рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा : Communalism

Dr. Mulla Adam Ali
0

Communalism in Hindi

Communalism in Hindi

рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा

рдЗрд╕ рдЖрд░्рдЯिрдХрд▓ рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рд╕рдоंрдзिрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдЧрдИ рд╣ै, рдЬैрд╕े рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै?, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рд╡िрдХाрд╕, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рджुрд╖्рдкрд░िрдгाрдо, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рдЖрд╢рдп рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдиिрд╡ाрд░рдг рдХे рд▓िрдП рд╕ुрдЭाрд╡, Partition of India, The tragedy of partition and communalism in Hindi fiction, Communalism and Hindi Novels, Communalism and Hindi Stories, Sampradayikta Aur Munshi Premchand, Jhutha Sach Novel by Yashpal, Tamas by Bhisham Sahni, Neeloo Neelima Neelofer by Bhishm Sahni, Kala Jal (A Novel) Gulsher khan shaani, Adha Gaon Novel by Rahi Masoom Raza, Pali Hindi book by Bhishm Sahni,Kitne Pakistan by Kamleshwar, Agyeya Stories, Story Malbe Ka Malik by Mohan Rakesh, Shahar Mein Curfew by Vibhuti Narain Rai, Topi Shukla by Rahi Masoom Raza, Oos Ki Boond by Rahi Masoom Raza, Partition Story by Swayam Prakash, Sabeena Ke Chaalees Chor by Nasira Sharma, Sarhad Ke Is Paar by Nasira Sharma, Story Sikka Badal Gaya by Krishna Sobti, Two-nation theory, Aakhiri Kalaam by Doodhnath Singh, Partition Story by Swayam Prakash, Alienation: рдЕрд▓рдЧाрд╡ рдХा рдЕрд░्рде, рдкрд░िрднाрд╖ा, рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдФрд░ рд╡िрд╡िрдз рд░ूрдк, British diplomacy: рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХी рдХूрдЯрдиीрддि, Lucknow Pact 1916: рд▓рдЦрдирдК рд╕рдордЭौрддा, Hindu Mahasabha Ka Gathan: рд╣िंрджू рдорд╣ाрд╕рднा рдХा рдЧрдарди, Establishment of Muslim League: рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рдоुрд╕्рд▓िрдо рд▓ीрдЧ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा, 1937 Indian provincial elections: 1937 рдХे рдЖрдо рдЪुрдиाрд╡ рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा, рд▓ॉрд░्рдб рдоाрдЙंрдЯрдмेрдЯрди : рднाрд░рдд рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдоें рдоाрдЙंрдЯрдмेрдЯрди рдХी рднूрдоिрдХा, Vision of Pakistan: рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा, рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХा рднाрд░рдд рдЖрдЧрдорди - British landed on India, рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рд╕рдорд╕्рдпा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдПрдХ рд╡ैрдЪाрд░िрдХ рдХрд╣ाрдиी рд╣ै : рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी ‘рдоुрд╕्рд▓िрдо-рдоुрд╕्рд▓िрдо рднाрдИ-рднाрдИ’, рд╡िрднाрдЬрди рдХाрд▓ीрди рджंрдЧों рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдкрд░ рд▓िрдЦी рдЧрдпी рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рд╢рд░рдгрджाрддा’, рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдкрд░ рд▓िрдЦा рдЧрдпा рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ - рдЧुрдЬрд░ाрдд рдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╕े рдЧुрдЬрд░ाрдд рд╣िंрджुрд╕्рддाрди, Geetanjali Shree: рдЧीрддांрдЬрд▓ि рд╢्рд░ी рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдИ рдХрд╣ाрдиी рдмेрд▓рдкрдд्рд░, Vishnu Prabhakar ki Kahaniyan: рдЕрдЧрдо рдЕрдеाрд╣ рдФрд░ рдЕрдзूрд░ी рдХрд╣ाрдиी, Laptein by Chitra Mudgal: рдЪिрдд्рд░ा рдоुрджрдЧрд▓ рдХी рдХрд╣ाрдиी рд▓рдкрдЯें рдЖрджि।

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╢рдм्рдж рдЖрдЬ рдЬिрд╕ рдЕрд░्рде рдоें рдФрд░ рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдЙрд╕ рдЕрд░्рде рдоें рдпे рдк्рд░ाрд░ंрдн рдоें рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा рдеा। рд╡िрд╢ेрд╖рддः рднाрд░рдд рдоें рдпे рд╢рдм्рдж рдЖрдЬ рдЬिрд╕ рдЕрд░्рде рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рддा рд╣ै рдЙрд╕ рдЕрд░्рде рдоें рдпा рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рдирд╣ीं рдеा। рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै рдХрдХ्рд╖ा 12, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдПрдХ рдЕрднिрд╢ाрдк рдкрд░ рдиिрдмंрдз, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рд╕рдордЭाрдЗрдП, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ोрддी рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрддाрдПं рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा : рдЕрд░्рде рдФрд░ рдкрд░िрднाрд╖ा Communalism Meaning and Definition

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╢рдм्рдж рдХा рдЕрд░्рде рдФрд░ рдкрд░िрднाрд╖ा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै рдХрдХ्рд╖ा 10, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЕрд░्рде рдХ्рдпा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдоीрдиिंрдЧ рдЗрди рд╣िंрджी, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा meaning, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЕрд░्рде, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЕрд░्рде рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЕрд░्рде рдмрддाрдЗрдП, рд╕ंрдк्рд░рджाрдпрд╡ाрдж рдпा рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा pdf, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा meaning in english рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा in english - рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा meaning in hindi - рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдХ्рдпा рдЕрд░्рде рд╣ै

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдПрдХ рд╡िрдЪाрд░ाрдзाрд░ा рд╣ै, communalism meaning and definition, history, communalism in India рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЕрд░्рде, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╢рдм्рдж рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдХीрдЬिрдП, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдорддрд▓рдм, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рд╕рдордЭрддे рд╣ैं, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдорддрд▓рдм рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рдиिрдмंрдз (essay on communalism in Hindi), рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЖрджि рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें Communalism: Meaning and Definition

рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा pdf : рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЙрдж्рднрд╡ рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕ рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें Communalism in India : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдФрд░ рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा

рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рд╡िрдХाрд╕ : рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рд╡िрдХाрд╕, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдк्рд░рддिрдлрд▓िрдд рд╕рдорд╕्рдпाрдПं, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдг рдЖрджि рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें Communalism : рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдШिрдиौрдиा рдЪेрд╣рд░ा

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рджुрд╖्рдкрд░िрдгाрдо : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдЖрдк рдХ्рдпा рд╕рдордЭрддे рд╣ैं, рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХрдм рджिрдЦाрдИ рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдЪाрд░ рдХाрд░рдг, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдПрдХ рд░ोрдЧ рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рднी рд╕ंрдХ्рд░ाрдордХ, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै рдЗрд╕े рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рдЦрддрд░ा рдХ्рдпों рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдпрд╣ рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рд╣ाрдиिрдХाрд░рдХ рдХ्рдпों рд╣ै рджो рддрд░्рдХ, рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рд╖ेрдд्рд░рд╡ाрдж рдФрд░ рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдХाрд░рдг, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдЙрджрдп рдХे рдЙрдд्рддрд░рджाрдпी рдХाрд░рдгों рдХा рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХрд░ें, the distinguishing feature of communalism is: рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдпрд╣ рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдпрд╣ рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рд░ोрдХрдиे рдХे рдЙрдкाрдп, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдг рд▓िрдЦिрдП, рдЖрджि рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рддिрдлрд▓िрдд рдЕрди्рдп рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдиिрд╡ाрд░рдг рдХे рд▓िрдП рд╕ुрдЭाрд╡ рджीрдЬिрдП : рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрдж рдХे рд▓िрдП рдШाрддрдХ рд╣ै рдХ्рдпों, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╡ाрдж рдХा рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдг рдХ्рдпा рд╣ै, рдмрд╣ुрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рдФрд░ рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЙрджрдп рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рдШाрддрдХ рд╣ै рджो рдХाрд░рдг рд▓िрдЦिрдП, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╣ै рдЗрд╕े рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рдЦрддрд░ा рдХ्рдпों рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рд╣ाрдиिрдХाрд░рдХ рдХ्рдпों рд╣ै, рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХрдм рджिрдЦाрдИ рджी, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХ्рдпा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдкाрдп, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдПрдХ рд░ोрдЧ рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдЬрди्рдо рдХрдм рд╣ोрддा рд╣ै, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдЙрджрдп рдХे рдХाрд░рдг, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдоाрд░्рдЧ рдоें рдПрдХ рдоुрдЦ्рдп рдмाрдзा рд╣ै,рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा рдХा рд╢рдд्рд░ु рд╣ै, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдХाрд░рдг, рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдХрд░्рдо рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХीрдЬिрдП, рдзрд░्рдо рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рдмрд╣рд╕, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдФрд░ рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा рдХी рдкрд░рд╡ाрд╣ рдХ्рдпों рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП, рдЬрдм рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рджिрдЦाрдИ рджी, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдХाрд░рдг рдмрддाрдЗрдП рдЖрджि рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें The tragedy of partition and the problems resulting from communalism

рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕े рдХ्рдпा рдЖрд╢рдп рд╣ै : рдЙрд╕ рд╕рдордп рдпрд╣ рджेрдЦा рдоैंрдиे рдХि рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдеी, рдзрд░्рдо рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддि, рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рдмрд╣рд╕, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдПрдХ рдмीрдоाрд░ी рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рднी рд╕ंрдХ्рд░ाрдордХ рдЪрд░्рдЪा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдкाрдп рдмрддाрдЗрдП, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдПрдХ рд░ोрдЧ рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рднी рд╕ंрдХ्рд░рдордг рд╡िрд╡ेрдЪрдиा рдХीрдЬिрдП, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдХрдм рдк्рд░ाрд░ंрдн рд╣ोрддी рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпा рд╣ै рдЗрд╕े рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдкाрдп рдмрддाрдЗрдП, рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬрдиीрддि рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХे рд▓िрдП рд╣ाрдиिрдХाрд░рдХ рд╣ै рд╡्рдпाрдЦ्рдпा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдоाрд░्рдЧ рдоें рдПрдХ рдоुрдЦ्рдп рд╡ाрджा рд╣ै, рдЦिрд▓ाрдлрдд рдПрд╡ं рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХ्рдпों рдЦрддрд░рдиाрдХ рд╣ै? рдХोрдИ рдПрдХ рдХाрд░рдг рдмрддाрдЗрдП,рднाрд░рдд рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдЙрджрдп рдХे рд▓िрдП рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ рдХाрд░рдгों рдХी рдЬांрдЪ рдХрд░ें, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдк्рд░ाрд░ंрдн рд╣ोрддी рд╣ै рдЬрдм,рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдФрд░ рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा рдоें рдХ्рдпा рдЕंрддрд░ рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдХ्рдпा рд╣ै рдЖрджि рдХे рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдпे рд▓िंрдХ рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें Communalism in India: Background of communalism and communalism in India

Partition of India : рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдПрдХ рдРрд╕ा рд╢рдм्рдж рд╣ै рдЬो рдЖрдЬ рднी рд╣рдоाрд░े рд╣ृрджрдп рдХी рдЧрд╣рд░ाрдИ рдоें рдПрдХ рдлांрд╕ рдХी рддрд░рд╣ рдЪुрднрддा рд╣ै। рдЖрдЬ рднाрд░рдд рдХो рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд╣ुрдП 70 рд╕ाрд▓ рдЕрдзिрдХ рд╡्рдпрддीрдд рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ैं। рд╣рд░ рд╡рд░्рд╖ рдЖрдЬाрджी рдХी рд╡рд░्рд╖рдЧांрда рдордиाрддे рд╣ुрдП, рдЖрдЬाрджी рдХी рдЦुрд╢ी рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдпрд╣ рдд्рд░ाрд╕рджी рд╣рдоाрд░ा рджिрд▓ рджुрдЦाрддी рд╣ै। рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рджрд╕ рд╡рд░्рд╖ рдкूрд░्рд╡ рддрдХ рдХोрдИ рдпрд╣ рд╕ोрдЪ рднी рдирд╣ीं рд╕рдХрддा рдеा рдХि рдЖрдЬाрджी рдоिрд▓рдиे рдХे рд╕ाрде рджेрд╢ рдХा рдПрдХ рдмрдб़ा рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣рдорд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрдПрдЧा рдЕрдзिрдХ рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди - рдЕрд░्рде рдФрд░ рдкрд░िрднाрд╖ा (Partition of the country - meaning and definition)

