд╣िрдд рдЕрди्рдп рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд▓ेрдЦрди рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।
  • рдЗрд╕рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд▓ेрдЦрдХ рдХो рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдФрд░ рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрд╣рдЪाрди рдоिрд▓рддी рд╣ै।


рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖;

рднाрд░рддीрдп рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдХी рд╕рдоृрдж्рдз рдкрд░ंрдкрд░ा рдФрд░ рд╡िрд╡िрдзрддा рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕। рдпрд╣ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рди рдХेрд╡рд▓ рд▓ेрдЦрдХों рдХो рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдХी рдЧрд░िрдоा рдХो рднी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдоंрдЪ рдкрд░ рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХрд░рддा рд╣ै।

FAQs: рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕

1. рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХ्рдпा рд╣ै?

рдЙрдд्рддрд░: рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд░рдЪрдиे рд╡ाрд▓े рд▓ेрдЦрдХों рдХो рджिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рднाрд░рдд рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рд╕рдо्рдоाрди рд╣ै, рдЗрд╕рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा 1961 рдоें рд╣ुрдИ рдеी।


2. рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХрдм рдФрд░ рдХिрд╕рдиे рдХी рдеी?

рдЙрдд्рддрд░: рд╕ाрд╣ू рд╢ांрддि рдк्рд░рд╕ाрдж рдЬैрди рдФрд░ рд░ाрдоाрдк्рдпाрд░ी рдЬैрди рдж्рд╡ाрд░ा 1961 рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा рднाрд░рддीрдп рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рд╕ंрд╕्рдеा।


3. рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдХिрд╕े рдоिрд▓ा рдеा?

рдЙрдд्рддрд░: рд╡рд░्рд╖ 1965 рдоें рдорд▓рдпाрд▓рдо рдХрд╡ि рдЬी. рд╢ंрдХрд░ рдХुрд░ुрдк рдХो рдкрд╣рд▓ा рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा।


4. рд╣िंрджी рдХे рдкрд╣рд▓े рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╡िрдЬेрддा рдХौрди рдеे?

рдЙрдд्рддрд░: рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдмेрдЬोрдб़ рдХрд╡ि рд╕ुрдоिрдд्рд░ाрдиंрджрди рдкंрдд рд╣िंрджी рдХे рдкрд╣рд▓े рд╡िрдЬेрддा рдеे, рдЬिрди्рд╣ें 1968 рдоें рдпрд╣ рд╕рдо्рдоाрди рдоिрд▓ा рдеा।


5. рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоें рдХ्рдпा рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै?

рдЙрдд्рддрд░: рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдПрдХ рдк्рд░рд╢рд╕्рддि рдкрдд्рд░, рдПрдХ рд╕्рдоृрддि рдЪिрди्рд╣ рдФрд░ рдирдХрдж рд░ाрд╢ि (рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें ₹11 рд▓ाрдЦ рд╕े рдЕрдзिрдХ) рдк्рд░рджाрди рдХी рдЬाрддी рд╣ै।


6. рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХिрди рднाрд╖ाрдУं рдХे рд▓ेрдЦрдХों рдХो рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै?

рдЙрдд्рддрд░: рдпрд╣ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХी рдЖрдард╡ीं рдЕрдиुрд╕ूрдЪी рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рднाрд╖ाрдУं рдЬैрд╕े рд╣िंрджी, рдЙрд░्рджू, рдмंрдЧाрд▓ी, рддрдоिрд▓, рдорд▓рдпाрд▓рдо, рдХрди्рдирдб़, рдорд░ाрдаी, рдУрдб़िрдпा рдЖрджि рдоें рд▓ेрдЦрди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд▓ेрдЦрдХों рдХो рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।


7. рдХ्рдпा рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╣рд░ рд╕ाрд▓ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै?

рдЙрдд्рддрд░: рд╣ाँ, рдпрд╣ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╣рд░ рд╡рд░्рд╖ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдХрднी-рдХрднी рдХुрдЫ рд╡рд░्рд╖ों рдоें рджो рд▓ेрдЦрдХों рдХो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ूрдк рд╕े рднी рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдпे рднी рдкрдв़ें;

рд╡िрдиोрдж рдХुрдоाрд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рдХो рдоिрд▓ेрдЧा рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░

рдЬ्рдЮाрдирдкीрда рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣िрди्рджी рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ों рдХी рд╕ूрдЪी

рдмाрд╣рд░ी рдХрдб़िрдпां;

рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ – рднाрд░рддीрдп рдЬ्рдЮाрдирдкीрда

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें

0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें (0)
To Top