The tragedy of partition and communalism in Hindi fiction book by Dr. Mulla Adam Ali : The tragedy of partition and communalism in Hindi fiction рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा : рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╡ीрднрдд्рд╕рддा рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ (рд╣िंрджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рднूрдоिрдХा рд╕े) рдкрдв़े рд╣िрди्рджी рдХрдеा рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा: рдбॉ. рдоुрд▓्рд▓ा рдЖрджрдо рдЕрд▓ी

Communalism and Hindi Novels : рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рдХेंрдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░ рдк्рд░ाрдпः рд╕рднी рднाрд░рддीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд▓िрдЦे рдЧрдП рд╣ै। рдХрд╡ि рдФрд░ рд▓ेрдЦрдХ рдЖрдо рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рд╣ोрддे рд╣ै। рд▓ेрдЦрдХ рдЕрдкрдиे рдЖрд╕рдкाрд╕ рдШрдЯрдиे рд╡ाрд▓ी рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рдХेंрдж्рд░ рдоें рд░рдЦрдХрд░ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдХा рд▓ेрдЦрди рдХिрдпा рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рдЖрдзाрд░ рдмрдиाрдХрд░ рд▓िрдЦे рдЧрдП рд╣िрди्рджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдкрдв़े

1. Sampradayikta Aur Hindi Upanyas : рд╣िंрджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा

2. рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдФрд░ рд╣िंрджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕

3. рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рдмрджрд▓рддा рдЪेрд╣рд░ा рдФрд░ рд╣िंрджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕

Communalism and Hindi Stories : рд╡िрднाрдЬрди рд╕ंрдмंрдзी рдк्рд░рдоुрдЦ рдХрд╣ाрдиिрдпाँ : рд╢рд░рдгрджाрддा, рдмрджрд▓ा, рд╕िрдХ्рдХा рдмрджрд▓ рдЧрдпा, рдЕрдоृрддрд╕рд░ рдЖ рдЧрдпा, рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╕ाрд╣рдм, рдЬрд▓рд╡ा, рдоेрд░ी рдоाँ рдХрд╣ाँ?, рдорд▓рдмे рдХा рдоाрд▓िрдХ, рдЯेрдмрд▓ рд▓ैंрдк, рдкाрдиी рдФрд░ рдкुрд▓, рдЕंрддिрдо рдЗрдЪ्рдЫा рдЖрджि рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рдкрдв़े

1. Vibhajan Ki Kahaniyan: рд╡िрднाрдЬрди рдХी рджाрд░ुрдг рд╕्рдеिрддि рдПрд╡ं рд╣िंрджी рдХрд╣ाрдиिрдпाँ

2. рд╕ांрдк्рд░рддिрдХ рд╣िंрджी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рдЬाрддि рднेрдж рднाрд╡рдиा

Sampradayikta Aur Munshi Premchand Ke Upanyas : рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рд▓िрдЦрдиे рд╡ाрд▓े рд╕ाрд╣िрдд्рдпрдХाрд░ों рдоें рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдХा рд╕्рдеाрди рдк्рд░рдоुрдЦ рдеा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕्рд▓िрдо рдПрдХрддा рдПрд╡ं рднाрдИрдЪाрд░े рдХे рднाрд╡ рдХो рдк्рд░рддिрдмिंрдмिрдд рдХिрдпा рд╣ै। рдЖрдЬाрджी рдХे рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдЙрдирдХी рдХрд▓рдо рдЗрд╕ рд░ाрд╕्рддे рдкрд░ рдЪрд▓ рд░рд╣ी рдеी। рдЗрдирдХा рдкрд╣рд▓ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рд╕ेрд╡ाрд╕рджрди' рдЖрдЬाрджी рд╕े рдкрд╣рд▓े рд▓िрдЦा рд╣ुрдЖ рдеा । 'рд╕ेрд╡ाрд╕рджрди' рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдордз्рдп рд╡рд░्рдЧ рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдеी। рдЗрд╕рдоें рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рдорд╕्рдпा рдХे рдХाрд░рдг рд╕ाрдоाрдЬिрдХ, рдзाрд░्рдоिрдХ, рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдФрд░ рдЕрди्рдп рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ рдЙрднрд░ рдХрд░ рдЖрддी рд╣ैं, рдХ्рдпोंрдХि рд╕рднी рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХा рдоूрд▓ рдЕрд░्рде рд╣ै। рдЖрдЬ рдЬिрд╕ рддрд░рд╣ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХे рд▓िрдП рдзрд░्рдо рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै, рдЙрд╕ी рдзрд░्рдо рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕ рдЬрдоाрдиे рдоें рднी рдХिрдпा рдЬाрддा рдеा। рдпрд╣ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рдХी рдмाрдд рдХो рдЗंрдЧिрдд рдХрд░рддा рд╣ै рдЖрдЧे рдЗрд╕ рд▓िंрдХ рд╕े рдкрдв़े рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рдЖрд╡ाрдЬ : Sampradayikta Aur Munshi Premchand

Tamas by Bhisham Sahni : рджेрд╢-рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдПрд╡ं рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд▓िрдЦा рдЧрдпा рддрдорд╕ рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХा рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै। рддрдорд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХा рдк्рд░рдХाрд╢рди 1973 рдоें рд╣ुрдЖ рдеा рдФрд░ 1975 рдоें рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЕрдХाрджрдоी рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рд╕े рднी рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рд╕ाрдо्рдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХा рджрд░्рдж рдФрд░ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдХे рд╕рдЪ рдХो рдЖंрдЦों рдХे рд╕ाрдордиे рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рддрдорд╕ рд╣ै। рддрдорд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рд▓िंрдХ рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें।

1. рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рддрдорд╕ рдкрд░ рдПрдХ рдирдЬрд░ : рддрдорд╕ рдХी рд╡рд╕्рддुрдЧрдд рдк्рд░ाрд╕ंрдЧिрдХрддा

2. рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХा рдХाрд▓рдЬрдпी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ : рддрдорд╕

3. рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी : рддрдорд╕ рдФрд░ рдиीрд▓ू рдиीрд▓िрдоा рдиीрд▓ोрдлрд░

4. рднाрд░рдд рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдоाрдирд╡ीрдп рдд्рд░ाрд╕рджी рдкрд░ рдХेंрдж्рд░िрдд рдЙрдкрди्рдпाрд╕ : рддрдорд╕

Neeloo Neelima Neelofer by Bhishm Sahni : рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдиीрд▓ू рдиीрд▓िрдоा рдиीрд▓ोрдлрд░ рдк्рд░ेрдо рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХाрдлी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕंрддрд░рдзрд░्рдоीрдп рд╡िрд╡ाрд╣ рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХिंрддु рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рднाрд░ी рдХीрдордд рдЪुрдХाрдиी рдкрдб़рддी рд╣ै рдпрд╣ рд╕рдЪ्рдЪाрдИ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ुрдИ рд╣ै рдЖрдЧे рдЗрд╕ рд▓िंрдХ рд╕े рдкрдв़े рдиीрд▓ू рдиीрд▓िрдоा рдиीрд▓ोрдлрд░ : рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी

Jhutha Sach Novel by Yashpal : ‘рдЭूрдаा-рд╕рдЪ’ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╡िрднाрдЬрди рдкूрд░्рд╡, рд╡िрднाрдЬрди рджौрд░ाрди, рд╡िрднाрдЬрдиोрдд्рддрд░ рдШрдЯी рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡рд░्рдгрди рдмреЬे рд╡्рдпाрдкрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै Jhutha Sach Novel by Yashpal : Vatan Aur Desh (Part-1) Desh Ka Bhavishya (Part-2) рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдкрдв़े

1. рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдЖрдИрдиे рдоें ‘рдЭूрдаा рд╕рдЪ’

2. рдпрд╢рдкाрд▓ рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЭूрдаा рд╕рдЪ : рд╡рддрди рдФрд░ рджेрд╢ - рджेрд╢ рдХा рднрд╡िрд╖्рдп

3. рдпрд╢рдкाрд▓ рдХी рд╕рдоाрдЬрд╡ाрджी рдЪेрддрдиा рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк : рдПрдХ рдЕрдиुрд╢ीрд▓рди

Kala Jal (A Novel) Gulsher khan shaani : рд╢ाрдиी рдХा ‘рдХाрд▓ाрдЬрд▓’ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╡िрд░ोрдз рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै। рд╢ाрдиी рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХाрд▓ाрдЬрд▓ рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕рдоुрджाрдп рдХे рдЬीрд╡рди рдХा рдПрдХ рдк्рд░ाрдоाрдгिрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд╣ै рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рдкрдв़े

1. рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╡िрд░ोрдз рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ : рд╢ाрдиी рдХा ‘рдХाрд▓ा рдЬрд▓’

2. Kala Jal : рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕рдоुрджाрдп рдХे рдЬीрд╡рди рдкрд░ рдПрдХ рдк्рд░ाрдоाрдгिрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд╢ाрдиी рдХा рдХाрд▓ा рдЬрд▓

Kitne Pakistan by Kamleshwar : ‘рдХिрддрдиे рдкाрдХिрд╕्рддाрди’ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХे рдкूрд░्рд╡ рдХे рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рдмाрдж рднाрд░рдд рдоें рдзрд░्рдо рдХे рдиाрдо рдкрд░ рдЬो рд╡ाрд░рджाрддें рд╣ुрдИ, рдЙрдирдХे рдХाрд░рдгों рдХो рддрд▓ाрд╢рдиे рдФрд░ рдЗрд╕ рд╕рдорд╕्рдпा рдХे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕рдоाрдзाрди рдХी рдФрд░ рдкाрдардХों рдХे рдз्рдпाрди рдХो рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдЖрдЧे рдЗрд╕ рд▓िंрдХ рд╕े рдкрдв़े।

1. рдХрдорд▓ेрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХिрддрдиे рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдоें рд╡рд░्рдгिрдд рд╡िрднिрди्рди рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ

2. рд╡िрднाрдЬрди рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдЙрдкрди्рдпाрд╕ : рдХिрддрдиे рдкाрдХिрд╕्рддाрди

Pali Hindi book by Bhishm Sahni : рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдПрдХ рджुрдЦрдж, рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд╕рдордп рдРрд╕ी рдШрдЯрдиाрдПं рдШрдЯी рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рджрд░्рджрдиाрдХ рдоाрд╣ौрд▓ рдЦрдб़ा рд╣ो। рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ुрдИ рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рдЖрдзाрд░ рдмрдиाрдХрд░ рд╣िрди्рджी рдХे рдЬाрдиे рдоाрдиे рдХрд╣ाрдиीрдХाрд░ рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХी 'рдкाрд▓ी' рдХрд╣ाрдиी рд╡िрднाрдЬрди рдХे рджौрд░ाрди рд╣ुрдИ рдЙрдерд▓-рдкुрдерд▓ рдХा рдпрдеाрд░्рде рдЪिрдд्рд░ рдЕंрдХिрдд рдХрд░рддी рд╣ै, Bhishm Sahani Ki Kahani Pali рдХे рдмाрд░े рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें рджो рдзрд░्рдоों рдХी рдордорддा рдХे рдмीрдЪ рдкिрд╕рддे рдмрдЪ्рдЪे рдХी рд╡्рдпрдеा рдХी рдХрд╣ाрдиी : рдкाрд▓ी

Adha Gaon Novel by Rahi Masoom Raza : рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░реЫा рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рдЖрдзा рдЧाँрд╡’ рд╕рди् 1966 рдоें рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬा рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ ‘рдЖрдзा рдЧाँрд╡’ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ुрдЖ। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬा рдиे рдЧाрдЬीрдкुрд░ рд╕े рдмाрд░рд╣-рдЪौрджрд╣ рдоीрд▓ рдХी рджूрд░ी рддрдХ рд╕्рдеिрдд рдЧंрдЧौрд▓ी рдЧाँрд╡ рдХे рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕рдоाрдЬ рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рд░ूрдк рд╕े рдФрд░ рдЕрди्рдп рд╡рд░्рдЧों рдХा рднी рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╕े рдкूрд░्рд╡ рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХे рдмाрдж рдХी рдШрдЯрдиाрдУं рдХो рдмांрдзрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЧाँрд╡ рдоें рд╣िंрджूрдУं рдФрд░ рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХी рдЕрдиेрдХ рдЬाрддिрдпां рдиिрд╡ाрд╕ рдХрд░рддी рдеी рдкрд░ंрддु рд▓ेрдЦрдХ рдиे рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рдХेрд╡рд▓ рд╢िрдпा рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХे рдЬीрд╡рди рдХो рдЪिрдд्рд░िрдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рд╣ै рдЬ्рдпाрджा рдЬाрдиें

1. рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░реЫा рдХे рдЙрдкрди्рдпाрд╕ 'рдЖрдзा рдЧाँрд╡' рдоें рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी

2. рдЖрдзा рдЧाँрд╡ : Adha Gaon Novel by Rahi Masoom Raza

Oos Ki Boond by Rahi Masoom Raza : рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХी рдХрдеा рд╣िंрджू рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рд░рдЪी рдЧрдИ рд╣ै, рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рдЙрди рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХी рдордиोрджрд╢ा рдХा рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рдЖрдЧे рдкрдв़े

1. рд╣िंрджू рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдЙрдкрди्рдпाрд╕ : рдУрд╕ рдХी рдмूँрдж

2. рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рд░ाрдЬрдиीрддि рдХा рдпрдеाрд░्рде рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬ़ा рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ - рдУрд╕ рдХी рдмूंрдж

Topi Shukla by Rahi Masoom Raza : рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬा рдХा рджूрд╕рд░ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЯोрдкी рд╢ुрдХ्рд▓ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд░ाрд╣ी рдиे рдЖрдЬ рдХे ‘рд╕рдордп’ рдХी рдбрд░ाрд╡рдиी рддрд╕्рд╡ीрд░ рдкेрд╢ рдХिрдпा рд╣ै। рдЖрдЬाрджी рдХे рдмाрдж рдХे рд╣िंрджुрд╕्рддाрди рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рдоुрд╕्рд▓िрдо рдЕрд╕्рдоिрддा, рд╕िрдж्рдзांрддрд╣ीрдирддा рдХे рдмीрдЪ рдлँрд╕े рдЖрджрдоी рдХी рдмेрдмрд╕ी рдХो рдпрд╣ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЪिрдд्рд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рдЯोрдкी рд╢ुрдХ्рд▓ा : Topi Shukla by Rahi Masoom Raza

Shahar Mein Curfew by Vibhuti Narain Rai : рд╡िрднूрддि рдиाрд░ाрдпрдг рд░ाрдп рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╢рд╣рд░ рдоें рдХрд░्рдл्рдпू рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡िрднूрддि рдЬी рдиे рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд░ाрдЬрдиीрддि рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рд╕рдХ्рд░िрдп рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рд╡िрдЪाрд░рдзाрд░ा рдХे рдЦрддрд░ों рдХे рдк्рд░рддि рдЬाрдЧрд░ूрдХ рдФрд░ рд╕ाрд╡рдзाрди рдХिрдпा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕े рд╕िрд░े рд╕े рдЦाрд░िрдЬ рдХрд░ рдЕрдкрдиी рдкрдХ्рд╖рдзрд░рддा рдХि рдоुрдЦрд░ рдШोрд╖рдгा рднी рдХी рд╣ै। рдЖрдХрд╕्рдоिрдХ рдирд╣ीं рдХि рдЗрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХी рдк्рд░рддिрдпां рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдХрдИ рд╢рд╣рд░ों рдоें рдЙрдЧ्рд░ рд╣िंрджुрдд्рд╡рд╡ाрджी рд╕ंрдЧрдардиों рдиे рдЪौрд░ाрд╣ों рдкрд░ рдЬрд▓ाрдИ рдеी। рдЗрд╕рд╕े рдк्рд░рдоाрдгिрдд рд╣ै рдХि рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдиे рд╕िрд░्рдл рд╡ैрдЪाрд░िрдХ рдЙрдд्рддेрдЬрди рдирд╣ीं рдкैрджा рдХी рд╣ै рд╕рд╣ी рдЬрдЧрд╣ рдкрд░ рдЪोрдЯ рднी рдХी рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े

1.Shahar Mein Curfew by Vibhuti Narain Rai : рд╢рд╣рд░ рдоें рдХрд░्рдл्рдпू

2. рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рдкрддрди рдХो рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдХрд░рдиेрд╡ाрд▓ा рд╡िрднूрддि рдиाрд░ाрдпрдг рд░ाрдп рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ - рд╢рд╣рд░ рдоें рдХрд░्рдл्рдпू

Story Malbe Ka Malik by Mohan Rakesh : рдпрд╣ рдХрд╣ाрдиी ‘рдоोрд╣рди рд░ाрдХेрд╢’ рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдпी рд╣ै। рдЗрд╕ рдХрд╣ाрдиी рдХा рдХрдеाрдирдХ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд╕ाрдв़े рд╕ाрдд рд╕ाрд▓ рдмाрдж рдХे рдХाрд▓рдЦंрдб рдХो рджрд░्рд╢ाрдпा рд╣ै। рдоोрд╣рди рд░ाрдХेрд╢ рдиे рд╡िрднाрдЬрди рдХाрд▓ीрди рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рд╡рд░्рдгрди рдирд╣ीं рдХिрдпा рдмрд▓्рдХि рд╕ंрдХेрддों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдХрде्рдп рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХिрдпा рд╣ै। рдХрд╣ाрдиी рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд╡िрднाрдЬрди рдХे рджूрд░рдЧाрдоी рдкрд░िрдгाрдоों рдХो рджрд░्рд╢ाрдпा рд╣ै। рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдлैрд╕рд▓े рдХे рдХाрд░рдг рди рдЪाрд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдордЬрдмूрд░ी рдоें рд╣िंрджू рддрдеा рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХो рдЕрдкрдиा рдмрд╕ा-рдмрд╕ाрдпा рдШрд░-рдмाрд░ рдЫोрдб़рдХрд░ рдЬाрдиा рдкрдб़ा рдеा, рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рджेрд╢, рдШрд░, рдЧрд▓ी, рдоुрд╣рд▓्рд▓े рдХी рдпाрдж рдЖрддी рдеी। рдЙрди्рд╣ें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдеा рдХि рдЙрдирдХे рдШрд░ рдЙрд╕ी рддрд░рд╣ рдЖрдЬ рднी рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╣ोंрдЧे, рдФрд░ рд▓ोрдЧों рдоें рдЖрдЬ рднी рд╡рд╣ी рдЖрдд्рдоीрдпрддा рд╣ोрдЧी। рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд╣ाрдиी рдЗрди्рд╣ीं рд╕ंрдмंрдзों рдХा рддाрдиा-рдмाрдиा рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рдоोрд╣рди рд░ाрдХेрд╢ рдХी рдХрд╣ाрдиी : рдорд▓рдмे рдХा рдоाрд▓िрдХ

Agyeya - рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпाँ : рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рд▓ेрдЯрд░ рдмॉрдХ्рд╕’ рд╣ै। рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдХा рд░рдЪрдиा рд╕ैрдиिрдХ-рдХाрд▓ рдХे рдЬीрд╡рди рд╕े рдиाрднि-рдиाрд▓ рдЬुреЬा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЦूрдм рдЕрдкрдиे рдХो рдордердХрд░ рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдиे рдоाрдиा рд╣ै рдХि рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рдпे рдХрд╣ाрдиिрдпां рдЖрд╣рдд рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдХी рдФрд░ рдоाрдирд╡ рдоूрд▓्рдпों рдХे рдЖрдЧ्рд░рд╣ рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпां рд╣ै। рд╡िрднाрдЬрди рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХी рдк्рд░рд╢्рдиाрдХूрд▓рддाрдУं рд╕े рдпрд╣ рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдЬूрдЭ рд░рд╣े рд╣ै, ‘рд░рдоंрддे рддрдд्рд░ рджेрд╡рддाः’ рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиी рдоें рд╣िрди्рджू-рдоुрд╕рд▓рдоाрди рд╡िрднाрдЬрди рдЬैрд╕े рд╡िрдн्рд░ाрдЯ рдоें рдЕрдоाрдирд╡ीрдпрддा рд╣рдж рддрдХ рдЙрдкрдЬाрддी рд╣ै, рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рдиाрд░ंрдЧिрдпाँ’ рдЕрднाрд╡рдЧ्рд░рд╕्рдд рдкрд░िрд╡ेрд╢ рдоें рднी рдоाрдирд╡ीрдп рд╕ंрд╡ेрджрдиाрдУं рдХो рдмрд░рдХрд░ाрд░ рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпрдд्рдирд░рдд рд╢рд░рдгाрд░्рдеिрдпों рдХी рдЬिंрджрдЧी рд╕े рд╣рдоाрд░ा рд╕ीрдзा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░ाрддी рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े Agyeya Stories : рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпाँ

Story Sikka Badal Gaya by Krishna Sobti : ‘рд╕िрдХ्рдХा рдмрджрд▓ рдЧрдпा’ рдХрд╣ाрдиी рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦिрдд рд╣ै, рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдиे рд╡िрднाрдЬрди рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдХрдИ рдХрд╣ाрдиिрдпां рд▓िрдЦी рд╣ै рдЬिрдирдоें ‘рд╕िрдХ्рдХा рдмрджрд▓ рдЧрдпा’ рдХрд╣ाрдиी рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै, рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рдЗрд╕ рдХрд╣ाрдиी рдоें рд╕ंрдХेрддों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡िрд╕्рдеाрдкिрдд рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдкीрдб़ा рдХो рджिрдЦाрдпा рд╣ै, рд╕рджिрдпों рд╕े рд╕ाрде рд░рд╣ рд░рд╣े рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдоें рд╡िрднाрдЬрди рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рднाрд╡рдиाрдПं рднрд░ рджेрддा рд╣ै। рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рдордиोрд╡ृрддि рдХो рд╕ीрдзे рдирд╣ीं рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╕िрдХ्рдХा рдмрджрд▓ рдЧрдпा

Sarhad Ke Is Paar by Nasira Sharma : рд╕рдордХाрд▓ीрди рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рд╕ंрджрд░्рднों рдоें рд╡िрд╖рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рдХे рд▓िрдЦी рдЧрдпी рдиाрд╕िрд░ा рд╢рд░्рдоा рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рд╕рд░рд╣рдж рдХे рдЗрд╕ рдкाрд░’ рднाрд░рддीрдп рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдкрд░ рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рджीрд░्рдШрдХाрд▓ीрди рдк्рд░рднाрд╡ рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рд╕рд░рд╣рдж рдХे рдЗрд╕ рдкाрд░ : рдиाрд╕िрд░ा рд╢рд░्рдоा рдХी рдХрд╣ाрдиी

Namita Singh ki Kahani Mushak : рдирдоिрддा рд╕िंрд╣ рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдпी рдХрд╣ाрдиी ‘рдоूрд╖рдХ’ рд╣ै। рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдФрд░ рдЖрддंрдХрд╡ाрдж рдЕрдм рдЧाँрд╡-рд╢рд╣рд░-рджेрд╢ рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдирд╣ीं, рд╕ाрд░े рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдмрди рдЪुрдХी рд╣ै। рдзрд░рддी рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдкाрддाрд▓ рддрдХ рдордиुрд╖्рдп рдЬीрд╡рди рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд╣ाрдиी рдЗрд╕ी рдмाрдд рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддी рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рдЖрддंрдХрд╡ाрдж рдХे рд╕рдЪ рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддी рдирдоिрддा рд╕िंрд╣ рдХी рдХрд╣ाрдиी рдоूрд╖рдХ

Sabeena Ke Chaalees Chor by Nasira Sharma : рдиाрд╕िрд░ा рд╢рд░्рдоा рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдИ рдХрд╣ाрдиी ‘рд╕рдмीрдиा рдХे рдЪाрд▓ीрд╕ рдЪोрд░’ рдХрд╣ाрдиी рд╕рдордХाрд▓ीрди рд╕ाрдоाрдЬिрдХ, рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ, рд╢ैрдХ्рд╖िрдХ рдПрд╡ं рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд░िрд╡ेрд╢ рдХो рдмреЬी рд╕рдШрдирддा рдХे рд╕ाрде рд╡्рдпंрдЬिрдд рдХрд░рддी рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рдиाрд╕िрд░ा рд╢рд░्рдоा рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╕рдмीрдиा рдХे рдЪाрд▓ीрд╕ рдЪोрд░

Partition Story by Swayam Prakash : рд╕्рд╡рдпं рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рдкाрд░्рдЯीрд╢рди’ рд╣ै। рд▓ेрдЦрдХ рдХे рд╣ी рд╢рдм्рджों рдоें ‘рдкाрд░्рдЯीрд╢рди’ рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪी рдХрд╣ाрдиी рд╣ै, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╡िрд╖рдп рдкрд░ рд╕्рд╡рдпं рдк्рд░рдХाрд╢ рдиे рдХрдИ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХрд╣ाрдиिрдпों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдмрдб़ी рдХुрд╢рд▓рддा рдПрд╡ं рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдХिрдпा рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рд╕्рд╡рдпं рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рдкाрд░्рдЯीрд╢рди’

Unmad by Bhagwan Singh : ‘рдЙрди्рдоाрдж’ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рднрдЧрд╡ाрди рд╕िंрд╣ рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦा рдЧрдпा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдордиोрд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдгрд╡ाрджी рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдлाрд╕ीрд╡ाрдж рдХे рдордиोрд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХा рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै рдЖрдЧे рдкрдв़े рдлाрд╕ीрд╡ाрдж рдХे рдордиोрд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХा рд╕рдлрд▓ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рднрдЧрд╡ाрди рд╕िंрд╣ рдХा рдЙрди्рдоाрдж

Story Mukti by Asgar Wajahat : рдЕрд╕реЪрд░ рд╡реЫाрд╣рдд рдХी рдФрд░ рдПрдХ рдХрд╣ाрдиी ‘рдоुрдХ्рддि’ рд╣ै। рдЙрдирдХी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рд╕ंрдмंрдзी рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рднिрди्рди рддेрд╡рд░ рджिрдЦाрдИ рджेрддे рд╣ैं। рдЙрдирдХी ‘рдЬрдЦ्рдо’, ‘рдоुрдХ्рддि’, ‘рдкрд╣рдЪाрди’ рдЬैрд╕ी рдХрд╣ाрдиिрдпां рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рд░ाрдЬрдиीрддि, рдЙрд╕рдХे рд╕्рдд्рд░ोрдд, рдЙрд╕рдХे рдЕрд╕рд▓ी рдЪेрд╣рд░े рдЙрд╕рдХे рдЕंрддрд░्рд╡िрд░ोрдз рдЗрдд्рдпाрджि рдкрд░ рдЕрдкрдиे рдвंрдЧ рд╕े рдЖрдХ्рд░рдордг рдХрд░рддी рд╣ै।“ ‘рдкрд╣рдЪाрди’,’рдоुрдХ्рддि’, ‘рдЧुрд░ु-рдЪेрд▓ा рд╕ंрд╡ाрдж’ рдЬैрд╕ी рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे ‘рдЙрдкрдпोрдЧी’ рдкрдХ्рд╖ рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддी рд╣ैं। рдпाрдиी рдЬो рд▓ोрдЧ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдкрдХ्рд╖ рдоें рд╣ै, рд╡े рдЙрд╕ी рдкрд░ рдЪрд▓рддे рд╣ैं, рдЬीрддे рд╣ैं, рдоोрдЯा рддрдЧреЬा рдмрди рдЬाрддे рд╣ैं।“ рдЙрдирдХी рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХрд╣ाрдиी ‘рдоुрдХ्рддि’ рд╣ै। рдЖрдЧे рдкрдв़े рдЕрд╕реЪрд░ рд╡рдЬाрд╣рдд рдХी рдХрд╣ाрдиी - рдоुрдХ्рддि

Aakhiri Kalaam by Doodhnath Singh : ‘рдЖрдЦिрд░ी рдХрд▓ाрдо’ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рджूрдзрдиाрде рд╕िंрд╣ рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦा рдЧрдпा рд╣ै। рд╣िंрджी рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрдж рдХा рдлाрд╕ीрд╡ाрджी рдЪेрд╣рд░ा рдмेрдирдХाрдм рдХрд░рдиे рдоें рджूрдзрдиाрде рд╕िंрд╣ рдХोрддाрд╣ी рдирд╣ीं рдмрд░рддрддे рдХिंрддु ‘рд╕рдоाрдиांрддрд░ рдпुрдж्рдз’ рдХрд╣рдХрд░ рдЖрд╢ंрдХा рдХे рд▓िрдП рдЬрдЧрд╣ рдоाрдд्рд░ рдЫोреЬ рдЬाрддे рд╣ै। ‘рдЖрдЦिрд░ी рдХрд▓ाрдо’ рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕рдордп рдоें рдПрдХाрдПрдХ рд╣ी рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдПрд╡ं рдк्рд░ाрд╕ंрдЧिрдХ рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рд╡рд╣ рдХाрд▓ рдХी рдкрд░िрдзि рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдХाрд▓ाрддीрдд рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЖрдЧे рдкрдвें рдЖрдЦिрд░ी рдХрд▓ाрдо : рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬрдиीрддि рдХा рд╕рдЪ

Trasadi ka Arth aur Swaroop : рдд्рд░ाрд╕рджी рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХे ‘рддрдорд╕’ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд╣ुрдЖ рд╣ै рдд्рд░ाрд╕рджी рд╢рдм्рдж ‘рдд्рд░ाрд╕’ рд╕े рдмрдиा рд╣ै рдд्рд░ाрд╕рджी рдХे рднिрди्рди рд░ूрдкों рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдХрд╣ीं рд╕ाрдоूрд╣िрдХ рдд्рд░ाрд╕рджी рд╣ै рддो рдХрд╣ीं рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд, рджैрд╡ी рдк्рд░рдХोрдк рд╣ै рддो рдХрд╣ीं рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдд्рд░ाрд╕рджी рдЖрдЧे рдкрдв़े рдд्рд░ाрд╕рджी рдХा рдЕрд░्рде рдФрд░ рд╕्рд╡рд░ूрдк

Two-nation theory : рдж्рд╡िрд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрдж рд╕िрдж्рдзांрдд (Two-nation theory) рдХे рдЬрди्рдорджाрддा рдоोрд╣рдо्рдордж рдЗрдХрдмाрд▓ рдеे рдЬो рдкрд╣рд▓े ‘рд╣िंрджू рд╣ै рд╣рдо рд╡рддрди рд╣ै рд╣िंрджोрд╕्рддां рд╣рдоाрд░ा’ рдХा рдЧाрдпрди рдХрд░рддे рдеे рд▓ेрдХिрди рдмाрдж рдоें рдЗрди्рд╣ोंрдиे ‘рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╣ै рд╣рдо рд╡рддрди рд╣ै рд╕ाрд░ा рдЬрд╣ां рд╣рдоाрд░ा’ рдХी рддाрди рдЫेрдб़ी рдФрд░ рдХрдЯ्рдЯрд░рдкंрдеी рдоुрд╕्рд▓िрдоों рдХे рдЕрдЬीрдЬ рдмрди рдЧрдП। рд╡рд╕्рддुрддः рдоुрд╕्рд▓िрдо рд▓ीрдЧ рдХी рд░ाрдЬрдиीрддि рдХो рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдЖрдзाрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рджिрдпा рдФрд░ рдЗрдирдХी рд╡िрдЪाрд░рдзाрд░ा рдХा рдЬिрди्рдиा рдкрд░ рднी рдХाрдлी рдк्рд░рднाрд╡ рд░рд╣ा। рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╡िрдЪाрд░рдХों рдоें рдоोрд╣рдо्рдордж рдЗрдХрдмाрд▓ рдХा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕्рдеाрди рдеा рдЬ्рдпाрджा рдкрдв़े рдж्рд╡िрд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрдж рдХा рд╕िрдж्рдзांрдд рдПрд╡ं рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕्рд╡ाрдпрдд्рдд рдк्рд░ांрддों рдХी рдоांрдЧ

рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдд्рд░ाрд╕рджी рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдкрд░ рдЕрди्рдп рд▓ेрдЦ рдкрдв़े : India Partition and Communalism

1. Alienation: рдЕрд▓рдЧाрд╡ рдХा рдЕрд░्рде, рдкрд░िрднाрд╖ा, рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдг рдФрд░ рд╡िрд╡िрдз рд░ूрдк 

2. British diplomacy: рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХी рдХूрдЯрдиीрддि

3. Lucknow Pact 1916: рд▓рдЦрдирдК рд╕рдордЭौрддा

4. Hindu Mahasabha Ka Gathan: рд╣िंрджू рдорд╣ाрд╕рднा рдХा рдЧрдарди

5. Establishment of Muslim League: рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рддीрдп рдоुрд╕्рд▓िрдо рд▓ीрдЧ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा

6. 1937 Indian provincial elections: 1937 рдХे рдЖрдо рдЪुрдиाрд╡ рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा

7. рд▓ॉрд░्рдб рдоाрдЙंрдЯрдмेрдЯрди : рднाрд░рдд рдХे рд╡िрднाрдЬрди рдоें рдоाрдЙंрдЯрдмेрдЯрди рдХी рднूрдоिрдХा

8. Vision of Pakistan: рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХी рдкрд░िрдХрд▓्рдкрдиा

9. рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХा рднाрд░рдд рдЖрдЧрдорди - British landed on India

10. рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рд╕рдорд╕्рдпा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдПрдХ рд╡ैрдЪाрд░िрдХ рдХрд╣ाрдиी рд╣ै : рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी ‘рдоुрд╕्рд▓िрдо-рдоुрд╕्рд▓िрдо рднाрдИ-рднाрдИ’

11. рд╡िрднाрдЬрди рдХाрд▓ीрди рджंрдЧों рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдкрд░ рд▓िрдЦी рдЧрдпी рдЕрдЬ्рдЮेрдп рдХी рдХрд╣ाрдиी ‘рд╢рд░рдгрджाрддा’

12. рд╡िрднाрдЬрди рдХी рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдкрд░ рд▓िрдЦा рдЧрдпा рдХृрд╖्рдгा рд╕ोрдмрддी рдХा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ - рдЧुрдЬрд░ाрдд рдкाрдХिрд╕्рддाрди рд╕े рдЧुрдЬрд░ाрдд рд╣िंрджुрд╕्рддाрди

13. Geetanjali Shree: рдЧीрддांрдЬрд▓ि рд╢्рд░ी рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдИ рдХрд╣ाрдиी рдмेрд▓рдкрдд्рд░

14. Vishnu Prabhakar ki Kahaniyan: рдЕрдЧрдо рдЕрдеाрд╣ рдФрд░ рдЕрдзूрд░ी рдХрд╣ाрдиी

15. Laptein by Chitra Mudgal: рдЪिрдд्рд░ा рдоुрджрдЧрд▓ рдХी рдХрд╣ाрдиी рд▓рдкрдЯें

рдЗрд╕ рдЖрд░्рдЯिрдХрд▓ рдоें рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рджेрд╢ рд╡िрднाрдЬрди рдФрд░ рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдЕрд░्рде рд╣िंрджी рдоें, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдЕрд░्рде рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдоें, рд╣िрди्рджी рдЙрдкрди्рдпाрд╕ों рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рд╣िрди्рджी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдоें рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा, рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХрддा рдХे рдХाрд░рдг, рдкрд░िрдгाрдо, рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдЖрджि рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЬाрдирдХाрд░ी рдЖрдк рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╢ेрдпрд░ рдХрд░ें, рдзрди्рдпрд╡ाрдж।

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें

0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें (0)
To Top